Manyas
Balıkesir ilçesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Manyas, Balıkesir ilinin bir ilçesidir.
| Manyas | |
|---|---|
 | |
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Balıkesir |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | İbrahim Gencer[1] |
| • Belediye başkanı | Ahmet Duru (CHP) |
| Rakım | 50 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 19.339 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 18.599 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 10470 |
| İl alan kodu | 0266 |
| İl plaka kodu | 10 |
Coğrafya
Kuzeyinde Bandırma, batı ve kuzeybatısında Gönen, güneyinde Balıkesir il merkezi, güneydoğusunda Susurluk ve güneybatısında Balya ilçeleri ile çevrilidir. Marmara Bölgesi'nin güneyinde yer alıp, sanayi kuruluşlarıyla henüz fazla kirlenmemiştir. İlçenin kuzeyinde bulunan Manyas Kuşgölü idari olarak Bandırma ilçesine bağlıdır.
Tarihçe
Özetle
Bakış açısı
Manyas'ın en eski sakinleri, coğrafyacı Strabon'a göre Dolionlar'dır. Apollodorus da Strabon gibi, Dolionlar'ın Daskyleion'ya kadar uzanan Aesepus, Gönen-Karacabey, Rindakos, Mustafakemalpaşa ve Adranos Çayı (Kocaçay) arasındaki bölgede oturduklarını belirtir. İlçe merkezinin güneydoğusunda yer alan Soğuksu köyünde kurulu olan Eski Manyas'ın Antik Çağdaki adı Poimanenon'dur. Bugünkü ilçe merkezi sonraki bir tarihte kurulmuştur. Bu bölgenin içine aldığı Ergili mevkiinde 1952 yılında yapılan ilk arkeolojik araştırmada, 7. yüzyıla ait proto-korinth sekaya peos parçaları ve 6. yüzyıla ait Doğu Yunan seramik parçaları elde edilir. Hatta ani döküntü toprak içinde ahanenit buhullası bulunur ve böylece bu yerlerin bir zamanlar İranlılar'a ait bir merkez olduğuna dair bir işarete rastlanır. Ayrıca bunun yanında, Helenistik ve Roma çağına ait adak ve mezar kabartmalarıyla, Manyas'ın 2 km güneybatısında Macar değirmeni, hamam ve yaklaşık 1000 dekarlık bir sahada şehir harabesini andıran kalıntılar, 5 km batısında şifalı kükürtlü ılıca ve Maltepe'de mezarlar, gözyaşı kupaları, yağdanlıklar, küçük şarap testicikleri bulunur. 7. yüzyılın başında ilçe topraklarında yerleşik düzene geçilmiştir.
Osmanlı döneminde bölge toprakları, Karesi Sancağına bağlı kalmıştır. 1877 Osmanlı-Rus savaşı sonucunda Kırım Tatarlarinden 25 hanelik göçmen kafilesi Romanya yoluyla bu bölgeye yerleşmiştir. Bunun sonucu olarak, bölgede yaşayan köylüler buraya Tatar köyü adını vermişlerdir. Ancak bundan 15 yıl sonra, 1892/93'te, Kafkasya'dan 25 hanelik bir göçmen kafilesi daha gelerek ilçede Maltepe olarak bilinen tepenin eteklerine yerleşince Manyas; Gürcü, Çerkes, Dağıstan, Kabartay vb. kültürden gruplarla renklenmiştir. Sonraki dönemlerde sıklıkla Kafkasya, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan'dan gelen göçmenlerin bölgeye yerleşmesiyle Tatar köyünün sınırları iyice genişlemiştir. Bu kaçınılmaz olarak yeni bir yapıyı gerekli kılmıştır. 1890 yılında, 3 km kuzeyindeki Kayaca'da bulunan nahiye teşkilatının Manyas'a alınmasıyla Bandırma'ya bağlı nahiye merkezi olmuştur. 1936 yılının Aralık ayında 3012 sayılı kanunla Balıkesir iline bağlı ilçe merkezi halini almıştır. 6 Ekim 1964 tarihinde merkez üssü Manyas olan bir deprem meydana gelmiştir.
Kültürel yapı
Köy sayısına bakıldığında Kafkas göçmenlerinin oldukça çok olduğu görülür. Merkezde de nüfusları yoğundur. Bunun dışında Yerli Türk unsurlar ve Balkan göçmeni Türklerle birlikte Pomak, Arnavut gibi Balkan kökenli gruplar az da olsa vardır.
- Kafkasya: 15 köy (9 Çerkes, 2 Gürcü, 1 Laz, 3 Dağıstanlı)
- Rumeli: 8 köy (Muhacir: 6 köy, 1 Pomak, 1 Arnavut köyü)
- Yerliler: 13 köy (Yörük: 5 köy, Manav: 5 köy, Türkmen-Çepni: 4 köy)
Nüfus
İlçe 50 mahalleden oluşmaktadır. Güncel nüfusu 18.599'dur.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1940[2] | 22.752 | 1.641 | 21.111 |
| 1945[3] | 23.784 | 1.879 | 21.905 |
| 1950[4] | 27.446 | 2.473 | 24.973 |
| 1955[5] | 29.434 | 3.017 | 26.417 |
| 1960[6] | 32.368 | 3.837 | 28.531 |
| 1965[7] | 31.933 | 4.011 | 27.922 |
| 1970[8] | 30.316 | 4.116 | 26.200 |
| 1975[9] | 29.843 | 4.410 | 25.433 |
| 1980[10] | 30.067 | 4.692 | 25.375 |
| 1985[11] | 29.021 | 5.077 | 23.944 |
| 1990[12] | 29.310 | 5.648 | 23.662 |
| 2000[13] | 25.148 | 5.455 | 19.693 |
| 2007[14] | 23.135 | 5.464 | 17.671 |
| 2008[15] | 22.997 | 6.503 | 16.494 |
| 2009[16] | 22.814 | 6.578 | 16.236 |
| 2010[17] | 22.277 | 6.501 | 15.776 |
| 2011[18] | 21.923 | 6.579 | 15.344 |
| 2012[19] | 21.459 | 6.466 | 14.993 |
| 2013[20] | 21.039 | 21.039 | veri yok |
| 2014[21] | 20.477 | 20.477 | veri yok |
| 2015[22] | 20.154 | 20.154 | veri yok |
| 2016[22] | 19.828 | 19.828 | veri yok |
| 2017[22] | 19.356 | 19.356 | veri yok |
| 2018[22] | 19.339 | 19.339 | veri yok |
| 2019[22] | 18.936 | 18.936 | veri yok |
| 2020[22] | 18.599 | 18.599 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Eğitim kurumları
Manyas merkezdeki okullar
- Atatürk Orta Okulu
- İstiklal İlköğretim Okulu
- Manyas Anadolu Lisesi 9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Manyas Lisesi
- İmam Hatip Lisesi
- Manyas MYO
Ulaşım
- Manyas-Susurluk: 37 km
- Manyas-Balıkesir: 82 km
- Manyas-Edremit: 170 km
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.