Loading AI tools
karşılıklı sınır kontrollerinin olmadığı 29 Avrupa devletinin bulunduğu alan Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Schengen Bölgesi, Lüksemburg'un, Schengen kasabasında 1985 yılında imzalanan Schengen Anlaşmasını uygulayan 29 Avrupa ülkesinin topraklarını kapsamaktadır. Schengen bölgesi, alan içinde ve dışında seyahat edenler için sınır kontrolleri ile uluslararası seyahat edenler için tek bir devlet gibi ancak herhangi bir iç sınır kontrolü olmadan çalışır. Schengen Bölgesi şu anda 423 milyon kişilik bir nüfusa sahip ve 4.368.693 kilometrekare (1.686.762 sq mi) bir alanı kapsamaktadır.
 Schengen Bölgesi Haritası Schengen Bölgesi De facto olarak katılan ülkeler Anlaşma ile gelecekte Schengen Bölgesine katılma taahhüdünde bulunan AB üyeleri | |
| Politika |  Avrupa Birliği |
|---|---|
| Kuruluş | 26 Mart 1995 |
| Üyeler | |
| Alan | 4.718.077 km2 (1.821.660 sq mi) |
| Nüfus | 449,029,956 |
| Yoğunluk | 97/km2 |
| GDP (Nominal) | 15 trilyon $[1] |
Schengen kurallarının uygulanması, aynı zamanda üye olmayan devletler ile sınır denetimlerinin güçlendirilmesi, diğer Schengen üyeleri ile sınır kontrollerini ortadan kaldırmaktadır. Herhangi bir AB ülkesinin ulusal kimlik kartı, onaylı bir pasaportu ya da bir AB kimliği ile havaalanlarında, otellerde ya da polis tarafından yapılan kontroller için gereklidir ve ulusal kurallara bağlı olmakla beraber ülkeler arasında değişir. Bazen, düzenli olarak Schengen ülkeleri arasındaki sınır kontrollerinde kullanılır.
Yunanistan, 2000 yılında Schengen Bölgesine katılmış ve Nordik Pasaport Birliği ülkeleri-Danimarka, Finlandiya, İsveç olmak üzere AB üyesi olmayan İzlanda ve Norveç ise 2001 yılında bölgeye katılmıştır. 2004 yılında üye olan dokuz ülke-Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya Schengen alanına 2007 yılında katılmışlardır.
İsviçre Schengen Bölgesine (ve AB üyesi olmayan üçüncü üyesi) 12 Aralık 2008 tarihinde katıldı. Lihtenştayn ise Schengen alanının en yeni üyesi olarak 19 Aralık 2011 tarihinde katılmıştır. Böylece Schengen Bölgesine üye devlet sayısı 26'ya yükselmiştir. 13 Eylül 2015 tarihinde Almanya, karşı karşıya kaldığı göç dalgasının boyutunun beklediği oranları aşması üzerine önlem olarak serbest dolaşıma izin veren Schengen uygulamasını askıya aldı.[2] İki Avrupa Birliği üyesi ile (İrlanda ve Birleşik Krallık) istisna olarak kendi istekleri ile Schengen Alanına katılmak istememişlerdir. Birleşik Krallık 2020 yılında Avrupa Birliğinden ayrılmıştır.
16 Mayıs 2014 tarihinde Hırvatistan Başbakanı, Hırvatistan'ın 1 Temmuz 2015 tarihinde Schengen Bölgesine katılacağını belirtti.[3] Ekim 2014 yılında, Hırvatistan İçişleri Bakanı Ranko Ostojic, ülkenin o tarihe kadar Schengen Bölgesine katılmaya hazır olacağını beklediğini belirtti.[4] Ülke 1 Ocak 2023'te ise resmen Schengen bölgesine dahil oldu ve üye sayısı 27'e yükseldi.[5]
31 Mart 2024 tarihinde Bulgaristan ve Romanya Schengen'in bir parçası olmuştur.
| Ülke | Yüzölçümü (km²) |
Nüfus[6] |
Katılım için İmza Tarihi |
Yürürlüğe Girdiği Tarih |
|---|---|---|---|---|
 Almanya (Askıya alındı)[2] |
357.050 | 81.757.595 | 14 Haziran 1985 | 26 Mart 1995c |
 Avusturya |
83.871 | 8.372.930 | 28 Nisan 1995 | 1 Aralık 1997 |
 Belçika |
30.528 | 10.827.519 | 14 Haziran 1985 | 26 Mart 1995 |
 Bulgaristan |
110.994 | 6.885.868 | 25 Nisan 2005 | 31 Mart 2024 |
 Çekya |
78.866 | 10.512.397 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Danimarka(Grönlandd ve Faroe Adaları hariçd) |
43.094 | 5.547.088 | 19 Aralık 1996 | 25 Mart 2001 |
 Estonya |
45.226 | 1.340.274 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Finlandiya |
338.145 | 5.350.475 | 19 Aralık 1996 | 25 Mart 2001 |
 Fransa(denizaşırı bölümleri ve bölgeleri hariç) |
674.843 | 64.709.480 | 14 Haziran 1985 | 26 Mart 1995 |
 Hırvatistan |
56.594 | 4.060.135 | 9 Aralık 2011 | 1 Ocak 2023 |
 Yunanistan |
131.990 | 11.125.179 | 6 Kasım 1992 | 26 Mart 2000 |
 Macaristan |
93.030 | 10.013.628 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 İzlandaa |
103.000 | 318.755 | 19 Aralık 1996 | 25 Mart 2001 |
 İtalya |
301.318 | 60.397.353 | 27 Kasım 1990 | 26 Ekim 1997 |
 Letonya |
64.589 | 2.248.961 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Lihtenştayna |
160 | 36.010 | 28 Şubat 2008 | 19 Aralık 2011 |
 Litvanya |
65.303 | 3.329.227 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Lüksemburg |
2.586 | 502.207 | 14 Haziran 1985 | 26 Mart 1995 |
 Malta |
316 | 416.333 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Hollanda(Aruba, Curaçao, Sint Maarten ve Hollanda Karayipleri hariç) |
41.526 | 16.576.800 | 14 Haziran 1985 | 26 Mart 1995 |
 Norveça (Svalbarde hariç) |
385.155 | 4.854.824 | 19 Aralık 1996 | 25 Mart 2001 |
 Polonya |
312.683 | 38.163.895 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Portekiz |
92.391 | 10.636.888 | 25 Haziran 1992 | 26 Mart 1995 |
 Romanya |
238.391 | 19.328.560 | 25 Nisan 2005 | 31 Mart 2024 |
 Slovakya |
49.037 | 5.424.057 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 Slovenya |
20.273 | 2.054.119 | 1 Mayıs 2004 | 21 Aralık 2007b |
 İspanya(Ceuta ve Melilla kasabaları hariçf) |
506.030 | 46.087.170 | 25 Haziran 1992 | 26 Mart 1995 |
 İsveç |
449.964 | 9.347.899 | 19 Aralık 1996 | 25 Mart 2001 |
 İsviçrea |
41.285 | 7.760.477 | 26 Ekim 2004 | 12 Aralık 2008 |
Kıbrıs Cumhuriyeti henüz Schengen bölgesinde değildir. Bulgaristan ve Romanya'nın 2011'de Schengen Bölgesine dahil olması öngörülmüştü fakat bu tarih şimdilik uzatılmıştır. Schengen Alanına katılmak için Romanya ve Bulgaristan Haziran 2011'de Avrupa Parlamentosuna teklif götürdüler ve bu istekleri onaylandı ama Hollanda hükûmetinin her iki ülkede yolsuzlukla mücadele tedbirlerinde ve organize suçlarla mücadelesinde eksiklikleri olduğu ileri sürülerek bu istekleri Eylül 2011'de yapılan Bakanlar Kurulu tarafından reddedilmiştir. Kurulda ayrıca Schengen ülkelerine gitmek üzere Türkiye üzerinden Bulgaristan ve Romanya gelen yasadışı göçmenlerin potansiyel akını hakkında endişeler ifade edilmiştir.
Schengen Alanı, Mart 2012 tarihinde Bulgaristan ve Romanya'nın hava ve deniz sınırlarına açılacak olması ile beraber, kara sınırlarının Temmuz 2012 tarihinde açılması beklenmiştir. Büyük olasılıkla iki ülkenin Schengen Bölgesi üyeliği iki aşamada gerçekleştirilecekti fakat 1 Mart 2012'de Brüksel'de bir araya gelen AB liderleri, Bulgaristan ile Romanya'nın Schengen üyeliğinin eylül ayına ertelenmesini kararlaştırdı. İki ülkenin üyeliklerine Hollanda'nın karşı çıkması üzerine, üyelik kararının Eylül 2012'de alınması kararlaştırıldı. Bu anlaşmanın Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy'un tavsiyesi üzerine Avrupa Konseyi tarafından onaylanması beklenmektedir. Hollanda, iki ülkenin Schengen'e katılması için, yolsuzlukla mücadeleye yönelik 'İşbirliği ve Doğrulama Takip Mekanizması'ndan (CVM) üst üste iki defa olumlu rapor çıkmasını şart koşuyor. Komisyon ise CVM ve Schengen'e katılım konularının birbiriyle alakalı olmadığı görüşündedir. Herman van Rompuy'un tavsiyesi üzerine Avrupa Konseyinde hâlen onay beklenmektedir.
Mart 2013 tarihindeki Konsey toplantısında yapılan anlaşma, Bulgaristan'da devam eden protestolar nedeniyle ertelenmiştir. Hollanda'nın yanı sıra Bulgaristan, Romanya'nın Schengen Bölgesine katılmasına karşı çıkan ülkeler Almanya, Belçika, Fransa, Finlandiya, Danimarka ve Avusturya olarak sıralanmaktadır.
4 Ekim 2017'de, "Avrupa Parlamentosu, Bulgaristan ve Romanya'nın Schengen Bilgi Sistemine" erişimi "için oylama yapıldı."[7] Ayrıca, “iki ülkenin Schengen bölgesinin bir parçası olup olamayacağına ve komşu AB ülkeleriyle yapılan sistematik sınır kontrollerinin durdurulup durdurulmayacağına ilişkin nihai siyasi karar Avrupa Konseyi'nin bütün tarafları tarafından oybirliği ile alınmalıdır.” 11 Aralık 2018’de, Avrupa Parlamentosu, her iki ülkenin de kabul edilmesi lehine karar vererek oy birliği ile Avrupa Konseyi’nin konuyla ilgili "hızlıca hareket etmesini" istedi.[8]
Eylül 2019'da Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Bulgaristan'ın, sınırsız alanın bir parçası olur olmaz ülkenin göçmen istilasından uğrayabileceği korkusundan dolayı Schengen Bölgesi'ne katılma isteğinden geçici olarak vazgeçtiğini belirtti.[9]
3 Mart 2022'de Rumen milletvekili Eugen Tomac, katılım kriterlerinin karşılandığı 9 Haziran'da kabul edildiğinden, "Romanya'nın AB'ye katıldıktan 15 yıl sonra Schengen bölgesine katılımının önünde hangi engellerin kaldığına" ilişkin bir parlamento sorusu aracılığıyla resmi olarak yanıt istedi.[10]
Romanya'nın Schengen'e katılımı için ikinci bir girişim, 8-9 Aralık 2022 tarihlerinde Adalet ve İçişleri Konseyi'nde kurulacaktı ve AK, Avusturya'nın muhalefetinin ardından başarısız olan toplantı gündemindeki konuları açıkladı,[11][12] çünkü yetkililer Bulgaristan ve Romanya'yı ülkeye gelen göçmenlerin çoğu için bir geçiş yolu olarak görüyorlardı.[13] Romanya bu değerlendirmeye itiraz ediyor[82] ve başarısız bir şekilde Avusturya hükûmetini Romanya'nın Schengen'e katılımı için oy vermeye ikna etmeye çalıştı.[14] Hollanda, Romanya'ya destek beyan etmesine rağmen, Bulgaristan'ın katılımına karşı olduğu için aleyhte oy kullandı.[15]
Avusturya'nın vetosu Romanya'da güçlü bir infial yarattı. Veto sonucunda, Romanya'nın Avusturya büyükelçisinin Viyana'dan çekilmesinin ardından iki devlet arasındaki ilişkiler geriledi.[16] Rumen şirketleri, girişimcileri, müzeleri ve üniversiteleri tarafından Avusturya'ya karşı bir boykot da başladı[17] ve Avusturya bankalarının Romanya'daki şubelerinde de Avusturya karşıtı yazılar belirdi.[18]
Euractiv'e göre, Avrupa kurumları 2023 yılında Bulgaristan ve Romanya'yı Schengen'e kabul etmeye hazırlanıyor; Ekim 2023'te sınır kontrolsüz hava yolculuğu ve ardından 1 Ocak 2024 itibarıyla kara sınır kontrollerinin kaldırılması planlanıyor.[19] Avrupa Parlamentosu, 12 Temmuz 2023'te yayınladığı basın açıklamasında, her iki ülkenin de Schengen'e katılmak için gerekli tüm kriterleri karşıladığını vurgulayan yeni kararın 526 milletvekili tarafından desteklendiğini, sadece 57'sinin buna karşı olduğunu ve 42 çekimser oy verildiğini açıkladı.[20] Parlamento, "her iki ülkenin de Schengen'e kabul edilmek için gerekli şartları zaten yerine getirdiğini" vurguladı.[21] Ancak Eylül 2023'te Avusturya, bu ülkelerin Schengen Bölgesi'ne kabul edilmesine itirazını yineledi.[22] Buna yanıt olarak Romanya, mali tazminat talebinde bulunmak üzere Avusturya'nın vetosuna Avrupa Adalet Divanı'nda itiraz etme tehdidinde bulundu.[23]
30 Aralık 2023'te, Bulgaristan ve Romanya'nın 31 Mart 2024'te hava ve deniz seyahati için Schengen Bölgesi'ne katılması konusunda bir anlaşmaya varıldı ve kara sınırları o yılın ilerleyen dönemlerinde tartışılacaktır.[24][25] Hava ve deniz sınırlarının kaldırılması, mülteci kontrolü açısından daha az tartışmalıdır çünkü operatörlerden, uçağa binmeden önce kimlik belgelerini kontrol etmeleri istenebilir; bu, örneğin Schengen üyesi Yunanistan'dan diğer üyelere giden Schengen bölgesi içindeki rotalar için uzun süredir yaygın olan bir durumdur.
31 Mart 2024'te Bulgaristan ve Romanya'nın Schengen Bölgesi'ne katılımı onaylanarak hava ve deniz seyahatleri için sınır kontrolleri kaldırıldı.[26][27] 22 Kasım 2024'te Avusturya, Bulgaristan ve Romanya ile kara sınır kontrollerinin kaldırılmasına ilişkin vetosunu kaldırmayı kabul etti.[28] Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER), 27 Kasım 2024'te, 12 Aralık 2024 tarihli toplantıda Bulgaristan ve Romanya'nın 1 Ocak 2025 itibarıyla Schengen Bölgesi'ne tam katılımını onaylayan Avrupa Birliği Konseyi kararına ilişkin hazırlıklarını tamamladı.[29]
AB'ye 1 Mayıs 2004'te katılan Kıbrıs Cumhuriyeti, yasal olarak Schengen Bölgesi'ne katılmaya mecbur olsa da, uygulama Kıbrıs Sorunu nedeniyle ertelendi. Eski Kıbrıs Dışişleri Bakanı Yorgos Lillikas'a göre, Kuzey Kıbrıs'ın "Schengen'e dayalı katı ve tam kontrol Kıbrıslı Türkler için günlük bazda büyük bir sıkıntı yaratacak" ve anlaşmazlığın çözülmesinden önce bu kontrolün mümkün olup olmadığı açık değildir.[30] AB dışında bir İngiliz Denizaşırı Bölgesi olan Ağrotur ve Dikelya'daki İngiliz Egemen Üs Bölgeleri de "başka idare ve mekanizmalara" ihtiyaç duymaktadır.[30] Akrotiri ve Dikelya'nın Kıbrıs'a sınır kontrolü yok, ancak hava üssünde kendi sınır kontrolü var. 2018 itibarıyla, Schengen kurallarının Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından uygulanması için herhangi bir tarih belirlenmemiştir.[31] Kıbrıs Cumhuriyeti, başka bir AB üyesiyle kara sınırı olmadığı için Schengen'in uygulanmasından daha az potansiyel faydaya sahiptir; en yakın AB üyesine hava yolculuğu veya yaklaşık 12 saat deniz yolculuğu gerekmektedir.
Kasım 2019'da Kıbrıs Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis, Kıbrıs'ın Schengen bölgesine katılma sürecini Eylül ayında resmen başlattığını açıkladı.[32] Bunun önemli bir nedeni, Schengen Bilgi Sistemine ve diğer sınır kontrol işbirliğine erişimdir.[32] Avrupa Komisyonu 2019 yılından bu yana başvuruyu değerlendiriyor.[33] Temmuz 2023'te Kıbrıs, Schengen Bilgi Sistemi'ne (SIS) katıldı (SIS'e katılım, Schengen Bölgesi'ndeki suç, göç ve diğer güvenlikle ilgili konularda iş birliğine olanak tanır).[34] Ekim 2023'te Komisyon, "Schengen Bilgi Sistemi alanında Schengen müktesebatının uygulanması için gerekli koşulların karşılandığını" doğrulayacaktı.[35]
| Ülke | Alan (km²) | Nüfus | AB üyeliğine geçiş tarihi | Schengen bölgesine geçiş tarihi |
|---|---|---|---|---|
 Cebelitarık |
110.912 | 7.364.570 | AB ve İngiltere, 31 Aralık 2020'de İngiltere ve İspanya arasında varılan anlaşmaya dayanarak Cebelitarık'ta uygulanmak üzere bir antlaşma veya başka bir düzenleme müzakere edecek.[36][37] Cebelitarık egemen bir devlet değildir, bu nedenle uluslararası hukukta İngiltere Cebelitarık adına hareket eder. | |
 Kıbrıs Cumhuriyeti |
9.251 | 803.147 | 1 Mayıs 2004 | Kıbrıs Sorunu nedeniyle oluşan Ateşkes Hattı. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
