Аристотель
From Wikipedia, the free encyclopedia
Аристо́тель (грек. Ἀριστοτέλης) (б.э.к. 384, Стагир – б.э.к. 322, Халкида) – борынгы грек фәлсәфәчесе һәм галиме. Платонның укучысы. Б.э.к. 343 елдан – Македонияле Александрның тәрбиячесе. Ликейга (Лицей, яки перипатетик мәктәп) һәм рәсми мантыйкка нигез салучы. Аристотель — классик дәвер натуралисты, мантыйкка нигез салучы һәм борынгылыкның иң йогынтылы диалектикларының берсе; формаль логиканы төзүче. Хәзер дә фәлсәфи лексиконның нигезен тәшкил итүче аңламнарны һәм фәнни фикерләү стилен барлыкка китерә.
бор. грек. Ἀριστοτέλης[1] | |
Җенес | ир-ат[2][3][4] |
---|---|
Туу датасы | БЭК 384[5][6][7][…] |
Туу урыны | Стагир[d], Халкидский союз[d][1] |
Үлем датасы | БЭК 322[5][6][8][…] |
Үлем урыны | Халкида[d], Борынгы Македония[1] |
Үлем төре | табигый үлем[d][9] |
Үлем сәбәбе | кишечная болезнь[d][10] |
Җирләнгән урыны | Стагир[d][11][12][7] |
Ата | Никомах[d][9] |
Кардәш | Аримнеста[d][13] һәм Аримнест[d][13] |
Ире яки хатыны | Пифиада[d][9] |
Никахтан тыш партнёр | Герпилис[d][9] |
Балалар | Никомах[d][9] һәм Пифиада[d] |
Язма әсәрләр теле | аттический диалект древнегреческого языка[d] |
Һөнәр төре | фәлсәфәче |
Эшчәнлек өлкәсе | фәлсәфә[9] һәм натурфәлсәфә[d] |
Әлма-матер | Әфләтүн академиясе[d][9] |
Шәкертләр | Искәндәр Зөлкарнәйн[9], Теофраст[d][9][14][15], Аристоксен[d][16], Дикеарх[d], Евдем Родосский[d][17][18], Клеарх из Сол[d], Фаний Эресский[d], Хамелеонт[d], Нелей из Скепсия[d], Клит Милетский[d][19] һәм Менон[d] |
Укытучылары | Әфләтүн[20][9] |
Сәламәтлек торышы | заикание[d] |
Рабочая рука | леворукость[d] |
Сәнгать юнәлеше | перипатетики[d][9] |
Мәдәният | Борынгы Греция[9] |
Моның хуҗасы | аристотелевская библиотека[d][10] һәм лицей[d][10] |
Йогынтысын кичергән | Әфләтүн[9], Сократ, Һераклит, Парменид, Зенон Элейский[d], Демокрит, Анаксимандр, Эпикур, Гиппократ һәм Эмпедокл |
Сурәтләнә | Aristoteles statue at Olympia[d][21], Bust of Aristotle, Chalkida[d], Bust of Aristotle, Antirrio park[d], Statue of Aristotle, Thessaloniki[d], Statue of Aristotle, Stageira[d], Bust of Aristotle, Olympiada[d], Statue of Aristotle, Polygyros[d], Large marble bust of Aristotle, Chalkida[d] һәм Bust of Aristotle, Skala Kallonis[d] |
Подтверждено в | Mare Magnum volume 82[d][22] |
Нинди вики-проектка керә | Проект:Математика[d] |
Автор буларак авторлык хокуклары халәте | автор хокукларына иялек вакыты тәмам[d] |
Commons Creator бите | Aristotle |
Аристотель Викиҗыентыкта |
Аристотель фәлсәфәнең күп кырлы һәм кеше үсешенең барлык сфераларын – социология, фәлсәфә, сәясәт, логика һәм физиканы үз эченә алган системасын төзегән беренче акыл иясе. Аның онтологияга булган карашлары кеше фикерләүенең киләчәк үсешенә дә нык йогынты ясый. Аристотельнең метафизик өйрәтмәсе Фома Аквинлы тарафыннан кабул ителә һәм схоластик ысул аша үстерелә.