Uluslararası Matematik Olimpiyatı

Uluslararası Matematik Olimpiyatı (IMO), lise öğrencilerinin yarıştığı matematik olimpiyatıdır. Uluslararası Bilim Olimpiyatları'nın en eski dalıdır.^[1] İlk olarak 1959'da Romanya'da düzenlenen olimpiyat, o günden beri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi nedeniyle sadece 1980 yılında yapılmamıştır. Dünya nüfusunun %90'ından fazlasını oluşturan 100'den fazla ülkenin katıldığı olimpiyatlarda, ülkeler altı öğrenci, bir takım lideri, bir yardımcı lider ve gözlemcilerden oluşan bir takım gönderir.^[2]

Uluslararası Matematik Olimpiyatı logosu.

Liste

1959'dan beri her yıl düzenlenen olimpiyatlar sadece 1980 yılında düzenlenmemiştir. 1980'de Moğolistan'da yapılması planlanmış ancak Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi nedeniyle iptal edilmiştir.^[3] Olimpiyatlar başlangıçta Varşova Paktı'na katılan Doğu Bloku ülkeleri için düzenlendiği için^[4] ev sahipliği yapan şehirler de Doğu Avrupa'da yer alan şehirler arasından seçilirken sonrasında diğer ülkelere yayılmıştır.^[5]

1969'da 14, 1989'da 50 ülkenin katıldığı olimpiyatlara 2009'da 104, 2019'da ise 112 ülke katılmıştır.^[6] Takım üyelerinin aldığı puanlara göre en yüksek puana ulaşıp en başarılı ülke olmayı başaran 10 ülke vardır. 20 kez en başarılı ülke olan Çin, 16 kez en başarılı ülke olan Rusya (öncesinde SSCB) ve 8 kez en başarılı ülke olan ABD olimpiyatlardaki en başarılı üç ülkedir.

Olimpiyatlarda hile yaparken yakalanan tek ülke olan Kuzey Kore, 1991'den 2010'a kadar olimpiyatlardan diskalifiye edilmiştir.^[7]

Liste

Soldan sağa ;Gabriel Carroll, ABD, Reid Barton, ABD, Zhiqiang Zhang, Çin ve Liang Xiao, Çin, 2001 yılında en iyi derece yapan grup.

2015 Olimpiyatlarının kapanış seremonisi.

	Şehir	Yıl	Tarih	En başarılı ülke[8]	Kaynak
1	Brașov ve Bükreş	1959	21-31 Temmuz	Romanya	[9]
2	Sinaia	1960	18-26 Temmuz	Çekoslovakya	[9]
3	Veszprém	1961	6-16 Temmuz	Macaristan	[9]
4	České Budějovice	1962	7-15 Temmuz	Macaristan	[9]
5	Varşova ve Wrocław	1963	5-13 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
6	Moskova	1964	30 Haziran-10 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
7	Doğu Berlin	1965	3-13 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
8	Sofya	1966	1-14 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
9	Çetine	1967	2-13 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
10	Moskova	1968	5-18 Temmuz	Doğu Almanya	[9]
11	Bükreş	1969	5-20 Temmuz	Macaristan	[9]
12	Keszthely	1970	8-22 Temmuz	Macaristan	[9]
13	Žilina	1971	10-21 Temmuz	Macaristan	[9]
14	Toruń	1972	5-17 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
15	Moskova	1973	5-16 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
16	Erfurt ve Doğu Berlin	1974	4-17 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
17	Burgaz ve Sofya	1975	3-16 Temmuz	Macaristan	[9]
18	Lienz	1976	7-21 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
19	Belgrad	1977	1-13 Temmuz	ABD	[9]
20	Bükreş	1978	3-10 Temmuz	Romanya	[9]
21	Londra	1979	30 Haziran-9 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
	1980 olimpiyatlarının Moğolistan'da yapılması planlanmıştı ancak iptal edildi ve Avrupa'da gayriresmî iki müsabaka düzenlendi.[3]
22	Washington, DC	1981	8-20 Temmuz	ABD	[9]
23	Budapeşte	1982	5-14 Temmuz	Batı Almanya	[9]
24	Paris	1983	1-12 Temmuz	Batı Almanya	[9]
25	Prag	1984	29 Haziran-10 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
26	Joutsa	1985	29 Haziran-11 Temmuz	Romanya	[9]
27	Varşova	1986	4-15 Temmuz	Sovyetler Birliği  ABD	[9]
28	Havana	1987	5-16 Temmuz	Romanya	[9]
29	Sydney ve Canberra	1988	9-21 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
30	Braunschweig	1989	13-24 Temmuz	Çin	[9]
31	Pekin	1990	8-19 Temmuz	Çin	[9]
32	Sigtuna	1991	12-23 Temmuz	Sovyetler Birliği	[9]
33	Moskova	1992	10-21 Temmuz	Çin	[9]
34	İstanbul	1993	13-24 Temmuz	Çin	[9]
35	Hong Kong	1994	8-20 Temmuz	ABD	[9]
36	Toronto	1995	13-25 Temmuz	Çin	[10]
37	Mumbai	1996	5-17 Temmuz	Romanya	[11]
38	Mar del Plata	1997	18-31 Temmuz	Çin	[12]
39	Taipei	1998	10-21 Temmuz	İran	[13]
40	Bükreş	1999	10-22 Temmuz	Çin  Rusya	[14]
41	Daejeon	2000	13-25 Temmuz	Çin	[15]
42	Washington, DC	2001	1-14 Temmuz	Çin	[16]
43	Glasgow	2002	19-30 Temmuz	Çin	[17]
44	Tokyo	2003	7-19 Temmuz	Bulgaristan	[18]
45	Atina	2004	6-18 Temmuz	Çin	[19]
46	Mérida	2005	8-19 Temmuz	Çin	[20]
47	Ljubljana	2006	6-18 Temmuz	Çin	[21]
48	Hanoi	2007	19-31 Temmuz	Rusya	[22]
49	Madrid	2008	10-22 Temmuz	Çin	[23]
50	Bremen	2009	10-22 Temmuz	Çin	[24]
51	Astana	2010	2-14 Temmuz	Çin	[25]
52	Amsterdam	2011	12-24 Temmuz	Çin	[26]
53	Mar del Plata	2012	4-16 Temmuz	Güney Kore	[27]
54	Santa Marta	2013	18-28 Temmuz	Çin	[28]
55	Cape Town	2014	3-13 Temmuz	Çin	[29]
56	Chiang Mai	2015	4-16 Temmuz	ABD	[30]
57	Hong Kong	2016	6-16 Temmuz	ABD	[31]
58	Rio de Janeiro	2017	12-23 Temmuz	Güney Kore	[32]
59	Kaloşvar	2018	3-14 Temmuz	ABD	[33]
60	Bath	2019	11-22 Temmuz	Çin  ABD	[34]
61	Sankt-Peterburg	2020	8-18 Temmuz		[35][36]
62	Washington, DC	2021	7-16 Temmuz		[37]
63	Oslo	2022	6-16 Temmuz		[38][39]
64	Chiba	2023	2-13 Temmuz		[40]

Kaynakça

1. "International Mathematics Olympiad (IMO)". 1 Şubat 2008. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
2. "The International Mathematical Olympiad 2001 Presented by the Akamai Foundation Opens Today in Washington, D.C." 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2008.
3. 1980'deki gayriresmî müsabakalar Finlandiya ve Lüksemburg'da düzenlendi. "UK IMO register". IMO register. 16 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2011.
4. "More IMO Facts". 20 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2008.
5. "Singapore International Mathematical Olympiad (SIMO) Home Page". Singapore Mathematical Society. 27 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2008.
6. "Timeline". International Mathematical Olympiad. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
7. "International Mathematical Olympiad: Democratic People's Republic of Korea". 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2010.
8. "Ranking of countries". International Mathematical Olympiad. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2011.
9. "Historical Record of US Teams". Mathematical Association of America. 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2011.
10. "IMO 1995" (İngilizce). Canadian Mathematical Society. 29 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
11. "IMO 1996" (İngilizce). Canadian Mathematical Society. 23 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
12. "IMO 1997" (İspanyolca). Argentina. 5 Aralık 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
13. "IMO 1998". Republic of China. 5 Aralık 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
14. "IMO 1999". Canadian Mathematical Society. 23 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
15. "IMO 2000". Wolfram. 1 Temmuz 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
16. "IMO 2001". Canadian Mathematical Society. 18 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
17. Andreescu, Titu (2004). USA & International Mathematical Olympiads 2002. Mathematical Association of America. ISBN 978-0-88385-815-8.
18. "IMO 2003". Japan. 6 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
19. "IMO 2004". Greece. 27 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
20. "IMO 2005". Mexico. 11 Temmuz 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
21. "IMO 2006". Slovenia. 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
22. "IMO 2007". Vietnam. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
23. "IMO 2008". Spain. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
24. "IMO 2009" (Almanca). Germany. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
25. "51st IMO 2010". IMO. 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
26. "52nd IMO 2011". IMO. 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
27. "53rd IMO 2012". IMO. 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
28. "54th International Mathematical Olympiad". Universidad Antonio Nariño. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2012.
29. "55th IMO 2014". IMO. 14 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
30. "56th IMO 2015". IMO. 14 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
31. "57th IMO 2016". IMO. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
32. "58th IMO 2017". IMO. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
33. "59th IMO 2018". IMO. 29 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
34. "60th IMO 2019". IMO. 7 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
35. "61st IMO 2020". IMO. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
36. "61st IMO 2020". IMO 2020. 17 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020.
37. "62nd IMO 2021" (İngilizce). IMO. 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
38. "63rd IMO 2022". IMO. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
39. "63rd IMO 2020". Department of Mathematics, University of Os. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
40. "64rd IMO 2023" (İngilizce). IMO. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.