Oʻzbekistondagi xorijiy tillar taʼlimi boʻyicha mutaxassislar tayyorlovchi oliy taʼlim dargohi From Wikipedia, the free encyclopedia
Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti (OʻzDJTU, shuningdek Jahon tillari universiteti) – Oʻzbekiston poytaxti Toshkent shahrida joylashgan, xorijiy tillar taʼlimi boʻyicha mutaxassislar tayyorlovchi oliy taʼlim dargohi[2]. Universitet 1992-yilning 12-may sanasida ikki institutning prezident Islom Karimov tomonidan birlashtirilishi ortidan tashkil etilgan. Muassasada 24 mingdan ortiq talaba tahsil oladi (2022-yil). Oliygoh oʻz ichiga 9 ta fakultetni qamrab oladi. Bular: Xalqaro jurnalistika, Roman-German filologiyasi, Ingliz filologiyasi, Tarjimonlik, Rus filologiyasi, Sharq filologiyasi hamda uchta Ingliz tili fakultetlaridir. Universitetga kirish uchun qabul jarayonlari Bilim va malakalarni baholash agentligi tomonidan tasdiqlangan kvotalar asosida tashkil etiladi.
 Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti old tarafi | |
| Shiori | Yaxshi aytilgan gap barcha tillarda aqlli eshitiladi |
|---|---|
| Turi | universitet |
| Asos solingan sanasi | 1992-yil |
| Prezidenti | Shavkat Mirziyoyev |
| Rektori | Ilhomjon Toʻxtasinov |
| Fakultetlar | 9 ta |
| Bakalavriat | 4 yil |
| Magistratura | 2 yil |
| Aspirantura | 3 yil |
| Doktorantura | 3 yil |
| Manzili |
, Oʻzbekiston |
| Veb-sayti | https://uzswlu.uz |
 | |
Oʻzbekiston Respublikasining birinchi prezidenti Islom Karimovning 1992-yil 12-maydagi „Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetini tashkil qilish toʻgʻrisida“gi 401-son Farmoniga asosan „Respublika Rus tili va adabiyoti instituti“ hamda „Toshkent chet tillari pedagogika instituti“ning birlashtirilishi orqali tashkil qilingan. Mazkur universitetda 17 ta xorijiy tillar oʻqitiladi. Ular: ingliz, ispan, nemis, italyan, fransuz, golland, turk, xitoy, yapon, koreys, arab, fors, malay, indonez, hind, grek, rus tillari shular jumlasidandir[3].
Bugungi kunda universitetda 24 mingga yaqin talaba tahsil oladi. Taʼlim jarayoni Oʻzbekiston hukumati tomonidan belgilangan ikki turda tashkil etilgan: universitetda oʻqishning birinchi turi kontrakt asosida boʻlishi belgilangan. Barcha oʻquv yigʻimlari Oʻzbekiston hukumati standartlari bilan belgilangan boʻlib, universitetda shartnoma asosida tahsil olayotgan har bir talaba toʻlov-shartnomani oʻz vaqtida toʻlashi lozim. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetida oʻqishning ikkinchi turi grant asosida boʻlishi belgilangan. Barcha iqtidorli talabalar universitet homiylari tomonidan talabalarga bepul oʻqish imkonini beruvchi grantlar bilan taqdirlanadilar. OʻzDJTUda oʻqish muddati bakalavr darajasini olish uchun 4 yil, magistratura uchun 2 yil etib belgilangan. Universitet tarkibida 1000 dan ortiq oʻz sohasining professional oʻqituvchilari mavjud boʻlib, ularning aksariyati tegishli fanlar boʻyicha professor hisoblanadi. Oʻquv dasturlari va darsliklar talabalar uchun Oʻzbekiston Respublikasi oliy taʼlim standartlariga asosan ishlab chiqilgan boʻlib, oʻquv jarayoni Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan nazorat qilinadi. Universitetning administrativ qismi Oʻzbekistonning boshqa milliy universitet va institutlari bilan bir xil. Universitet rahbari rektor hisoblanib, universitetda 5ta prorektor faoliyat koʻrsatadi. Barcha fakultetlar dekanlar tomonidan, kafedralar esa mos ravishda professor-oʻqituvchilar tomonidan nazorat qilinadi. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshida bitta akademik litsey mavjud boʻlib, universitet mazkur litseydagi oʻquv jarayonini toʻliq nazorat qiladi. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti bugungi kunda koʻplab milliy va xalqaro oliy taʼlim muassasalari, shuningdek, filologiyaga asoslangan koʻplab muassasa va tashkilotlar bilan hamkorlik qilmoqda.
Universitet filologiya va tillarni oʻqitish sohasida taʼlim beruvchi 4 fakultetdan tashkil topgan. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetida asosiy eʼtibor filologiya hamda tillarni oʻqitishga qaratilgan boʻlib, universitetda jami 9 ta fakultet mavjud. Fakultetlarning barchasi filologiya sohasi boʻyicha mutaxassislar tayyorlab keladi. Hozirgi kunda universitetda quyidagi fakultetlar mavjud:
Ingliz filologiyasi fakulteti: O'zbеkiston davlat jahon tillari universiteti Ingliz filologiyasi fakulteti 2019-yilda tashkil etilgan. Fakultetda ayni paytda 4 mingdan ziyod talaba kunduzgi va kеchki shaklda tahsil olmoqda. Fakultetda ilmiy daraja va unvon hamda xorijiy til sеrtifikatiga ega bo'lgan 118 nafar profеssor-o'qituvchi saboq bеrib kelmoqda. Ulardan 4 nafari filologiya fanlari doktori, 14 nafari PhD ilmiy darajasiga ega. Ingliz filologiyasi fakulteti Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat koʻrsatadi. Barcha darsliklar va oʻquv jarayonlari Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan belgilanadi va Oʻzbekiston hukumati tomonidan tasdiqlanadi. Fakultet tarkibida 4ta kafedra mavjud boʻlib, ular quyidagilar:
Ilk bor 1992-yil 12-mayda Oʻzbekiston Respublikasi birinchi prezidenti Islom Karimov Farmoniga asosan tashkil etilgan. Fakultet tarixi Respublika rus tili va adabiyoti pedagogika instituti va Toshkent davlat chet tillar pedagogika instituti bazasida ochilgan boʻlib, bevosita universitet tarixi bilan bogʻliqdir. Garchi fakultet asosan ingliz tilini oʻqitishga qaratilgan boʻlsa-da, har bir talaba tomonidan oʻrganilishi kerak boʻlgan yana bir ikkinchi til mavjud va u universitet qoidalariga koʻra biriktiriladi. Oʻqitiladigan ikkinchi tillar roʻyxati quyidagilar boʻlib, talaba qaysi tilni oʻrganishni oʻzi tanlashi mumkin: fransuz, nemis, arab, ispan, turk va xitoy. Fakultet Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat koʻrsatadi. Birinchi ingliz tili fakulteti hozirgi kunda bitiruvchilarni ishchi oʻrinlari bilan taʼminlash maqsadida ayrim xalqaro kompaniya va muassasalar bilan hamkorlik qilmoqda. Fakultet hamkorlari quyidagilar: Oʻzbekistondagi Britaniya Kengashi, Toshkentdagi AQSH Elchixonasi, Hindistonning „ITEC“ dasturi, Malayziya Elchixonasining Oʻzbekistondagi oʻquv dasturi va Yevropa Ittifoqining „TEMPUS“ dasturi. Fakultetda quyidagi kafedralar faoliyat olib boradi:
Fakultetining tuzilishi Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining Birinchi ingliz tili fakulteti bilan bir xil. Ikkala fakultet ham asosan ingliz tilini oʻqitishga qaratilgan boʻlib, har ikkisi ham ingliz tili sohasi boʻyicha professional filologlarni yetishtiradi. Fakultetlarning har ikkalasi ham Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat yuritishi kabi oʻxshashliklarga ega. Biroq fakultetlar oʻrtasida baʼzi farqlar ham mavjud. Ikkinchi ingliz tili fakulteti Birinchi ingliz tili fakulteti tashkil qilinganidan 10 yil oʻtib, 2002-yilda tashkil etilgan. Bu fakultet 2009-yilda toʻliq faoliyat koʻrsatadigan fakultet sifatida belgilandi. Fakultet talabalarga ingliz tilidan tashqari yana bir xorijiy tilni ikkinchi til sifatida tanlash huquqini taqdim etadi.
Fakultetda quyidagi kafedralar faoliyat olib boradi:
Oʻzbekiston Respublikasi birinchi Prezidentining 2012-yil 10-dekabrdagi № 1875-sonli „Chet tillarni oʻrganish tizimini yanada takomillashtirish chora tadbirlari toʻgʻrisida“gi va 2013-yil 23-maydagi № 1971-sonli „Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida“gi qarorlariga muvofiq 2021 yil Universitet tasarrufida Ingliz tili uchinchi fakulteti tashkil etildi. Hozirda Ingliz tili uchinchi fakultetida 4 ta mutaxassislik kafedralari mavjud boʻlib, ularda 100 nafarga yaqin professor-oʻqituvchilar faoliyat yuritib kelmoqda. Ulardan 8 nafari fan nomzodi (PhD) ilmiy darajalariga ega. Talabalarning mustaqil taʼlim koʻnikmalarini shaklantirishlari uchun fakultetda internet tarmogʻiga ulangan 6 ta kompyuter xonalari hamda axborot resurs markazi faoliyat yuritmoqda. Fakultetda tahsil olayotgan talabalarga zamonaviy bilimlarni berish uchun quyidagi kafedralar tashkil qilingan. Fakultet tasarrufidagi kafedralar:
O’zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A. Karimovning 2012-yil 10-dekabrdagi №1875-sonli “Chet tillarni o’rganish tizimini yanada takomillashtirish chora tadbirlari to’g’risida”gi va 2021-yil 29-iyuldagi №318-sonli “O’zbekiston davlat jahon tillari Universitetining tashkiliy tuzilmasiga o’zgartirish kiritish to’g’risida”gi buyrug’iga muvofiq Sharq filologiyasi fakulteti tashkil topdi. Hozirda fakultetda 3 ta mutaxassislik kafedralari va 2 ta nomutaxassislik kafedralari mavjud bo’lib, ularda 74 nafardan ortiq professor-o’qituvchilar faoliyat yuritib kelmoqda.
Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti tarkibida „Rus filologiyasi fakulteti“ning tashkil qilinishi natijasida rus filologiyasi va adabiyoti boʻyicha mutaxassislarni tayyorlash yoʻlga qoʻyildi. Fakultet bitiruvchilarining koʻpchiligi hozirda turli mamlakatlarda Oʻzbekiston Respublikasi vakillari sifatida faoliyat olib bormoqda. Rus filologiyasi fakulteti Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat koʻrsatadi. Barcha darsliklar va oʻquv jarayonlari Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan belgilanadi va Oʻzbekiston hukumati tomonidan tasdiqlanadi. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining „Rus filologiyasi fakulteti“da 3ta kafedra mavjud boʻlib, ular quyidagilar:
1994-yilda OʻzDJTUda"Tarjima nazariyasi va amaliyoti fakulteti" tashkil etilgan. 2019-yildan boshlab mazkur fakultet „Tarjimonlik fakulteti“ deb nomlandi. Bu fakultetda bakalavriat yoʻnalishi uchun 4 ta asosiy til mavjud boʻlib, ular quyidagilar: ingliz, fransuz, nemis va ispan tillari. Magistratura yoʻnalishi esa bu fakultetda 2005-yilda ochilgan. Bundan tashqari, 2008-yilda magistratura yoʻnalishi uchun Xitoy tili filiali ochildi. Tarjimonlik fakulteti Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat koʻrsatadi. Barcha darsliklar va oʻquv jarayonlari Oʻzbekiston oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan belgilanadi va Oʻzbekiston hukumati tomonidan tasdiqlanadi. Tarjimonlik fakulteti bugungi kunda universitetni bitirganidan soʻng talabalarning doimiy ish joylari bilan taʼminlash maqsadida koʻplab xalqaro kompaniyalar, muassasalar bilan hamkorlik qilmoqda. Fakultet hamkorlari quyidagilar: Moskva davlat Lingua universiteti, Perudja universiteti (Italiya), Pekin Xitoy tili va madaniyati instituti, Seul Chun Ang universiteti, KOICA xalqaro korporatsiyasi, Deli universiteti (Hindiston), JICA xalqaro korporatsiyasi (Yaponiya), Oʻzbekistondagi Britaniya Kengashi va boshqa koʻplab muassasalar. Hozirda fakultetda 2 ta kafedra mavjud:
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 26-fevraldagi qaroriga asosan Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshida Xalqaro jurnalistika fakulteti tashkil etildi. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining Xalqaro jurnalistika fakulteti bugungi kunda koʻplab xalqaro institutlar va jurnalistika sohasidagi mutaxassislar bilan qiziquvchi kompaniyalar bilan hamkorlik qilmoqda. Fakultet homiylari va hamkorlari quyidagilar: Moskva davlat universiteti, Nordestern universiteti (AQSh), Germaniya xalqaro jurnalistika instituti, Pekin Xitoy tili va madaniyati instituti, Seul universiteti, Chun Ang universiteti (Janubiy Koreya), JICA xalqaro korporatsiyasi, Qozogʻiston Milliy universiteti va boshqalar. Xalqaro jurnalistika fakulteti Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi tahrirosti hujjatlari, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi buyruqlari va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetining ichki qoidalari asosida faoliyat koʻrsatadi. Barcha darsliklar va oʻquv jarayonlari Oʻzbekiston oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan belgilanadi va Oʻzbekiston hukumati tomonidan tasdiqlanadi. Fakultet tarkibida 1ta kafedra mavjud:
Oliy oʻquv yurtidan keyingi taʼlim institutida katta ilmiy xodim-izlanuvchi va mustaqil izlanuvchilar doktorlik dissertatsiyalarini tayyorlash va himoya qilish maqsadida quyidagi ixtisoslik yoʻnalishlari boʻyicha ilmiy izlanishlar olib boradilar:
Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshida bitta akademik litsey mavjud. Oʻzbekiston Respublikasi qonun va farmonlari asosida toʻliq ishlaydigan oʻrta maxsus, kasb-hunar taʼlimi muassasasi hisoblanadi. Barcha darsliklar va oʻquv jarayonlari Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan belgilanadi va Oʻzbekiston hukumati tomonidan tasdiqlanadi. Akademik litseyga 9 yillik majburiy taʼlimni tamomlagan va litsey imtihonlaridan muvaffaqiyatli oʻtgan oʻquvchilargina qabul qilinadi. Asosan matematika, chet tili, ona tili va adabiyot fanlarini chuqurlashtirilgan asosda oʻqitishga qaratilgan. Oʻquvchilar, shuningdek, iqtisodiyot, muhandislik, biznes, marketing, menejment va boshqa sohalar boʻyicha bilimga ega boʻlishlari mumkin. Akademik litseyni tamomlagan oʻquvchilarga diplom beriladi. Darslar uch tilda: oʻzbek, rus va ingliz tillarida olib boriladi. Asosiy xorijiy tillar: ingliz tili va nemis tillarini oʻz ichiga oladi. Baʼzi qoʻshimcha tillar ham mavjud boʻlib, ular akademik litseyda ikkinchi til sifatida oʻqitiladi: fransuz, yapon, xitoy, koreys, ispan, arab va turk tili. Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshidagi akademik litsey 3 yilga moʻljallangan.
Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti quyidagi xorijiy oliy taʼlim muassasalari bilan ham hamkorlik aloqalarini yoʻlga qoʻygan[5]:
2002-yildan buyon bir yilda toʻrt marta chop etilmoqda. Shartli bosma tabogʻi 12,8. Adadi 100 nusxani tashkil etadi. Maqolalar oʻzbek, rus, ingliz, olmon, fransuz va ispan tillarida beriladi. Nizomi Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi Hay’at Majlisining 2002-yil 31-yanvardagi 1/8-sonli qarori bilan tasdiqlangan. 2007-yil 2-fevralda Oʻzbekiston matbuoti va axborot agentligi tomonidan qayta roʻyxatdan oʻtgan. Jurnal filologiya va pedagogika fanlari boʻyicha fan doktori ilmiy darajasiga talabgorlarning dissertatsiya ishlari ilmiy natijalari yuzasidan ilmiy maqolalar eʼlon qilinishi zarur boʻlgan nashrlar roʻyxatiga kiritilgan. 2007-yil aprel oyida jurnal UNESCOning 1994 – 4233 ISSN raqamli xalqaro sertifikatini olgan. Adabiyotshunoslik, tilshunoslik, tarjimashunoslik, jurnalistika, metodika, pedagogika va psixologiya, asliyatdan tarjima ruknlari boʻyicha respublikamizdagi yetakchi olimlar, xorijiy mutaxassislar hamda ushbu yoʻnalishlarda ilmiy tadqiqot ishlarini olib borayotgan katta ilmiy xodim-izlanuvchi, mustaqil izlanuvchi magistrant va talabalarning maqolalari chop etiladi.
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 16-oktabrdagi 283-sonli qaroriga asosan Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti huzurida „Oʻzbekistonda xorijiy tillar“ nomli ilmiy-metodik elektron jurnal va Internet portali faoliyat olib bormoqda. Hozirda www.fledu.uz portalining barcha loyihalari: journal.fledu.uz, books.fledu.uz, lessons.fledu.uz (Wayback Machine saytida 7-noyabr 2019-yil sanasida arxivlangan), teachers.fledu.uz (Wayback Machine saytida 7-noyabr 2019-yil sanasida arxivlangan), webinar.fledu.uz (Wayback Machine saytida 7-noyabr 2019-yil sanasida arxivlangan) virtual dunyoda faoliyat yuritmoqda. 2016-yil yanvar oyidan boshlab chet tillarini oʻrganuvchilar uchun onlayn, jonli videodarslar oʻtiladigan lessons.fledu.uz sayti ishga tushdi. books.fledu.uz subsaytida til oʻqitish nazariyasi, metodikasi, grammatikasi, tarjimashunoslik nazariyasiga oid oʻquv adabiyotlari, badiiy kitoblar hamda audio kitoblar, original va tarjima asarlar joylashtirib boriladi. journal.fledu.uz 2014-yil noyabr oyidan boshlab OAK tarkibidagi ilmiy jurnallar roʻyxatiga kiritilgan. fledu.uz portali esa 2014-yil iyun oyida OAV sifatida roʻyxatdan oʻtgan.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2013-yil 23-maydagi „Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari togʻrisida“gi PQ-1971-sonli qarori va Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 17-dekabrdagi 331-sonli qarori asosida Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti huzurida Chet tillarni oʻqitishning innovatsion metodikalarini rivojlantirish Respublika ilmiy-amaliy markazi (RIAIM) tashkil etildi va Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti huzurida 2014-yil 2-yanvardan oʻz faoliyatini boshladi. Innovatsiya markazining faoliyati yosh avlodga xorijiy tillarni oʻqitish tizimini tubdan takomillashtirishga, zamonaviy pedagogik, axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda oʻqitishning innovatsion usullarini joriy etish orqali mutaxassislarni tayyorlashga va shu asosda ularning yutuqlariga keng yoʻl ochib berishlari uchun sharoit va imkoniyatlarni yaratishga qaratilgan. Innovatsion markazning asosiy vazifalari sifatida sivilizatsiya va jahon axborot resurslari, shuningdek, xalqaro hamkorlik va aloqalarni rivojlantirish, chet tillar boʻyicha davlat taʼlim standartlari va oʻquv dasturlarini takomillashtirish, yangi avlod darsliklari va oʻquv qoʻllanmalarini tayyorlash, yetakchi xorijiy davlatlar tajribasini hisobga olgan holda chet tillarini oʻqitishning zamonaviy uslublarini ishlab chiqish etib belgilangan.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
