Bắc Ngụy
triều đại thời Nam Bắc triều từ năm 386 đến năm 535 trong lịch sử Trung Hoa / From Wikipedia, the free encyclopedia
Nhà Bắc Ngụy (tiếng Trung: 北魏朝, bính âm: běi wèi cháo, 386-535), còn gọi là Thác Bạt Ngụy (拓拔魏), Hậu Ngụy (後魏) hay Nguyên Ngụy (元魏), là một triều đại thời Nam Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc. Sự kiện đáng chú ý nhất của triều đại này là việc thống nhất miền bắc Trung Quốc năm 439.
Bắc Ngụy 北魏 | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
386–535 | |||||||||||||||||||
Nam Tề Bắc Ngụy Nhu Nhiên. | |||||||||||||||||||
Kinh thành | |||||||||||||||||||
• 386-398 | Thịnh Lạc (kinh đô của Đại trước đây) | ||||||||||||||||||
• | Bình Thành | ||||||||||||||||||
Lạc Dương | |||||||||||||||||||
Trường An | |||||||||||||||||||
Hoàng tộc | Đo Bạt | ||||||||||||||||||
Quân chủ | 15 | ||||||||||||||||||
Bắc Ngụy Đạo Vũ Đế | |||||||||||||||||||
Bắc Ngụy Thái Vũ Đế | |||||||||||||||||||
Bắc Ngụy Hiến Văn Đế | |||||||||||||||||||
Bắc Ngụy Tuyên Vũ Đế | |||||||||||||||||||
Bắc Ngụy Hiếu Trang Đế | |||||||||||||||||||
Sự kiện | |||||||||||||||||||
Thành lập | |||||||||||||||||||
Đạo Vũ Đế xưng đế | |||||||||||||||||||
• 439 | Thống nhất miền Bắc Trung Quốc | ||||||||||||||||||
Dời đô đến Lạc Dương | |||||||||||||||||||
Nhĩ Chu Vinh thảm sát các bá quan | |||||||||||||||||||
Thành lập Đông Ngụy, phân liệt | |||||||||||||||||||
Hiếu Vũ Đế qua đời | |||||||||||||||||||
|
Nhà nước này cũng tham gia mạnh mẽ vào việc tài trợ cho nghệ thuật Phật giáo nên nhiều đồ tạo tác cổ và tác phẩm nghệ thuật từ thời kỳ này còn được bảo tồn. Năm 494, triều đại này di chuyển kinh đô từ Bình Thành (nay là Đại Đồng, tỉnh Sơn Tây) về Lạc Dương và bắt đầu cho xây dựng hang đá Long Môn. Trên 30.000 tượng Phật từ thời kỳ của triều đại này còn được tìm thấy trong hang. Người ta cho rằng triều đại này bắt nguồn từ bộ Thác Bạt của tộc Tiên Ti. Dưới ảnh hưởng của Phùng thái hậu và Ngụy Hiếu Văn Đế, Bắc Ngụy đẩy mạnh Hán hóa, thậm chí đổi họ hoàng tộc từ Thát Bạt sang Nguyên. Việc áp đặt Hán hóa gây mâu thuẫn sâu sắc giữa giới quý tộc Bắc Ngụy tại Lạc Dương và người Tiên Ti ở 6 quân trấn (lục trấn) phương bắc - là 6 tiền đồn lập lên nhằm phòng thủ người Nhuyễn Nhuyên (còn gọi Nhu Nhiên) - dẫn đến việc nổi loạn của người lục trấn, làm suy sụp hệ thống lưới cai trị từ Lạc Dương. Sau một thời gian xung đột, Bắc Ngụy bị phân chia thành Đông Ngụy và Tây Ngụy vào năm 534.