Foydalanuvchi:Komilkhuja/Test
From Wikipedia, the free encyclopedia
Nadejda Konstantinovna Krupskaya[1][lower-alpha 1](26-fevral [E.U. 14-fevral] 1869-yil Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi — 27-fevral 1939-yil Moskva, Rossiya SFSR, SSSR[2]) — rus inqilobchisi, Vladimir Leninning rafiqasi.
Nadejda Krupskaya | |
---|---|
Надежда Крупская | |
Krupskaya 1890-yillarda | |
SSSR Taʼlim vazirining oʻrinbosari | |
Mansab davri 1929-yil – 27-fevral 1939-yil | |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
Надежда Константиновна Крупская 26-fevral [E.U. 14-fevral] 1869-yil Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi |
Vafoti |
27-fevral 1939-yil(1939-02-27) (70 yoshda) Moskva, Rossiya SFSR, Sovet Ittifoqi |
Siyosiy partiyasi |
Rossiya sotsial-demokratik Mehnat partiyasi (Bolsheviklar) (1903–1918) Rossiya Kommunistik partiyasi (1918–1939) |
Turmush oʻrtogʻi | |
Onasi | Yelizaveta Vasilevna Krupskaya |
Otasi | Konstantin Ignatiyevich Krupskiy |
Taʼlim | Bestujev kurslari |
Mukofotlari | |
Dafn etilgan joyi | Kreml devori nekropoli, Moskva |
Ilmiy darajasi | Pedagogika fanlari doktori |
Imzosi |
Krupskaya Sankt-Peterburgda qashshoqlikka tushib qolgan aristokratlar oilasida tugʻilgan va u kambagʻallarning hayotini yaxshilash haqida qatʼiy fikr yuritgan. U Marksizmni qabul qildi va 1894-yilda marksistik munozara guruhida Lenin bilan tanishadi. Ikkalasi ham 1896-yilda inqilobiy faoliyati uchun hibsga olingan va Lenin Sibirga, Krupskaya esa Ufa guberniyasiga surgun qilinadi. Krupskaya 1898-yilda turmush qurish sharti bilan unga qoʻshilishga ruxsat oldi. Ular surgundan keyin Myunxenga, keyin esa Londonga joylashdilar. 1905-yilgi inqilobda qatnashish uchun qisqa muddat Rossiyaga qaytib kelishdi.
1917-yilgi inqilobdan keyin Krupskaya siyosiy sahnada oldingi safda boʻldi va 1924-yilda Kommunistik partiya Markaziy Qoʻmitasining aʼzosiga aylandi. Nadejda 1929-yildan 1939-yilgacha Taʼlim komissarining oʻrinbosari boʻlib, sovet taʼlim tizimiga, shu jumladan sovet kutubxonachiligining rivojlanishiga katta taʼsir koʻrsatdi.
Krupskaya 70 yoshga toʻlganining ertasiga, 1939-yil 27-fevralda toʻsatdan peritonitdan vafot etdi. Uning oʻlimi holatlari va Iosif Stalin bilan boʻlgan shaxsiy keskinliklar bir nechta daʼvolarga sabab boʻldi[3][4]. Ulardan baʼzilari Stalinning yaqin doiralaridan kelib chiqqan holda Nadejda Krupskaya zaharlangan deyiladi[5][6][7][8][9][10].