Etimolodjeye
S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « beye », el pout stitchî vaici.
Sustantif
Davantage d’informations singulî, pluriyal ...
singulî |
pluriyal |
beye |
beyes |
Fermer
beye femrin
- (mot des mnujhîs et scrinîs) bwès metou dizo les rayes di tchmin d’ fier.
- Les piyotcheus avént des harcots po råvler inte les beyes, et rsaetchî les balasses sol costé. — Henri Lepage (fråze rifondowe).
- Il a fwait les montêyes pdivant l’ ouxh avou des beye di tchmin d’ fier.
- (mot d’ djeu) tchaeke pitit bwès stampé k’ on saye di stårer avou ene bole dins on rlomé djeu.
- A pårt les beyes et les tchesteas d' cwårdjeus
On n' a nén des cåkêyes di djoye
E ptit viyaedje
— Louis Lagauche, "Les belès-eures" (1928), p. 62 (fråze rifondowe).
Ratourneures
- come on tchén e mitan d’ on djeu d’ beyes : ariver ene sadju la ki vos disrindjîz les djins.
- aveur des boles ås beyes padzo les bresses : esse nawe.
- i n’ î cnoxhèt nén dpus k’ a rfé des beyes : c’ est des biesses (paski les beyes ni cassèt måy).
- li Bon Diu djowe ås beyes : dijhêye po cwand k’ i tone.
- roed come ene beye
- Li pont d’ bwès, lu k’ a tant des feyes
Poirté pezant,
Lu ki dmaneut roed come ene beye,
E deur corant,
Ni våt pus ene tchike ; il est halcrosse. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.159-160, “Li Vîx Molin” (fråze rifondowe).
Ortografeyes
Après 1900, foû rfondou
(Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- bêye : E34 (sinse 2)
- bîye : C8 (sinse 1), O2 (sinse 1)
- bèye : E1 (sinse 2), E2 (sinse 2), E21 (sinse 2)
Ratournaedjes
bwès metou dizo les rayes di tchmin d’ fier
- Francès : traverse (fr) (de chemin de fer)
pitit bwès cizlé a môdedi botaye, po djouwer
Loukîz a : gueye
- Francès : quille (fr)