Jahon banki guruhi
rivojlanayotgan mamlakatlarga kreditlar beradigan beshta xalqaro tashkilotlar guruhi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Jahon banki guruhi (WBG) rivojlanayotgan mamlakatlarga leveraj kreditlarini beradigan beshta xalqaro tashkilotning umumiy oilasidir. U dunyodagi eng yirik hamda eng mashhur taraqqiyot banki va Birlashgan Millatlar Tashkilotining Barqaror rivojlanish guruhida kuzatuvchi hisoblanadi[6]. Bankning bosh qarorgohi AQShning Vashington shahrida joylashgan. U 2021-moliya yilida „rivojlanayotgan“ va rivojlanish bosqichiga oʻtish davrida boʻlgan mamlakatlarga qariyb 98,83 milliard dollarlik kredit hamda yordam koʻrsatdi[7]. Bankning vazifasi oʻta qashshoqlikka barham berish va umumiy farovonlikni taʼminlash boʻyicha mushtarak maqsadlarga erishishdir[8]. 2015-yil holatiga koʻra, soʻnggi 10 yil davomida bank tomonidan „Rivojlanish siyosatini“ moliyalashtirishga qaratilgan umumiy kreditlash miqdori taxminan 117 milliard dollarni tashkil etdi[9]. Uning ichiga beshta tashkilot Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki (IBRD), Xalqaro taraqqiyot assotsiatsiyasi (IDA), Xalqaro moliya korporatsiyasi (IFC), Koʻp tomonlama investitsiyalarni kafolatlash agentligi (MIGA) va Investitsiya nizolarini hal qilish boʻyicha xalqaro markaz (ICSID) kiradi. Ulardan birinchi ikkitasi (IBRD va IDA) baʼzan birgalikda Jahon banki deb ataladi.
Vashingtondagi Jahon banki guruhi binosi | |
Turi | Hukumatlararo tashkilot |
---|---|
Maqomi | Shartnomaviy |
Maqsadi | Iqtisodiy rivojlanish, qashshoqlikni bartaraf etish |
Ishga tushgan sanasi | 4-iyul, 1944-yil (80 yil avval) (1944-07-04) |
Joylashuvi |
1818 H Street Northwest, Vashington, AQSh[1] |
Prezident | Ajay Banga[2] |
MD & CFO | Anshula Kant[3] |
Bosh mahkamasi | Direktorlar kengashi[4] |
Aʼzolari | 189 ta mamlakat (188 BMT mamlakatlari va Kosovo)[5] |
Vebsayti | worldbank.org |
Hamkor tashkilotlari | Birlashgan Millatlar Tashkiloti |
World Bank Group.png |
Jahon bankining (IBRD va IDA) faoliyati rivojlanayotgan mamlakatlardagi inson rivojlanishi (masalan, taʼlim, sogʻliqni saqlash), qishloq xoʻjaligi va qishloqlarni rivojlantirish (masalan, irrigatsiya va qishloq xizmatlari), atrof-muhitni muhofaza qilish (masalan, ifloslanishni kamaytirish, qoidalar ishlab chiqish va qoʻllash), infratuzilma (masalan, yoʻllar, shaharni qayta tiklash va elektr energiyasi), yirik sanoat qurilish loyihalari va boshqaruv (masalan, korrupsiyaga qarshi kurash, huquqiy institutlarni rivojlantirish) kabi sohalarga qaratilgan. IBRD va IDA Jahon bankiga aʼzo mamlakatlarga imtiyozli stavkalarda kreditlar, shuningdek, eng kambagʻal mamlakatlarga grantlar beradi. Muayyan loyihalar uchun kreditlar va grantlar koʻpincha sektor yoki mamlakatning umumiy iqtisodiyotidagi olib borilayotgan kattaroq siyosat oʻzgarishlari bilan bogʻliq holda ajratiladi. Masalan, qirgʻoq atrof-muhitini boshqarishni yaxshilash uchun ajratiladigan kredit milliy hamda mahalliy darajada yangi ekologik institutlarni rivojlantirish va ifloslanishni cheklash uchun yangi qoidalarni amalga oshirish bilan bogʻliq boʻlgan harakatlarni amalga oshirishga imkon beradi[10].