Boks boʻyicha 2023-yilgi jahon chempionati

2023-yilning 30-aprelidan 14-mayiga qadar O‘zbekiston poytaxti Toshkent shahrida boks bo‘yicha jahon chempionati bo‘lib o‘tdi. Ochilish marosimida Oʻzbekiston bosh vaziri Abdulla Aripov, Xalqaro boks assotsiatsiyasi (IBA) prezidenti Umar Kremlyov, yoshlar siyosati va sport vaziri Adham Ikromov va boshqalar ishtirok etdi^[1]. Chempionatda besh qitʼadan sportchilar qatnashdi. Bokschilar 2021-yil iyul oyida Xalqaro havaskor boks assotsiatsiyasi (IBA) direktorlar kengashi tomonidan tasdiqlangan 13 vazn toifasida medallar uchun kurash olib bordi^[2][3].

2023-yilgi boks boʻyicha jahon chempionati

Fayl:2023 IBA World Boxing Championships.png
Oʻtkazilgan inshootlari	Humo Arena
Joy	Toshkent, Oʻzbekiston
Sana	30-aprel – 14-may
Pul sovrini	5.2 million $
← Belgrad 2021 Osaka 2025 →

 

Mukofot puli

Oltin medal sohiblari 200 ming dollar, kumush medal sohiblari 100 ming dollar, bronza medal sohiblari esa 50 ming dollar oldi^[4]. Mukofot pullari 2021-yilgi erkaklar va 2022-yilgi ayollar o‘rtasidagi jahon chempionatlari uchun bokschilarni havaskor sportning eng yuqori saviyasida mukofotlash uchun rag‘batlantirish maqsadida joriy etildi^[5].

Parij-2024 uchun malaka tizimi

2022-yil iyun oyida Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi (XOQ) „moliya, boshqaruv, etika va hakamlik sohasidagi qonunbuzarliklar davom etayotgani“ sababli Xalqaro boks assotsiatsiyasining (IBA) turnirni o‘tkazish va tashkil etish huquqidan mahrum qildi^[6]. Shunday qilib, XOQ ijroiya kengashi Parij-2024 uchun yangi saralash tizimini yaratdi va tasdiqladi. Bu bokschilarning qitʼadagi multisport musobaqalari orqali kvota oʻrinlarini olishiga guvoh boʻlib, jarayonning murakkabligini kamaytiradi. Saralash davri 2023-yil mavsumining oʻrtalarida beshta mintaqaviy multisport musobaqalarida boshlanadi (2023-yil Akkra (Gana) shahridagi Afrika oʻyinlari; 2022-yil Xanchjou (Xitoy) dagi Osiyo oʻyinlari; 2023-yil Polshadagi Yevropa oʻyinlari; 2023-yil Honiara, Solo orollaridagi Tinch okeani oʻyinlari; 2023-yilda Santyagoda (Chili) boʻlib oʻtadigan Panamerika oʻyinlarida har bir vazn toifasidagi eng yuqori oʻrinni egallagan bokschilarga jami 139 ta oʻrin ajratildi. Shu sabablarga koʻra, ushbu turnir Olimpiada oʻyinlari uchun kvota bermaydi^[7][8].

Jadval

Barcha vaqtlar mahalliy (UTC+5) bilan berilgan^[9].

Sanasi	1	2		3		4		5		6		7		8		9		10		11	12		13	14
Musobaqa	17:00	13:00	18:00	14:00	18:00	13:00	18:00	13:00	18:00	14:00	18:00	14:00	18:00	14:00	18:00	14:00	18:00	14:00	18:00		14:00	18:00	17:00	17:00
Oʻta yengil vazn						R32									R16				QF			SF		F
Birinchi yengil vazn						R64						R32				R16		QF			SF		F
Yengil vazn					R64									R32			R16		QF			SF		F
Yarim yengil vazn	R64							R32				R16						QF			SF		F
Oʻrta yengil vazn	R64			R32											R16				QF			SF		F
Birinchi yarim oʻrta vazn		R64				R32				R16								QF			SF		F
Yarim oʻrta vazn					R64					R32							R16		QF			SF		F
Birinchi oʻrta vazn				R64						R32						R16		QF			SF		F
Oʻrta vazn			R64									R32					R16		QF			SF		F
Yarim ogʻir vazn		R64						R32								R16		QF			SF		F
Birinchi ogʻir vazn		R32													R16				QF			SF		F
Ogʻir vazn	R64							R32						R16				QF			SF		F
Oʻta ogʻir vazn	R64					R32							R16						QF			SF		F

Medallar jadvali

Medal jadvali

  *   Mezbon davlat (Oʻzbekiston)

Oʻrin	Davlat	Oltin	Kumush	Bronza	Umumiy
1	Oʻzbekiston*	5	2	2	9
2	Qozogʻiston	4	1	0	5
3	Rossiya	2	0	4	6
4	Kuba	1	3	2	6
5	Fransiya	1	1	1	3
6	Gruziya	0	1	2	3
7	Braziliya	0	1	1	2
	Moʻgʻuliston	0	1	1	2
	Ozarbayjon	0	1	1	2
10	Italiya	0	1	0	1
	Xitoy	0	1	0	1
12	Hindiston	0	0	3	3
	Ispaniya	0	0	3	3
14	Armaniston	0	0	2	2
15	Iordaniya	0	0	1	1
	Meksika	0	0	1	1
	Qirgʻiziston	0	0	1	1
	Tojikiston	0	0	1	1
Jami (18 davlat)		13	13	26	52

Musobaqalar

Musobaqa	Oltin	Kumush	Bronza
Oʻta yengil vazn batafsil	Sanjar Tashkenbay  Qozogʻiston	Sakhil Alakhverdovi  Gruziya	Alejandro Claro  Kuba
			Edmond Xudoyan  Rossiya
Birinchi yengil vazn batafsil	Hasanboy Doʻsmatov  Oʻzbekiston	Bilal Bennama  Fransiya	Deepak Bhoria  Hindiston
			Martín Molina  Ispaniya
Yengil vazn batafsil	Makhmud Sabirxon  Qozogʻiston	Oybek Joʻrayev  Oʻzbekiston	Yosvany Veitia  Kuba
			Dmitriy Dvali  Rossiya
Yarim yengil vazn batafsil	Abdumalik Xalokov  Oʻzbekiston	Saidel Horta  Kuba	Mohammad Hussamuddin  Hindiston
			Munarbek Seitbek oʻgʻli  Qirgʻiziston
Oʻrta yengil vazn batafsil	Sofiane Oumiha  Fransiya	Erislandy Álvarez  Kuba	Mohammad Abu Jajeh  Iordaniya
			Vsevolod Shumkov  Rossiya
Birinchi yarim oʻrta vazn batafsil	Ruslan Abdullayev  Oʻzbekiston	Baatarsükhiin Chinzorig  Moʻgʻuliston	Oganes Bachkov  Armaniston
			Bahodir Usmonov  Tojikiston
Yarim oʻrta vazn batafsil	Asadxoʻja Moʻydinxoʻjayev  Oʻzbekiston	Dulat Bekbauov  Qozogʻiston	Lasha Guruli  Gruziya
			Battömöriin Misheelt  Moʻgʻuliston
Birinchi oʻrta vazn batafsil	Aslanbek Shymbergenov  Qozogʻiston	Saidjamshid Jafarov  Oʻzbekiston	Nishant Dev  Hindiston
			Wanderson de Oliveira  Braziliya
Oʻrta vazn batafsil	Yoenlis Hernández  Kuba	Wanderley Pereira  Braziliya	Aʼloxon Abdullayev  Oʻzbekiston
			Moreno Fendero  Fransiya
Yarim ogʻir vazn batafsil	Nurbek Oralbay  Qozogʻiston	Toqtarbek Tanatqan  Xitoy	Gazimagomed Jalidov  Ispaniya
			Imam Xatayev  Rossiya
Birinchi ogʻir vazn batafsil	Sharabutdin Atayev  Rossiya	Loren Alfonso  Ozarbayjon	Georgiy Kushitashvili  Gruziya
			Rogelio Romero  Meksika
Ogʻir vazn batafsil	Muslim Gajimagomedov  Rossiya	Aziz Abbes Mouhiidine  Italiya	Lazizbek Mullojonov  Oʻzbekiston
			Narek Manasyan  Armaniston
Oʻta ogʻir vazn batafsil	Bahodir Jalolov  Oʻzbekiston	Fernando Arzola  Kuba	Mahammad Abdullayev  Ozarbayjon
			Ayub Gʻadfa  Ispaniya

Bahslar

Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi sababli turnirni boykot qilgan davlatlar^[10]:

 

• Argentina
• Kanada
• Chexiya
• Daniya
• Finlandiya
• Birlashgan Qirollik
  • Angliya
  • Shotlandiya
  •  Uels
• Islandiya
• Irlandiya
• Latviya
• Litva
• Niderlandiya
• Norvegiya
• Polsha
• Shvetsiya
• Shveysariya
• Ukraina
• AQSh

Ishtirokchilar

Chempionatda 107 davlatdan 538 nafar sportchi ishtirok etdi.

1. Afgʻoniston (2)
2. Albaniya (6)
3. Jazoir (7)
4. Angola (2)
5. Antigua va Barbuda (1)
6. Armaniston (11)
7. Avstraliya (9)
8. Avstriya (4)
9. Ozarbayjon (13)
10.  Bagamalar (1)
11. Bahrayn (2)
12. Barbados (1)
13. Belarus (8)
14. Bosniya va Gertsogovina (2)
15. Botsvana (4)
16. Braziliya (7)
17. Bolgariya (10)
18. Burundi (3)
19. Kamerun (4)
20. Kabo-Verde (1)
21. Xitoy (10)
22. Xitoy Taypeyi (8)
23. Kolumbiya (5)
24. Komor orollari (3)
25. Kuk Orollari (1)
26. Xorvatiya (3)
27. Kuba (13)
28. Kipr (1)
29. Kongo DR (7)
30. Dominikan Respublikasi (9)
31. Ekvador (6)
32. Misr (2)
33. Salvador (3)
34. Esvatini (4)
35. Efiopiya (3)
36.  Fiji (2)
37. Fransiya (11)
38. Fransiya Polineziyasi (1)
39. Gambiya (3)
40. Gruziya (10)
41. Olmoniya (2)
42. Gana (6)
43. Gretsiya (3)
44. Gvatemala (3)
45. Gvineya (2)
46. Gayana (2)
47. Gaiti (2)
48. Gonkong (3)
49. Vengriya (7)
50. Hindiston (13)
51. Indoneziya (4)
52. Eron (7)
53. Isroil (5)
54. Italiya (6)
55. Yamayka (2)
56. Yaponiya (9)
57. Iordaniya (11)
58. Qozogʻiston (13)
59. Keniya (8)
60. Qirgʻiziston (13)
61. Lesoto (3)
62. Lyuksemburg (1)
63. Mali (1)
64. Mavrikiy (2)
65. Meksika (9)
66. Moldova (10)
67. Mongoliya (10)
68. Chernogoriya (1)
69. Marokash (7)
70. Mozambik (4)
71. Nepal (2)
72. Nigeriya (1)
73. Niger (3)
74. Shimoliy Makedoniya (2)
75. Pokiston (1)
76. Falastin (3)
77. Panama (2)
78. Paragvay (3)
79. Polsha (1)
80. Puerto-Riko (3)
81. Ruminiya (3)
82. Rossiya (13)
83. Sent Lusiya (1)
84. Shotlandiya (1)
85. Senegal (4)
86. Serbiya (9)
87. Syerra Leone (2)
88. Sloveniya (2)
89. Janubiy Afrika Respublikasi (4)
90. Koreya Respublikasi (11)
91. Ispaniya (11)
92.  Shri Lanka (1)
93. Shvetsiya (2)
94. Suriya (3)
95. Tojikiston (12)
96. Tanzaniya (4)
97. Tailand (6)
98. Tonga (1)
99. Trinidad va Tobago (7)
100. Turkiya (11)
101. Turkmaniston (10)
102. Uganda (1)
103. Birlashgan Arab Amirliklari (3)
104. Oʻzbekiston (13)
105. Venesuela (3)
106. Zambiya (3)
107. Zimbabve (4)

Manbalar

1. https://m.kun.uz/news/2023/05/01/toshkentda-boks-boyicha-jahon-chempionatining-ochilish-marosimi-bolib-otdi
2. „Registration opens for IBA Men's World Boxing Championships in Tashkent, nations invited to training camp“ (en-US). Qaraldi: 2023-yil 1-aprel.
3. „Official information: Tashkent will host the 2023 World Adult Boxing Championships“ (en). brightuzbekistan.uz. Qaraldi: 2023-yil 1-aprel.
4. „Prize money doubled for 2023 Men's World Boxing Championships in Tashkent“. insidethegames.biz (2022-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 1-aprel.
5. „Tashkent to host the IBA Men's World Boxing Championships with record prize money fund“ (en-US). IBA (2022-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 1-aprel.
6. „IOC EB: IBA not in position to run qualifying events and boxing competitions for Paris 2024“. International Olympic Committee (2022-yil 24-iyun). Qaraldi: 2023-yil 25-fevral.
7. „New boxing qualification system approved for Paris 2024“. International Olympic Committee (2022-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 25-fevral.
8. „Paris 2024 boxing qualification system to achieve a fair process for all NOCs“. International Olympic Committee (2022-yil 6-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 25-fevral.
9. „Team Delegations' Handbook“. IBA. Qaraldi: 2023-yil 29-aprel.
10. https://www.insidethegames.biz/articles/1134797/matytsin-present-world-boxing-champs