Syzygium
From Wikipedia, the free encyclopedia
Syzygium — mirtadoshlar oilasiga mansub gulli oʻsimliklarning turkumi. Turkum 1200 ga yaqin turni oʻz ichiga oladi[2][3][4]. Vatani Afrika, Madagaskar janubi-sharqiy Osiyodan Tinch okeanigacha choʻzilgan[5]. Uning eng yuqori xilma-xilligi Malayziyadan Avstraliyaning shimoli-sharqiy qismiga toʻgʻri keladi, bu yerda koʻp turlari juda kam maʼlum va yana koʻplari taksonomik jihatdan tavsiflanmagan.
Syzygium | |
---|---|
Syzygium malaccense | |
Ilmiy tasniflash | |
Oʻsimliklar | |
Yuksak oʻsimliklar | |
Gulli oʻsimliklar | |
Ikki urugʻpallalilar | |
Rosids | |
Myrtales | |
Myrtaceae | |
Myrtoideae | |
Syzygieae | |
Syzygium P.Browne ex Gaertn.[1] | |
Sinonimlar | |
List
|
Aksariyat turlari doimiy yashil daraxtlar va butalardir. Bir nechta turlari jozibali yaltiroq barglari uchun manzarali oʻsimliklar sifatida yetishtiriladi, baʼzilari yangi holatia isteʼmol qilinadi yoki murabbo va jelelarda ishlatiladigan isteʼmol mumkin boʻlgan mevalarni ishlab chiqaradi. Iqtisodiy jihatdan eng muhim tur, ammo ochilmagan gul kurtaklari ziravor sifatida ishlatiladi. Syzygiumning isteʼmol qilish mumkin boʻlgan baʼzi turlari butun dunyo boʻylab ekiladi va baʼzi bir orol ekotizimlarida invaziv turlarga aylangan. Syzygiumning bir nechta turlari odamlar tomonidan isteʼmol qilinadigan mevalarni beradi, ularning koʻpchiligi „atirgul“ deb nomlanadi. Avstraliyada 52 tur mavjud boʻlib, ular odatda lillipillilar, gilos yoki satinash sifatida tanilgan[6].
Baʼzida Syzygiumni taksonomik jihatdan Evgeniya (taxminan 1000 tur) bilan chalkashtirib yuborishgan, ammo turkum neotropikada eng yuqori oʻziga xos xilma-xillikka ega. Ilgari Evgeniya deb tasniflangan koʻplab turlar endi Syzygium turkumiga kiritilgan, garchi avvalgi nom bogʻdorchilikda saqlanib qolishi mumkin[7]. Syzygium monografiyasini yaratish maqsadida 2016-yil aprel oyida tuzilgan[8].