Người Chăm
Sắc tộc bản địa tại Việt Nam và Kapouchea / From Wikipedia, the free encyclopedia
Người Chăm, người Chăm Pa hay người Degar-Champa (tiếng Chăm: ꨂꨣꩃ ꨌꩌꨛꨩ, Urang Campa; tiếng Khmer: ជនជាតិចាម, Chónchèat Cham; tiếng Thái: ชาวจาม; tiếng Lào: ຊາວເຜົ່າຈຳ), còn gọi là người Chàm, người Chiêm, người Chiêm Thành, người Hời, người Cham...,[4][5] là một sắc tộc thuộc nhóm chủng tộc Austronesia (người Nam Đảo) có nguồn gốc từ Đông Nam Á hiện cư ngụ chủ yếu tại Campuchia, Việt Nam, Malaysia, Thái Lan và Hoa Kỳ. Từ thế kỷ 2 đến giữa thế kỷ 15, người Chăm cư trú tại Chăm Pa, một lãnh thổ tiếp giáp của các quốc gia độc lập ở miền Trung và miền Nam Việt Nam. Họ nói ngôn ngữ Chăm, thứ ngôn ngữ mà trước đây vẫn được người Chăm nói, và ngôn ngữ Tsat được dùng bởi con cháu người Utsul của họ trên đảo Hải Nam của Trung Quốc, hai ngôn ngữ Chamic từ ngữ tộc Mã Lai-Đa Đảo của ngữ hệ Nam Đảo. Người Chăm và người Mã Lai là những dân tộc Nam Đảo lớn duy nhất định cư ở lục địa Đông Nam Á thời kỳ đồ sắt trong số những cư dân Nam Á (Austroasiatic) cổ hơn.
Người Chăm | |
---|---|
Phụ nữ người Chăm với trang phục truyền thống bên tháp cổ | |
Tổng dân số | |
800.000 trên toàn thế giới. | |
Khu vực có số dân đáng kể | |
Việt Nam | 178.948 [1] |
Campuchia | 510.000-600.000 [2] |
Malaysia | 14.000 [2] |
Thái Lan | 4.600 [2] |
Hoa Kỳ | 4.200 [2][3] |
Pháp | 1.100 [2] |
Lào | 600 [2] |
Ả Rập Xê Út | 100 |
Ngôn ngữ | |
Chăm, Haroi, Khmer, Việt, Mã Lai | |
Tôn giáo | |
Đa phần theo Hồi giáo dòng Sunni, Bani, Ấn Độ giáo. Ngày nay có số theo Tin Lành, Thiên chúa và số còn lại là tín ngưỡng địa phương. | |
Sắc tộc có liên quan | |
Dân số người Chăm tại Việt Nam theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là 178.948 người,[1] năm 2009 là 161.729 người, xếp thứ 14 về dân số trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.[6][7][8] Theo phân loại của Joshua Project có hai nhánh là Chăm Tây với tổng dân số 331 ngàn[2] cư trú ở Việt Nam, Campuchia và các nước khác, và Chăm Đông với tổng dân số 135 ngàn[3] cư trú chủ yếu ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Ngoài ra, ở Việt Nam còn có nhóm Chăm H'roi cư trú ở các tỉnh Phú Yên, Bình Định, Gia Lai với tổng dân số 45 ngàn người[9].