Vicdan, kişinin kendi niyeti veya davranışları hakkında kendi ahlâki değerlerini temel alarak yaptıklarını veya yapacaklarını ölçüp biçtiği bir kişilik özelliği.
Ortak vicdan yanlışta birleşmez. Vicdansız kültür derinleşmez. Vicdansız ekonomi güçlenmaz.[1]
Vicdan din olgusundan beslenir. Sosyal bilimlerin, devletin, yasaların dinle, yâni vicdanla çok yakın ilişkisi vardır. Bir insan milletinin sosyal bünyesiyle, yasalarıyla, devletiyle ilgili araştırma yapacaksa, dînini bilmek mecburiyetindedir. Tabii vicdânının analizi dînini bilmekle mümkündür.[3]
Vicdan, hareketlerimizin hemcinslerimiz ve dolayısıyla kendimiz üzerinde tesir yapabileceği şuurudur. Vicdan azabı ise hareketlerimizin, muhitimizin kin ve nefretini üzerimize çekebileceğini düşünerek hissettiğimiz korkudur.