Midyat
Mardin ilinin bir ilçesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Midyat, Mardin ilinin bir ilçesidir. Midyat, dinlerin (İslam, Hristiyanlık ve Yezidilik) ve dillerin (Türkçe, Kürtçe, Arapça ve Süryanice) buluşma noktasıdır. MÖ 9. yüzyıl Asur tabletlerinde Matiate olarak tanımlanır. "Matiate", Aramice/Süryani bir isimdir ve "mahallesim", "vatanım", demektir. Asur kralı II. Asur Nasırpal Tur Abidin'in Aramileri talan ettikten sonra, bu savaşın tarihi tablalar yazılmıştır. Midyat'taki ilk Süryani Hristiyanlar da mağaralarda yaşardı. Midyat tarih boyunca birçok kere kuşatılıp talan edilmiştir. Son olarak I. Dünya Savaşı'nın karanlık günlerinde, "Ferman" yılında, kasaba sakinlerinin üçte ikisi yaşamını kaybetmiştir. Ancak 1930 yılından sonra kasaba yeniden canlanmış: Kiliseler, evler ve bazı mekanlar onarılmıştır. Ondan sonra yerleşim düzeni zamanla oturmaya başlamıştır. Bazı film ve diziler Midyat'ta çekilmiştir.
Midyat | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Mardin |
Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Ahmet Solmaz |
• Belediye başkanı | Veysi Şahin (AK Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1.083 km² |
Rakım | 950 m |
Nüfus | |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
Posta kodu | 47500 |
İl alan kodu | 0482 |
İl plaka kodu | 47 |
İlçenin deniz seviyesinden yüksekliği 1070 metredir. Mardin ilinin en geniş ve nüfus bakımından en kalabalık ilçelerinden biridir. İlçeye bağlı 43 köy ve mezraa bulunmaktadır. Midyat'da Müslüman olarak Araplar, Türkler ve Kürtler yaşamaktadırlar Din ve grupları ise Hristiyan dinine mensup Süryaniler, Ermeniler ve Keldaniler yaşamakta bu dil grupları mezhep olarak aralarında Katolik, Ortodoks ve Protestan olmak üzere üç mezhebe ayrılırlar. Hristiyanlar kendi aralarında çok az sayıda olmak kaydı ile Süryanice konuşmaktadır, Keldanice ve Ermenice bu bölgede unutulmuş dil gruplarıdır ve konuşulmamaktadır. Midyat'da bu dinlerin yanı sıra sayıları çok az olmakla beraber Yezîdî dinine mensup insanlar da yaşamaktadırlar. Bu nedenle Midyat'a "Diller ve Dinler Şehri" denir.
Süryanilerin milattan önceki tarihleri, eski Mezopotamya'da yaşayan ulusların tarihidir. Süryani halkının kökleri de eski Mezopotamya'nın en eski tarihsel dönemine kadar inmektedir.
Yukarı Mezopotamya'nın yazılı tarih evresi yalnız Asurlar ile başlar. MÖ 3000'lerde Sümer'in kuzeyinde yer alan Asurlar ve Akadlar, Fırat'ın orta kesiminde, çok sayıda bağımsız site devletleri kurmuşlardır. Buradaki halk, Sümerlere benzeyen bir medeniyetten oluşmaktadır. Bu kabile, bir Sami dili olan Asurca ve Akadca/Aramice konuşuyordu.
Coğrafya
Mardin il merkezine uzaklığı 67 kilometredir.[1] İki yerleşim biriminden oluşan, dinlerin ve dillerin birleşme noktası, "Gelen ağlar giden ağlar" sloganı ile adeta özdeşleşen Midyat Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en gelişmiş ilçelerinden biridir. 1990'lı yıllardan itibaren okur yazarlık oranında büyük bir ilerleme yaşanmıştır. Geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. 2000'li yıllardan itibaren İlçede çekilen Dizi Film ve Sinema Prodüksiyonları sayesinde unutulmakta olan Midyat'ta yaşayan tüm toplulukların ortak değeri olan Telkari (Gümüş İşleme) sanatında büyük gelişme yaşanarak bu sanat tekrar canlanmakta olup endüstri haline getirilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmalar iç ve dış turizmin gelişmesine de katkı sağlamıştır. Midyat'a özgü mimarisi olan ve adını yine Midyat'tan alan "Midyat Evleri"ni süsleyen "Taş İşleme Sanatı" (Nahid) da Midyat'ta yaşayan tüm toplumların ortak değeri olarak ayrı bir önem taşımaktadır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1927[2] | 32.228 | 3.918 | 28.310 |
1935[3] | 46.147 | 7.519 | 38.628 |
1940[4] | 46.654 | 9.475 | 37.179 |
1945[5] | 38.956 | 7.660 | 31.296 |
1950[6] | 47.054 | 8.106 | 38.948 |
1955[7] | 52.858 | 8.106 | 44.752 |
1960[8] | 60.181 | 9.621 | 50.560 |
1965[9] | 64.244 | 10.391 | 53.853 |
1970[10] | 70.310 | 12.987 | 57.323 |
1975[11] | 80.978 | 16.905 | 64.073 |
1980[12] | 84.625 | 19.951 | 64.674 |
1985[13] | 89.038 | 22.169 | 66.869 |
1990[14][a] | 72.929 | 29.569 | 43.360 |
2000[15] | 128.085 | 56.669 | 71.416 |
2007[16] | 114.040 | 56.340 | 57.700 |
2008[17] | 113.960 | 54.799 | 59.161 |
2009[18] | 106.059 | 53.906 | 52.153 |
2010[19] | 106.848 | 55.615 | 51.233 |
2011[20] | 107.986 | 58.415 | 49.571 |
2012[21] | 105.542 | 60.425 | 45.117 |
2013[22] | 105.456 | 105.456 | veri yok |
2014[23] | 105.252 | 105.252 | veri yok |
2015[24] | 105.952 | 105.952 | veri yok |
2016[24] | 108.242 | 108.242 | veri yok |
2017[24] | 110.548 | 110.548 | veri yok |
2018[24] | 113.367 | 113.367 | veri yok |
2019[24] | 114.763 | 114.763 | veri yok |
2020[24] | 117.364 | 117.364 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
İlçeye bağlı 72 mahalleden oluşmaktadır.
Köyler
Midyat'a bağlı birçok köy ve belde bulunmaktadır. 55 köy ve 6 belde bağlıdır. Bu köy ve beldelere bağlı birçok mezra da bulunmaktadır. Bugün bu mezraların çoğunda kimse yaşamayıp, dışarıdan gelen Koçerlerin hayvanlarını barındırabileceği yer olarak ve mera alanı olarak kullanılmaktadır.
Resim galerisi
- Eski Midyat
- Midyat kilisesi
- Kasr-ı Nehroz'un avlusu
- Mor Barsavmo Kilisesi Çan Kulesi
- Bir İşletmede Sergilenen Yöresel Kıyafetler
Ayrıca bakınız
Notlar
- Dargeçit ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.