Лима

Лима (исп. Lima)- Перу җөмһүриятенең башкаласы. Лима төбәгенең идарә үзәге.

Лима
исп. Lima
Байрак	Илтамга
Нигезләнү датасы	18 гыйнвар 1535[1]
Рәсми исем	Lima
Демоним	Limeño, limeñu[2], limeña[2], limeño[2], Limano, Liménien[3], Liménienne[3] һәм limegni
Нигезләүче	Франсиско Писарро[d]
Гимн	Himno de Lima[d]
Дәүләт	Перу[4]
Нәрсәнең башкаласы	Перу, Вице-королевство Перу[d], Лима[d], Protectorate of San Martín[d] һәм Lima District[d]
Административ-территориаль берәмлек	Лима[d]
Сәгать поясы	UTC−05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Римак[d]
Хөкүмәт башлыгы	Rafael López Aliaga[d]
Әгъзалык	Бөтендөнья мирас шәһәрләре оешмасы[d][5]
Халык саны	9 943 800 (2022)
Ир-ат халкы	4 164 917[6]
Хатын-кыз халкы	4 402 869[6]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	154 метр
Кардәш шәһәр	Маями, Акһисар (Акһисар), Кливленд, Пескара, Сан-Хосе (Коста-Рика), Бордо[7], Пекин, Трухильо, Тегусигальпа, Сан-Паулу[8][9], Манила, Буэнос-Айрес, Мехико, Мадрид, Остин, Санто-Доминго[d], Бразилиа, Киев[10][11], Тайпей[12] һәм Тбилиси[13]
Моның хуҗасы	Coliseo Polideportivo[d]
Мәйдан	2672,28 км²
Почта индексы	15001
Һәштәге	Lima
Көппенның климат классификациясе	аридный климат[d]
Яклаучы изге	Роза Лимская[d]
Феноменның демографиясе	demographics of Lima[d]
Беренче язма телгә алу	1535
Җирле телефон коды	51 1
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
Лима Викиҗыентыкта

Перуның сәяси, икътисади, мәдәни үзәге.

Халык саны - 7605742 кеше (2007).

Тарих

Борынгы дәвердә ичма (индеец кабиләләре) халкы бу урында торган. 15 гасырда шушы кабиләләр Инк империясенә кергән.

1535 елда Испания конкистадоры (илбасары) Франсиско Писсаро Патшалар шәһәренә (испанча Сьюдад-де-лос-Рейес) нигезләгән.

1543 елда Перу - Испания вице-патшалыгы итеп игълан ителгән.

1687 елда бик көчле җир тетрәү шәһәргә зур зыян китергән.

1820 елда Сан-Мартин генералы Лима шәһәрен басып алгач, 1821 елда Перу бәйсезлеген игълан иткән.

Икенче Тын Океаны сугышыннан соң 1884-1929 елда Лима тирән икътисади кризиста булган.

1940 елда көчле җир тетрәү шәһәргә зур зыян китергән.

1940-1980 елда шәһәрнең халык саны 600 меңнән 4,8 миллионга кадәр үскән.

Сылтамалар

• Рәсми сайт 1999 елның 20 апрель көнендә архивланган.(исп.)

Commons

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы

1. http://www.munlima.gob.pe/lima
2. http://www.academiadelallingua.com/diccionariu/index.php?cod=29814
3. http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
4. archINFORM — 1994.

   https://wikidata.org/wiki/Track:P5383https://wikidata.org/wiki/Track:P5604https://wikidata.org/wiki/Track:P12149https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049https://wikidata.org/wiki/Track:P5573https://wikidata.org/wiki/Track:P5508
5. https://web.archive.org/web/20240528143447/https://www.ovpm.org/members/cities/
6. https://censos2017.inei.gob.pe/redatam/
7. http://www.bordeaux.fr/ebx/LinkResolverServlet?classofcontent=presentationStandard&id=5347
8. https://www.munlima.gob.pe/la-municipalidad/hermanamientos/
9. http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
10. https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
11. https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
12. https://english.sec.gov.taipei/cp.aspx?n=2789B64DFDD8B838
13. http://economicforum.ge/img/original/2024/5/29/%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A8%E1%83%98-Print-21.09.23.pdf