Amerikalik iqtisodchi From Wikipedia, the free encyclopedia
Richard Thaler (inglizcha: Richard H. Thaler – Taler; 1945-yil 12-sentyabr, Sharqiy Orange, Nyu-Jersi, AQSh) – amerikalik iqtisodchi. Xulq-atvor iqtisodiyoti sohasiga qoʻshgan hissasi uchun 2017-yilgi iqtisodiyot boʻyicha Alfred Nobel mukofoti laureati[1][2][3][4][5].
Richard Thaler | |
---|---|
Tavalludi |
12-sentyabr 1945-yil |
Fuqaroligi | AQSh |
Mukofotlari | Iqtisodiyot boʻyicha Nobel mukofoti (2017) |
Chikago universiteti biznes maktabining xulq-atvor fanlari[en] boʻyicha faxriy professori[6][7].
East Orange shahrida (Esseks okrugi, Nyu-Jersi) yahudiy oilasida tugʻilgan, uchta oʻgʻildan biri edi[8][9]. Uning otasi Alan Mauris Taler (1917, Toronto – 2004, Skotsdeyl) aktuariy boʻlgan va oʻz karyerasining oxiriga kelib, „Prudential“ sugʻurta kompaniyasining katta vitse-prezidenti boʻlgan. 1970-yilda Milliman & Robertson shirkatida[en] hamkor boʻlgan[10][11]. Onasi – Rozlin Melnikov (1921, Bruklin – 2008, Skotsdeyl) – maktab oʻqituvchisi edi[12][13]. U oʻrta maʼlumotni xususiy Newark maktabida[en], Keys-Vest rezerv universitetida bakalavr (Klivlend, 1967-1970) va PhD darajasini (Shervin Rozen rahbarligida, 1974) Rochester universitetida olgan.
Rochester, Kornell va Chikago universitetlarida dars bergan. Samuelson mukofoti sovrindori (2005). Nobel mukofoti laureati Daniel Kahneman va Amos Tverskiy bilan qilgan ishlari orqali moliyaviy-iqtisodiy xulq-atvor sohasida nazariyotchi sifatida tanilgan. „Nudge nazariyasi“ (nazorat qilinadigan tanlov) muallifi.
AQSh prezidenti Barak Obamaning maslahatchilaridan biri edi.
2015-yilda Taler 2008-yilgi global moliyaviy inqirozning xabarchisi – AQSh ipoteka bozorining qulashi haqida hikoya qiluvchi „The Big Short“ filmida rol oʻynadi. Iqtisodchi kameoda paydo boʻladi, Selena Gomes bilan birgalikda koʻplab qimor muxlislari ishonadigan „omadli qoʻl“ (muvaffaqiyatli garovlar seriyasi) fenomenining aldamchiligini tushuntiradi. Unga koʻra, "agar baʼzi bir voqelik ketma-ket bir necha marta sodir boʻlsa, keyingi safar uning sodir boʻlishi ehtimoli koʻproq boʻladi[14].
Richard Taler iqtisodiy qarorlar qabul qilish tahliliga real evolyutsion va qiymatga asoslangan psixologik taxminlarni kiritdi. U odamlarga xos kognitiv tarafkashliklarning tizimli oqibatlarini, chegaralangan ratsionallik, ijtimoiy imtiyozlar va oʻz-oʻzini nazorat qilmaslik kabi insoniy xususiyatlarni va ularning individual qarorlar qabul qilishiga, shuningdek, bozorlar faoliyatiga taʼsirini aniqladi. Taler, shuningdek, odamlarni oqilona xulq-atvordan chetga surib qoʻyadigan kognitiv cheklovlarning moliyaviy bozorlar faoliyatiga taʼsirini oʻrganadigan xatti-harakatlar moliyasi sohasining asoschilaridan biridir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.