![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Luis_XIII%252C_rey_de_Francia_%2528Philippe_de_Champaigne%2529.jpg/640px-Luis_XIII%252C_rey_de_Francia_%2528Philippe_de_Champaigne%2529.jpg&w=640&q=50)
Louis XIII của Pháp
From Wikipedia, the free encyclopedia
Louis XIII (27 tháng 9 1601—14 tháng 5 1643) là một vị vua thuộc vương triều Bourbon với tước hiệu là Vua của Pháp từ 1610 đến 1643 và Vua của Navarra (với danh xưng Louis II) từ 1610 đến 1620, khi ngai vàng Navarra hợp nhất với ngai vàng Pháp.
Louis XIII | |
---|---|
![]() | |
Vua của Pháp và Navarra | |
Tại vị | 14 tháng 5 1610—14 tháng 5 1643 |
Pháp | 17 tháng 10 1610 |
Nhiếp chính | Maria de' Medici (1610–1617) |
Tiền nhiệm | Henry IV ![]() |
Kế nhiệm | Louis XIV ![]() |
Thông tin chung | |
Sinh | (1601-09-27)27 tháng 9 năm 1601 Château de Fontainebleau, Pháp |
Mất | 14 tháng 5 năm 1643(1643-05-14) (41 tuổi) Paris, Pháp quốc |
An táng | Saint Denis Basilica, Pháp |
Phối ngẫu | Ana của Áo |
Hậu duệ | Louis XIV của Pháp ![]() Philippe I xứ Orléans ![]() |
Vương tộc | Nhà Bourbon |
Thân phụ | Henri IV của Pháp ![]() |
Thân mẫu | Maria de' Medici |
Tôn giáo | Công giáo La Mã |
Ngay trước ngày sinh nhật lần thứ 9, Louis trở thành vua của Pháp và Navarra sau khi phụ thân là Henry IV bị ám sát. Mẫu thân ông, Marie de' Medici, cai trị như nhiếp chính vì ông còn thơ ấu. Sự cai trị tồi tệ đối với vương quốc và những mưu đồ chính trị xấu xa của Marie cùng tình nhân người Ý của bà ta khiến vị vua trẻ cảm thấy bất bình, ông giành lại quyền lực năm 1617, trục xuất thái hậu khỏi triều đình và xử tử những người thân tín của bà ta, bao gồm Concino Concini, là người Ý có ảnh hưởng lớn nhất trong triều đình Pháp lúc đó.
Louis XIII, lầm lì và đa nghi, đã phải cai trị dựa vào các đại thần đầu triều, ban đầu là Charles d'Albert, Công tước Luynes rồi Hồng y Richelieu, để có thể cai trị vương quốc Pháp. Nhà vua và Hồng y được tưởng nhớ đến vì đã thành lập Viện Hàn lâm Pháp, và chấm dứt được khởi nghĩa của các quý tộc Pháp. Triều đại của Louis "người Công Minh" cũng được ghi nhận với những cuộc chiến tranh chống người Huguenots và Harsburg Tây Ban Nha.[1]
Chiến thắng vĩ đại nhất của người Pháp trong cuộc chiến với Hoàng gia Habsburg trong giai đoạn 1635-1659 đã đến ở Trận Rocroi (1643), năm ngày trước khi nhà vua băng hà vì biến chứng của bệnh lao trong ruột. Trận chiến này đặt dấu chấm dứt cho sự thống trị quân sự của người Tây Ban Nha ở châu Âu và khởi đầu cho một thời đại huy hoàng của Pháp quốc dưới triều con trai và người thừa kế của ông, Louis XIV.[2]