From Wikipedia, the free encyclopedia
Га́на (ингл. Ghana) яки Гана Җөмһүрияте (ингл. Republic of Ghana) — Көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт. Милләтләр Дуслыгы оешмасына керә. Көнбатышта Кот-д’Ивуар, төньяк-көнбатышта һәм төньякта Буркина Фасо, көнчыгышта Того илләре белән чиктәш.
| Гана | |
| Lua хатасы: expandTemplate: template "lang-tw" does not exist. | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 1957 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | Ghana, Ghana, la République du Ghana[1] һәм Gana tingbani |
| Кыскача исем | 🇬🇭 |
| Гомер озынлыгы | 62,742 ел[2] |
| ... хөрмәтенә аталган | Гана империясе[d] |
| Демоним | Ghanaian |
| Рәсми тел | инглиз теле |
| Гимн | God Bless Our Homeland Ghana[d] |
| Мәдәният | Гана мәдәнияте[d] |
| Шигарь тексты | Freedom and Justice һәм Rhyddid a Chyfiawnder |
| Дөнья кисәге | Африка[3] |
| Дәүләт |
Гана |
| Башкала | Аккра |
| Сәгать поясы | UTC±00:00[d] һәм Africa/Accra[d][4] |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Атлантик океан |
| Табигый-георафик объект эчендә урнашкан | Көнбатыш Африка |
| Иң көнчыгыш ноктасы | 6°06′45″ т. к. 1°11′58″ кч. о. |
| Иң төньяк ноктасы | 11°10′ т. к. 0°16′ кб. о. |
| Иң көньяк ноктасы | 4°44′23″ т. к. 2°05′31″ кб. о. |
| Иң көнбатыш ноктасы | 6°37′28″ т. к. 3°15′34″ кб. о. |
| Геомәгълүматлар | Data:Ghana.map |
| Иң югары ноктасы | Афаджато[d] |
| Иң түбән ноктасы | Гвинея култыгы |
| Идарә итү формасы | Демократия |
| Дәүләт башлыгы вазыйфасы | Гана президенты[d] |
| Ил башлыгы | Нана Акуфо-Аддо[d][5] |
| Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Гана президенты[d] |
| Хөкүмәт башлыгы | Нана Акуфо-Аддо[d][6] |
| Башкарма хакимият | Гана хөкүмәте[d] |
| Канунбирү органы | Гана парламенты[d] |
| Үзәк банкы | Гана банкы[d] |
| Дипломатик мөнәсәбәтләр | Германия, Австралия, Сербия, Кот-д’Ивуар, Нигерия, Буркина Фасо, Дания, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Ямайка, Малайзия, Кытай Җөмһүрияте, Того, Америка Кушма Штатлары, Россия, Кытай, Бангладеш, Һиндстан, Гөрҗистан, Маҗарстан, Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[7], Словения һәм Косово Җөмһүрияте |
| Әгъзалык | Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Милләтләр Дуслыгы[8], АБ, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Африка үсеш банкы[d], ЮНАМИД[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре[d], Интерпол[9][10], ХКТО[d][11][12], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[13], Җирнең биофизик торышын күзәтү төркеме[d], Бөтендөнья почта берлеге[14][15], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][16], Халыкара гражданнар иминлеген саклау оешмасы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[17], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[18], Көнбатыш Африка илләре икътисади җәмгыяте[d] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][19] |
| Халык саны | 32 833 031 (2021)[20] |
| Ир-ат халкы | 15 723 678[21], 16 051 315[21], 16 375 536[21] һәм 16 695 114[21] |
| Хатын-кыз халкы | 15 798 612[21], 16 129 086[21], 16 457 496[21] һәм 16 780 756[21] |
| Административ бүленеше | Ашанти[d], Бронг-Ахафо[d], Үзәк төбәге[d], Көнчыгыш төбәге[d], Зур Аккра[d], Төньяк төбәге[d], Югары Көнчыгыш төбәге[d], Югары Көнбатыш төбәге[d], Вольта[d] һәм Көнбатыш төбәге[d] |
| Акча берәмлеге | Гана седие[d] |
| Номиналь тулаем эчке продукт | 79 156 409 410 $[22] һәм 72 838 798 788 $[22] |
| Кеше потенциалы үсеше индексы | 0,632[23] |
| Inequality-adjusted Human Development Index | 0,458[24] |
| Эшсезлек дәрәҗәсе | 2 ± 1 процент[25] |
| Нәрсә белән чиктәш | Буркина Фасо, Кот-д’Ивуар һәм Того |
| Автомобил хәрәкәте ягы | уң[d] |
| Челтәр көчәнеше | 230 вольт[26] |
| Электр аергычы төре | D төре[d][26] һәм BS 1363[d][27] |
| Алыштырган | Гана[d], Алтын яр буе[d] һәм Британ Тогосы[d] |
| Кулланылган тел | инглиз теле[28], акан теле, дагбани теле[d], Bondoukou Kulango[d], Bimoba[d], Nkami[d], ганалы пиджин инглиз теле[d], Buli[d], дагари теле[d], Адангме[d], Дег[d], Chala language[d], Chumburung[d], Delo[d], Chakali[d], Cherepon[d], хауса теле, Ghanaian Sign Language[d], Kyode[d], Dwang[d], фарефаре теле[d], Jwira-Pepesa[d], Hanga[d], Gua[d], Kamara[d], Касем[d], Lelemi[d], Krache[d], Кантоси[d], Kplang[d], Larteh[d], Nawuri[d], кусаал теле[d], конкомба теле[d], Konni[d], Nkonya[d], логба теле[d], мампрули теле[d], Gonja[d], Dompo[d], Santrokofi[d], Нтчам[d], Likpe[d], Nchumbulu[d], Siwu[d], нзима теле[d], Sehwi[d], Vagla[d], Tampulma[d], Safaliba[d], паасаал теле[d], Wali[d], Bowili[d], нафаанра теле[d], адаморобе ишарә теле[d], адель теле[d], Anyin[d], бисса теле[d], эве теле, га теле[d], Ligbi[d], ануфо теле[d], Efutu[d], Animere[d], боно теле[d], аватиме теле[d], Ahanta[d], Agotime[d], Western Sisaala[d], Tumulung Sisaala[d], Southern Birifor[d], Wasa[d], Tafi[d], Nyangbo[d] һәм Kposo[d] |
| Кайда өйрәнелә | Ghana studies[d] |
| Мәйдан | 238 535 ± 1 км² |
| Рәсми веб-сайт | ghana.gov.gh(ингл.) |
| Һәштәге | Ghana |
| Югары дәрәҗәле Интернет домены | .gh |
.svg) | |
 | |
| Тематик география | Гана географиясе[d] |
| Ачык мәгълүматлар порталы | Ghana Open Data Initiative[d] |
| Библиография | Гана библиографиясе[d] |
| Феноменның икътисады | Гана икътисады[d] |
| Феноменның демографиясе | Гана демографиясе[d] |
| Мәктәптә укымаган балалар саны | 1 615 385[29] |
| Джини коэффициенты | 43,5[30] |
| Өстәлгән кыйммәт салымы күләме | 15 процент |
| Тулаем туулар коэффициенты | 4,168[31] |
| Шәһәр халкы | 17 875 345[21], 18 455 138[21], 19 038 233[21] һәм 19 621 881[21] |
| Авыл халкы | 13 646 945[21], 13 725 263[21], 13 794 798[21] һәм 13 853 989[21] |
| Демократия индексы | 6,5[32] |
| BTI Governance Index | 6,78[33], 6,72[33], 6,77[33], 6,76[33], 6,61[33], 6,41[33], 6,18[33], 6,26[33] һәм 6,23[34] |
| BTI Status Index | 6,99[33], 7,3[33], 7,33[33], 7,39[33], 7,36[33], 6,88[33], 6,75[33], 6,71[33] һәм 6,79[34] |
| Туым күрсәткече | 28,572[21], 28,038[21], 27,548[21] һәм 27,08[21] |
| Үлем күрсәткече | 7,143[21], 7,448[21], 7,627[21] һәм 7,585[21] |
| Happy Planet Index score | 39,5[35] |
| Илнең мобиль коды | 620 |
| Илнең телефон коды | +233 |
| Халыкара префикс | 0 |
| Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны | 9-9-9[d], 191[d][36], 192[d][36] һәм 193[d][36] |
| Илнең GS1 коды | 603 |
| Номер тамгасы коды | GH |
| Диңгездәге идентификацияләү номеры | 627 |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | Төркем:Ганада җирләнгәннәр[d] |
| Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме | Төркем:Ганада төшерелгән фильмнар[d] |
 | |
 Гана Викиҗыентыкта | |
Гана шәһәрләре: Аккра, Кумаси, Тамале, Секонди-Такоради, Асайман, Тема, Тесие, Кейп-Кост, Кофоридуа, Ва, Элубо. Гана күпмилләтле дәүләт һәм анда якынча 27 миллион кеше яши, анда төрле этник, лингвистик һәм дини төркемнәр яши. Халыкның биш проценты традицион диннәрне тота, 71,2% христианлыкны тота һәм 17,6%-ы мөселман. Һинд динен тотучылар 12500 кеше дип санала. Аның төрле географиясе һәм экологиясе яр саванналарыннан тропик джунглига кадәр үзгәрә.
Гана ― рәсми дине игълан ителмәгән дөньяви дәүләт. Ил халкының күпчелеге (70-75 % ы) ― христианнар (ш.и. православие динендәгеләр 3 мең кеше). Мөселманнар 17 ― 30 % дип исәпләнә. Һинд дине тарафдарлары ― 5 мең кеше. Бәһаи динендәгеләр ― 14 мең. 80 мең кеше бер дингә дә ышанмый яисә атеист.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
