Loading AI tools
Rhododendron cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adı Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Orman gülü, fundagiller (Ericaceae) familyasından Rhododendron cinsinin 800 kadar türünü içeren çiçekli bitkilerin ortak adı. Gösterişli çiçekleri nedeniyle bahçelerde ve saksıda yetiştirilir.
Orman gülü | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Türler | |||||||||||||||
metne bakınız. |
Kışın yaprağını döken veya her dem yeşil çalı, ağaççık ender olarak ağaç halini alan odunsu bitkilerdir. Tomurcuklar kiremitvari dizilmiş olan çok sayıda pullarla örtülüdür. Yaprakların sürgünlere dizilişi almaşıktır. Çiçek ve yaprakların saplarında yağ bezeleri bulunur. Çiçekler çoğunlukla terminal durumlu mürekkep salkım durumlu bazen de teker teker bulunur. 5 parçalı çanak serbest veya birbirleri ile kaynaşmıştır. Taç; çan, huni veya benzeri değişik şekiller arz eder. Etaminler 5-10'dur. Yumurtalık 5-10 gözlüdür. Meyve yumurta biçiminde 8–10 mm boyunda kapsüldür. Tohumlar gayet küçük ve boldur. Rüzgarla etrafa uçup dağılma özelliği gösterir.
En ufak tür 10–20 cm, R. arboreum ise en büyük tür olup boyunun 50 metreyi bile aştığı tespit edilebilmiştir. Yapraklar spiral konumlu, yaprak boyu 1–2 cm ile 50 cm arasında değişmektedir, sadece R. sinogrande türünde yaprakların uzunluğu 100 cm kadardır.
Orman gülü çok geniş alana yayılmış bir bitki cinsidir, kurak alanlar dışında, Kuzey yarımküre'nin tamamı ile Güney yarımküre'de güneydoğu Asya ve kuzeydoğu Avustralya'ya kadar dağılım göstermektedir. Himalaya dağlarında, orta Nepal ve Sikkim ile doğuda Yunnan ve Sichuan bölgeleri arasında en zengin tür çeşitliliği görülmektedir. Hindiçin dağları, Kore, Japonya ve Tayvan tür çeşitliliği bakımından diğer önemli alanlardır. Ayrıca, güneydoğu Asya ile kuzey Avustralya arasında yer olan Borneo adasında 55, Yeni Gine adasında 164 tür olmak üzere, önemli sayıda tropikal orman gülü türü bulunmaktadır. Kuzey Amerika ve Avrupa kıtaları ise daha az sayıda türe sahip bulunmaktadırlar. Mor çiçekli orman gülü (Rhododendron ponticum) ise Karadeniz Bölgesi'ne özgü bir türdür.
Ormangülleri sekiz alt cins altında toplanmaktadır:
Son genetik çalışmalar bu cins içindeki türlerin yeniden sınıflandırılmasına yol açmış, eskiden cins olarak kabul edilen Ledum, şimdi Rhododendron alt cinsi içine alınmıştır. Hymenanthes grubunun Pentanthera içine dahil edilmesi gibi, alt cinsler içinde yeni sınıflandırmalar önerilmektedir .
Ormangüllerinde Hibritler yapay yollarla yoğun olarak geliştirilmekte, doğada ise farklı türlerin dağılım alanlarının kesiştiği bölgelerde ortaya çıkmaktadır. 20 binin üzerinde kültür ırkı ayırt edilebilmektedir. Bunların çoğu çiçekleri, bir kısmı ise süs bitkisi olarak dekoratif yaprakları veya gövdeleri için geliştirilmektedir.
Labrador çayı olarak kullanılan türler:
Ormangülleri Türkiye'de Karadeniz Bölgesinin bol yağış alan dağlık kısımlarında bulunur. Doğal olarak yetişen 5 orman gülü türü vardır. Ayrıca birçok melez orman gülü taksonu tespit edilmiştir.
Melez taksonlar
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.