From Wikipedia, the free encyclopedia
Ła sarieza[1] o siareza a xé el fruto de ła sarezera[2] (Prunus avium). Ła pianta domestegada a xé stata otegnua da ripetùe incroci de a specie botànega.
El nome vèneto sarieza el deriva diretamente dal latino volgare ceresia, ch'el deriva dal greco κέρασος (kérasos), derivante da a cità de Cerasunte inte el Ponto (uncó Tùrchia) che, secondo Plinio el Vècio, xé stai inportai a Roma inte el 72 a.C. da Luculo i primi àlbari de sarexèr.[3]
A sarieza a pol nàsar da do diferenti spece botàneghe: da na parte ła sarezèra dolse (Prunus avium), che a produxe e sariexe che de soìto magnemo come fruta fresca; da che-altra a sarexèra garba (Prunus cerasus), che a produxe marene, vìsołe o marasche, che de sòito e vien ciamàe sariexe garbe o acide. In sto artìcoeo se descrive a sariexa normàe, el fruto del Prunus avium.
La sariexa, che de sòito a ga a forma de na sfera, de 0,7-2 sentìmetri de diàmetro, a pol ciapar anca ła forma de cuor o de sfera na s-ciantina slongada. El coeor, de soito roso, el pol variar, secondo e varietà, dal xàeo ciaro del Graffione bianco piemontese al rosso cuasi nero del Durone nero di Vignola. Anca a polpa a ciapa cołori e e consistense diferenti a seconda de a varietà, pasando dal bianco al roso nereto inte el primo caso e dal ténaro al crocante inte el secondo caso. El gusto el xé dolse, mai stomegoso, co ponte acide.
A sariexa a matura inte el periodo tra a primavera e l'istà; a ga na samensa dura, del coeor del legno.
Par on stùdio de ła Michigan State University
, łe antocianine (che ghe ne ze tante inte e sariexe) e inibisse a cicloosizenasi, i enzimi che i responde a procedimenti infiamatori segnaeando a sensassion de doeor; el esito el xé sìmi'e a cueo de l'aspirina[4] e de l'ibuprofene ma no'l gà efeti coeaterai. E antocianine e ga in pì na assion antiosidante e e xé bone anca de inibir el cancro al còlon. Inte ła fin e sariexe e se ga fato védar ùtii inte el tratamento de a gota.
El osso interno el contien àsido cianìdrego.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.