Insoniyatning birinchi koʻchishi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Insoniyatning birinchi migratsiyasi-eng qadimgi odamlar guruhlari birinchi marta Afrikadan ko'chib,qo'ngan va butun dunyo bo'ylab tarqalib,Antarktidadan tashqari dunyoning barcha qismlariga ommaviy migratsiyadan boshlangan.Bu migratsiyaning umumiy sxemasi va ayrim xususiyatlari topilgan boyliklar, madaniy meroslar, aholi punktlari, DNK va tillarning tarqalishi asosida turli xil artefaktlar asosida aniqlanadi.
Mavjud ma'lumotlarga ko'ra, taxminan 2 million yil oldin,Homo erectus (Homo erectus) Levant koridori orqali Afrikani tark etib,dunyoning barcha burchaklariga tarqala boshlagan. [1][2]
Taxminan 500 000 yil oldin bu birinchi mushukka Homo heidelbergensis (Homo heidelbergensis) ko'chib o'tdi.Ular odatda Denisovalılar va Homo Neandertallarning ajdodlari hisoblanadilar.Aytishlaricha, birinchi insonlar "qit'alarning suv bosgan ko'priklaridan o'tganlar".(History Alive, na7shr. 2004, TCI)
Hatto Afrikada ham Homo sapiens 300 000 yil avval shakllanish davrida parchalana boshlaydi.[3][4] _ _ _ Okeaniyagacha bo'lgan yo'lni bosib o'tdi [5] Zamonaviy odam ham taxminan 40 000 yil oldin Yevropaga tarqala boshlagan.[6][7]
Birinchi Evrosiyo Homo Sapiens Isroil va Gretsiyada topilgan,ular taxminan 194,000-177,000 va 210,000 yil oldin bo'lgan.Bu qoldiqlar keyinchalik mahalliy neandertallar tomonidan zabt etilgan birinchi homo sapiensning muvaffaqiyatsizligidan dalolat bergan bo'lishi mumkin.[8]
Migrant Zamonaviy odam ko'pincha turli xil mahalliy arxaik xalqlar bilan bog'langan,ularning ulushi 10 foizdan kam bo'lgan.Qadimgi xalqlar Yevropa va Osiyo (Neandertallar) va Janubiy Osiyo va Melaneziya(Denisovlar),shuningdek, G'arbiy va Janubiy Afrikada aralashib,birlashdilar. Aralashning nisbati joylashuvga qarab o'zgaradi, lekin hamma uchun bir xildir.Zamonaviy odamning ulushi 10% dan kam edi: Evroosiyoda taxminan 1-4% va Melaneziyada atigi 4-6%.[9][10]
So'nggi muzlik cho'qqisidan so'ng,Shimoliy Yevrosiyo aholisi 20 ming yil oldin Amerikaga ko'chib o'tgan.Shimoliy Yevrosiyo aholisi esa 12000 yil oldin,Golosen davridan keyin joylashdilar.Paleo-Eskimos 4000 yil oldin Arktika Kanada va Grenlandiyaga yetib borgan. Polineziya 2000 yil oldin Avstraliya ekspansiyasining so'nggi to'lqini paytida joylashgan.