From Wikipedia, the free encyclopedia
Красноя́рск, Кызыл Яр[33] — Көнчыгыш Себернең иң эре икътисади һәм мәдәни үзәкләрнең берсе, Красноярск крае административ үзәге. Шәһәр Енисей елгасының ике ярларында урнаша.
| Красноярск | |
| рус. Красноярск | |
| Байрак[d] | |
 | .svg) |
| Нигезләнү датасы | 19 август 1628 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | Красноярск |
| Кушамат/тәхәллүс | Город «чёрного неба»[1] |
| Рәсми тел | рус теле |
| Дөнья кисәге | Азия |
| Дәүләт |
 Россия[2] |
| Нәрсәнең башкаласы | Городской округ город Красноярск[d][2] |
| Административ-территориаль берәмлек | Городской округ город Красноярск[d][2] |
| Сәгать поясы | UTC+07:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Енисей |
| Хөкүмәт башлыгы | Әдһәм Акбулатов[d] |
| Халык саны | 1 092 851 (2021) |
| Административ бүленеше | Ленинский район[d], Железнодорожный район[d], Кировский район[d], Октябрьский район[d], Свердловский район (Красноярск)[d], Советский район[d] һәм Центральный район[d] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 162 метр[3] |
| Кардәш шәһәр | Кремона[4], Омск[5][6], Чанчунь[d][7][8], Дацин[d][9], Харбин[10], Хэйхэ[d][11], Иркутск[12], Истәраушан[13], Калининград[14][15][16], Казан[17], Кызыл[18], Мирный районы[d][19], Могилёв[20], Мәскәү[21], Норилск[22], Новосибирск[23], Онионта[24], Цицикар[d][25], Сәмәрканд[13], Санкт-Петербург[21][26], Саянск[27], Томск[28], Чабаксар[29], Улан-Батор[30], Жилина[31] һәм Су-Сент-Мари[d][32] |
| Нәрсә белән чиктәш | Емельяновский район[d] һәм Берёзовский район[d] |
| Бүләкләр |
 |
| Мәйдан | 348 ± 1 км² |
| Почта индексы | 660000–660136 |
| Рәсми веб-сайт | admkrsk.ru |
 | |
| Феноменның икътисады | экономика Красноярска[d] |
| Җирле телефон коды | 391 |
| Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
| Объектның күренешләре өчен төркем | [d] |
 | |
 Красноярск Викиҗыентыкта | |
2019 елда Красноярскида 29нче Кышкы Универсиада үткәрелә.[34]
Красноярск Енисей елгасының ике ярында, урманлы дала зонасында, Көнбатыш Себер тигезлеге, Урта Себер яссы таулыгы һәм Саян таулары тоташкан урынында урнашкан.
| Новосибирскидан башка шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Тум ~ 586 км<br$2 />Ханты-Мансийск ~ 2828 км | Лесосибирск ~ 317 км<br$2 />Енисейск ~ 354 км | ||||||||
| Әчинск ~ 176 км<br$2 />Кемерово ~ 526 км<br$2 />Новосибирск ~ 785 км<br$2 />Мәскәү ~ 4140 км |  | Канск ~ 247 км<br$2 />Братск ~ 896 км<br$2 />Нерюнгри ~ 3082 км | |||||||
| Дивногорск ~ 24 км<br$2 />Новокузнецк ~ 748 км<br$2 />Барнавыл ~ 1023 км<br$2 />Горно-Алтайск ~ 1076 км | Абакан ~ 423 км | Иркутск ~ 1059 км<br$2 />Улан-Удэ ~ 1498 км | |||||||
Бөтен метеокүзәтчелек тарихы буенча иң югары температура 1892 елда тәшкил ителгән — 36,9 °C,[36] иң түбән 1921 елда (−41,9 °C).[36]
| Красноярск климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| Абсолют максимум, °C | 6,5 | 8,5 | 17,5 | 31,4 | 34,0 | 34,8 | 36,5 | 35,1 | 31,3 | 24,5 | 13,6 | 8,6 | 36,5 |
| Уртача максимум, °C | −11,4 | −8 | −0,2 | 7,8 | 17,1 | 22,4 | 24,8 | 21,8 | 14,4 | 6,4 | −3,4 | −9,4 | 6,9 |
| Уртача температура, °C | −15,5 | −12,8 | −5,7 | 2,5 | 10,9 | 16,2 | 19,1 | 15,7 | 9,9 | 2,0 | −7,2 | −13,4 | 1,6 |
| Уртача минимум, °C | −19,2 | −16,9 | −10,1 | −2,6 | 4,7 | 10,3 | 13,4 | 10,8 | 4,8 | −1,6 | −10,6 | −17,1 | −2,8 |
| Абсолют минимум, °C | −52,8 | −41,6 | −38,7 | −25,7 | −11,2 | −3,6 | 3,3 | −1,2 | −9,6 | −25,1 | −42,3 | −47 | −52,8 |
| Явым-төшем нормасы, мм | 18 | 13 | 16 | 32 | 45 | 63 | 76 | 67 | 50 | 43 | 38 | 30 | 491 |
| Чыганак: «Погода и климат» | |||||||||||||
Красноярск 1628 елда воевода Афанасий Дубенский тарафыннан Кызыл-җар (Кызыл яр) урочищесында Красноярский острог исеме астында нигезләнгән.[37]
Шәһәр статусын Красноярск 1690 елда ала. Каланың тиз үсеше 1735 елда Себер тракты төзелешенә туры килә.
1708 елдан Себер губернасында, 1719 елдан Тубыл провинциясендә, 1724 елдан Енисей провинциясендә. 1764 елдан Иркутск губернасы, 1784 елдан Колыван наместниклыгының өяз шәһәре. 1796-1804 елларда Тубыл губернасы, 1804 елдан Тум губернасы составында. 1822 елдан — Енисей губернасы үзәге.
1856 елда Красноярскда 5 чиркәү, 1045 йорт һәм 144 лавка (кибет) булган.
| 1840[38] | 1856[37] | 1897[39] | 1926[37] | 1931[37] | 1939[37] | 1959[40] | 1970[41] | 1979[42] | 1989[43] | 2002[44] | 2010[45] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 6 888 | 26 699 | ~60 400 | ~69 300 | ~82 800 | ~186 100 | 412 375 | 648 113 | 796 305 | 912 629 | 909 341 | 973 891 |
Милли состав (2010): руслар — 90,8%, украиннар — 1,7%, татарлар — 1,2%.[46]
Красноярскида 147 мәктәп, 22 ПТУ, 16 укуханә, 22 техникум, 29 югары уку йорт бар.
|
|
Шуның өстәвенә, шәһәрдә башка югары уку йортларның филиаллары да эшлиләр.
2019 Кышкы Универсиада Красноярскида узачак.
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
