Remove ads
Messier 105 (ayrıca M105 veya NGC 3379 olarak da bilinir) Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 56,09 MIy (17,2 Mpc) uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Pierre Méchain tarafından yakınlardaki Messier 95 ve Messier 96 gökadalarını keşfetmesinden sadece birkaç gün sonra 24 Mart 1781 tarihinde keşfedildi.[3][4] Başak kümesi'nde yer almayan Messier Kataloğu'ndaki en büyük eliptik gökadadır.[5] Bu gökada, Messier tarafından doğrulanmadığı için kendi dönemindeki kataloğunun baskılarında yer almamıştır. Helen Sawyer Hogg'un bu gökadanın konumunu ve tanımını içeren Méchain'e ait bir mektup bulmasıyla, ilk yayınlanan adı olan NGC 3379 ile uyumlu olduğu anlaşıldığında kataloğa eklenmiştir.[4]
| Messier 105 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen Messier 105'in görüntüsü | |||||
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
| Takımyıldız | Aslan | ||||
| Sağ açıklık (α) | 10sa 47d 49.6s[1] | ||||
| Dik açıklık (δ) | +12° 34′ 54″[1] | ||||
| Galaksi sınıfı | E1 LINER[1] | ||||
| Görünür büyüklük (V) | 9,5[2] | ||||
| Görünür büyüklük (B) | 10,5[2] | ||||
| Yüzey parlaklığı (SB) | 13,1[2] | ||||
| Görünür boyut (V) | 5,4′ × 4,8′[1] | ||||
| Özellikler | |||||
| Grup veya küme | M96 Grubu[1] LGG 217[1] | ||||
| Kırmızıya kayma (z) | 0,003026 ± 0,000007[1] | ||||
| Helyo dikey hız () | (907 ± 2) km/s[1] | ||||
| Mesafe | 56,09 MIy (17,2 Mpc) | ||||
Keşif | |||||
| |||||
| Katalog belirtmeleri | |||||
M 105 • NGC 3379 • UGC 5902 • PGC 32256 • CGCG 066-018 • MCG +02-28-011 • 2MASX J10474959+1234538 • GC 2203 • H I 17 • h 757 | |||||
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
Morfolojik sınıflandırması E1 olan gökada,[6] standart bir eliptik gökadadır ve %10'luk bir yassılaşma gösterir. Ana ekseni, 71°'lik bir durum açısıyla hizalanmıştır. Gökadanın izofotları, hizadan en fazla 5°'lik bir sapmayla mükemmele yakın elipslerdir ve eliptikliğinde 0,06'dan fazla değişiklik olmaz. İzofotlarda dalgalanmalar gibi ince yapılar görülmemektedir.[7] Hale içerisindeki dev yıldızların gözlemleri, baskın bir metal zengini alt popülasyon ve daha zayıf metal fakiri bir grup olmak üzere iki genel popülasyonun varlığını göstermektedir.[8]
Messier 105'in merkezinde, kütlesi 1,4×108 ile 2×108 M☉ arasında olduğu tahmin edilen bir süper kütleli kara delik bulunmaktadır.[9] Gökada, geniş Hα çizgisi bulunmayan ve LINER ile H II bölgesi arasında orta derecede emisyon çizgisi oranları gösteren, L2/T2 tayf sınıfında LINER tipi zayıf bir aktif gökada çekirdeğine sahiptir.[10] Gökada, bazı eliptik gökadaların hala yeni yıldızlar oluşturduğunu, fakat bunun çok yavaş bir şekilde oluştuğunu gösteren birkaç genç yıldız ve yıldız kümesi de içerir.[11]
Messier 105, yoldaşı çubuklu merceksi gökada NGC 3384 ile birlikte 200 kiloparsek (650 kiloışık-yılı) yarıçapında ve 1,8×109 M☉ kütleli, yıldız oluşumunun tespit edildiği devasa bir nötr hidrojen halkası ile (Leo Halkası) çevrilidir.[12]
Messier 105, Aslan takımyıldızında bulunan ve bazen Aslan I Grubu olarak da adlandırılan gökada grubu M96 Grubu'nun bir üyesidir. Grup ayrıca M95 ve M96 gibi diğer Messier nesnelerini de içerir. Bu nesnelerin hepsi gökyüzünde birbirine belirgin bir şekilde yakındır.[13][14][15][16]
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads