Konstantinopolis Kuşatması (717-718)

Başlığın diğer anlamları için İstanbul kuşatmaları listesi sayfasına bakınız.

Konstantinopolis'in İkinci Arap Kuşatması 717-718 yılında, Arapların Bizans İmparatorluğu'nun başkenti olan Konstantinopolis'i almak için karadan ve denizden işgal girişiminde bulundukları bir kuşatmadır. Arap kara kuvvetleri Mesleme bin Abdülmelik tarafından yönetiliyordu.^[3] Fakat, Konstantinopolis'in dayanıklı surları ve Bulgar atakları karşısında bozguna uğradılar. Deniz filoları Rum Ateşi tarafından tahrip edildi, arta kalanları ise yurtlarına geri dönerken fırtınada battı.

Konstantinopolis'in İkinci Arap Kuşatması
Arap-Bizans savaşları
Konstantinopolis'in ikinci Arap kuşatması'nın, Manasses Kroniği'nde 14. yüzyıl Bulgarca tercümesindeki tasviri
Tarih 15 Temmuz 717–15 Ağustos 718[not 1] Bölge Konstantinopolis, Trakya, Bitinya, Marmara Denizi (günümüzde İstanbul, Türkiye) Sonuç Bizans–Bulgar zaferi Arap-Bizans savaşları'nın gevşemesi
Taraflar
Emeviler	Bizans İmparatorluğu Birinci Bulgar İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Mesleme bin Abdülmelik Ömer bin Hübeyre Suleyman bin Mu'ad Bakhtari bin el-Hasan	III. Leon Tervel
Güçler
120.000 (el-Mesûdî) 1.800 gemi (Theofanis)	15.000 Bizanslı (tahmin)[1] 12.000 Bulgar[2]

Başlangıç sahneleri

İstanbul Surları'nın restore edilmiş bölümü.

Konstantinopolis Kuşatması (674-678)' den sonra Araplar şehir üzerinde kararlı ataklı bir ikinci deneme girişiminde bulundular. 80.000 kişilik bir ordu Emevi Halifesi Süleyman bin Abdülmelik'in kardeşi Mesleme tarafından yönetiliyordu. Ordu Konstantinopolis'i karadan kuşatmak için Anadolu tarafından İstanbul Boğazı' nı karşıdan karşıya geçti. Bu sırada başlangıçta 1.800 gemilik kuvvetli deniz filosu şehrin güneyinde Marmara Denizi' nde seyrediyordu. İmparator III. Leon (h. 717-741) avantaj olarak meşhur İstanbul Surları'na sahipti ve Arap ordusu surlarda gedik açacak donanıma sahip değildi. Ayni zamanda Arap donanması Boğazın yukarılarında seyir yapamazdı, çünkü Bizans donanmasının aralıksız saldırıları vardı ve onlar çok büyük etkisi olan Rum Ateşini kullanıyordu.

Kış ve ilkbahar

Norwich, 717/718 kışını "bir insanın hatırlayabildiği en dayanılmaz kış" olarak tanımlar. Karadaki Arap kuşatmacıların aksine, Konstantinopolis'in gereksinimleri Karadeniz yolu ile sağlanıyordu ve kuşatmayı yapan Araplar kış dolayısıyla, açlıktan ölümler ve kıtlıktan dolayı çok büyük zorluklara katlanıyordu. Çünkü onlar yeterli malzeme tedarikini yapmaya sahip değillerdi ve develerini, atlarını, eşeklerini ve Yunan kaynaklarına göre küçük kayaları yemeye zorlanıyorlardı. Toprak donmuştu ve Araplar deniz kumandanları Amiral Süleyman dahil yüzlerce ölülerini Marmara Denizine atmaya zorlanmıştı. 400 gemilik bir Mısır filosu ve 360 gemilik bir Afrika deniz filosu taze takviyelerle ilkbaharda Konstantinopolis'e ulaştı, fakat birbirini izleyen saldırılar şehir üzerinde onu savunanlarda gedik açmaya sebep olmuyordu.^[4] Arap deniz filolarına bindirilmiş yakın zamanda köle edilmiş insanlar veya Hristiyan zımmiler ayrıca çok miktarda askerlikten kaçmışlardı.

Sonuç

Araplar, şimdi Bizans topraklarında kolay elde edebilecekleri yerlere hücum etmeye döndüler. Amorium, Selanik'in yağmalanması ve Sicilya ve güney İtalya'nın istilası Araplara inisiyatifi yavaş da olsa tehlikesizce sürdürme şansı veriyordu ve ellerinde tuttukları ön Asya tozunu atacakları yerdi. Dört Halife birkaç yıl içinde İspanya'da ve daha sonra Girit Adası'nda zayıflatılacaktı. Bizanslılar sonuçta güçlerini tekrar elde edeceklerdi ve 10ncu yüzyılda ön Asya'da Arap varlığını yok edeceklerdi. 11. yüzyılda ise Suriye ve Mezopotamya'nın çoğu fethedilecekti. Selçuklu Türkleri, 11. yüzyıl ortalarında ele geçirdiğinde, güç dengesi Bizanslılar lehine değişmişti.

Ayrıca bakınız

• Arap-Bizans savaşları
• Konstantinopolis

Kaynakça

Özel

1. Decker 2013, s. 207.
2. Birincil kaynaklara göre yapılan tahmindir, Stoyanov 2019, s. 723–724
3. "Covenant Worldwide - Ancient & Medieval Church History". 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2009.

Genel

• Şablon:End of the Jihad State
• Brandes, W. (2007). "Die Belagerung Konstantinopels 717/718 als apokalyptisches Ereignis. Zu einer Interpolation im griechischen Text der Pseudo-Methodios-Apokalypse". Belke, K. (Ed.). Byzantina Mediterranea: Festschrift für Johannes Koder zum 65. Geburtstag (Almanca). Viyana: Böhlau. ss. 65-91. ISBN 3205776089.
• Brooks, E. W. (1899). "The Campaign of 716–718 from Arabic Sources". The Journal of Hellenic Studies (İngilizce). Cilt XIX. The Society for the Promotion of Hellenic Studies. ss. 19-33. doi:10.2307/623841.
• Canard, Marius (1926). "Les expéditions des Arabes contre Constantinople dans l'histoire et dans la légende". Journal Asiatique (Fransızca), 208. ss. 61-121. ISSN 0021-762X. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Crompton, Samuel Willard (1997). 100 Battles That Shaped World History (İngilizce). San Mateo, California: Bluewood Books. ISBN 978-0-912517-27-8. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Davis, Paul K. (2001). "Constantinople: August 717–15 August 718". 100 Decisive Battles: From Ancient Times to the Present (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ss. 99-102. ISBN 0-19-514366-3. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Decker, Michael (2013). The Byzantine Art of War (İngilizce). Yardley, Pennsylvania: Westholme Publishing. ISBN 978-1-59416-271-8.
• Eickhoff, Ekkehard (1966). Seekrieg und Seepolitik zwischen Islam und Abendland: das Mittelmeer unter byzantinischer und arabischer Hegemonie (650-1040) (Almanca). De Gruyter.
• El-Cheikh, Nadia Maria (2004). Byzantium Viewed by the Arabs (İngilizce). Cambridge, Massachusetts: Harvard Center for Middle Eastern Studies. ISBN 0-932885-30-6. 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Fuller, J. F. C. (1987). A Military History of the Western World, Volume 1: From the Earliest Times to the Battle of Lepanto (İngilizce). New York: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-80304-8. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Guilland, Rodolphe (1959). "L'Expedition de Maslama contre Constantinople (717-718)". Études byzantines (Fransızca). Paris: Publications de la Faculté des Lettres et Sciences Humaines de Paris. ss. 109-133. OCLC 603552986.
• Haldon, John F. (1990). Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture. Revised Edition (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-31917-1. 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Hasluck, F. W. (1929). "LVII. The Mosques of the Arabs in Constantinople". Christianity and Islam Under the Sultans, Volume 2 (İngilizce). Oxford: Clarendon Press. ss. 717-735.
• Hawting, Gerald R. (2000). The First Dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661–750 (İngilizce) (Second bas.). Londra ve New York: Routledge. ISBN 0-415-24072-7.
• Kaegi, Walter E. (2008). "Confronting Islam: Emperors versus Caliphs (641–c. 850)". Shepard, Jonathan (Ed.). The Cambridge History of the Byzantine Empire c. 500–1492 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 365-394. ISBN 978-0-521-83231-1. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Kennedy, Hugh (2001). The Armies of the Caliphs: Military and Society in the Early Islamic State (İngilizce). Londra: Routledge. ISBN 978-0-203-45853-2. 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Lewis, Bernard (2002). The Arabs in History (Sixth Edition) (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-280310-7.
• Lilie, Ralph-Johannes (1976). Die byzantinische Reaktion auf die Ausbreitung der Araber. Studien zur Strukturwandlung des byzantinischen Staates im 7. und 8. Jhd (Almanca). Munich: Institut für Byzantinistik und Neugriechische Philologie der Universität München. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Mango, Cyril; Scott, Roger (1997). The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History, AD 284–813 (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-822568-7.
• Mordtmann, J. H. (1986). Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Lewis, B.; Pellat, Ch. (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume V: Khe–Mahi (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 532–534. ISBN 978-90-04-07819-2.
• Regan, Geoffrey (2002). Battles That Changed History: Fifty Decisive Battles Spanning over 2,500 Years of Warfare (İngilizce). Londra: André Deutsch. ISBN 978-0-233-05051-5. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Toynbee, Arnold J. (1973). Constantine Porphyrogenitus and His World (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-215253-X. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
• Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
• Tucker, Spencer C. (2010). Battles That Changed History: An Encyclopedia of World Conflict (İngilizce). Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ISBN 978-1-59884-429-0. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.

Konuyla ilgili yayınlar

• Radic, Radivoj (18 Ağustos 2008). "Two Arabian sieges of Constantinople (674-678; 717/718)". Encyclopedia of the Hellenic World, Constantinople. Atina: Foundation of the Hellenic World. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012.

1. Aziz Theophanes kuşatmanın tarihini 15 Ağustos olarak veriyor, ancak modern tarihçiler bunun muhtemelen Arapların gelecek yıldaki geri çekilme tarihini yansıttığına inanıyor. Patrik I. Nikiforos ise kuşatmanın süresini açıkça 13 ay olarak vererek, kuşatmanın 15 Temmuz'da başladığını öne sürüyor.