Linux Mint

Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.^[2]

Linux Mint

Linux Mint Cinnamon masaüstü
Geliştirici(ler)	Linux Mint Topluluğu
İşletim sistemi ailesi	GNU/Linux
Paket yöneticisi	dpkg
Üretime hazır olduğu tarih	27 Ağustos 2006
Son kararlı sürümü	22.1[1]  16 Ocak 2025
Kaynak türü	Açık kaynak
Lisans	Başta GPL ve diğer özgür yazılım lisansları, küçük bazı özel mülk yazılım ilaveleri
Çekirdek türü	Monolitik
Güncelleme yöntemi	APT
Platform desteği	x86, x86-64
Web sitesi	www.linuxmint.com
Dil sayısı	Çokdilli (Türkçe dahil)

Linux Mint, DistroWatch sitesinde, sayfası en çok tıklanan dağıtımlar listesinde birinci sırada yer almaktadır.^[3] Linux Mint web sitesinde Linux Mint'in Windows, macOS ve Ubuntu işletim sistemlerinden sonra dünyada en çok kullanılan 4. masaüstü işletim sistemi olduğu ifade edilmektedir.^[2]

Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamının yanı sıra, MATE ve Xfce masaüstü ortamını içeren sürümleri de yayınlamaktadır.^[4]

Ubuntu daha çok ABD yasaları gereğince, Debian ise GNU felsefesi nedeniyle, ortamları kullanabilmek için gereken ancak lisans kısıtlamalarına sahip Java, Adobe Flash, MP3, DVD, DivX, Flash gibi eklentileri kurulum ISO dosyasında bulundurmazken, Linux Mint kullanıcılara söz konusu eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunmaktadır. Bahsedilen eklentileri içermeyen sürümü temin eden kullanıcılar da isterlerse Linux Mint kurulumu esnasında ilgili seçeneği işaretleyerek söz konusu paketleri internetten indirerek yükleyebilirler, ayrıca kurulumdaki bu aşamayı atlayan kullanıcılar da söz konusu eklentileri daha sonra paket depoları üzerinden birkaç tıkla indirip yükleyebilirler.^[4]

Tasarım

Dağıtımın ilk sürümü 27 Ağustos 2006'da yayınlanmıştır.

Teknik olarak Ubuntu'nun paket kaynaklarını ve ayrıca kendileri tarafından yapılan değişiklikler içeren ek paketleri kullanmaktadır.

Linux Mint geliştiricileri Ubuntu tabanını terk edip Debian tabanına geçme seçeneği için 7 Eylül 2010'da Ubuntu'dan bağımsız, doğrudan Debian tabanlı bir sürüm olan Linux Mint Debian Edition'ı (LMDE) duyurmuşlardır.

LMDE'nin Cinnamon ve Mate masaüstü ortamlarını içeren 32 ve 64 bitlik güncel ISO kalıpları Mart 2013 tarihinde yayınlanmıştır. LMDE'nin Ocak 2014 itibarı ile Güncelleme Paketi 8. sürümü test depolarına alınmıştır.^[5] Linux Mint Debian Edition 2014.03 kararlı sürümü 3 Mart 2014 tarihinde duyurulmuştur.^[6]

LMDE 2. sürümü Betsy ile birlikte Debian testing tabanından, Debian stable tabanına geçmiştir. Böylece bu sürümle birlikte LMDE yarı yuvarlanan yapısını kaybederek, LTS sürüm özelliği kazanmıştır. LMDE 2 Betsy'nin Cinnamon ve Mate masaüstü sürümlerini içeren ISO dosyaları 10 Nisan 2014 tarihinde yayınlanmıştır.^[7]

LMDE 3. sürümü 31 Ağustos 2018 tarihinde duyurulmuştur.^[8]

LMDE 4. sürümü 20 Mart 2020 tarihinde yayınlanmıştır.^[9] Bu sürümde SecureBoot desteği, NVIDIA sürücülerinin otomatik kurulumu desteği ve Linux Mint 19.3 sürümündeki yenilikler gibi özellikler eklenmiştir.

LMDE 5. sürümü 20 Mart 2022 tarihinde yayınlanmıştır.^[10] Bu sürümde Linux Kernel 5.10 ve Debian 11 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.2.7 masaüstü ortamı ile gelmektedir.^[11][12]

LMDE 6. sürümü 27 Eylül 2023 tarihinde yayınlanmıştır.^[13] Bu sürümde Linux çekirdeği 6.1 ve Debian 12 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.8 masaüstü ortamı ile gelmektedir.^[14][15]

Özellikler

• Linux Mint büyük ölçüde açık kaynak ve özgür yazılımlardan oluşmaktadır. Bununla birlikte MP3, DVD, DivX, Adobe Flash ve Java oynatmak için gerekli bazı özel mülk lisanslara sahip kodlayıcılar ve kod çözücüler hazır yüklü indirilebilir. Linux Mint web sitesinde "Download" bölümünde görülebileceği üzere, kullanıcılara söz konusu özel eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunulur.^[4] Linux Mint öntanımlı olarak herhangi özel bir sürücü içermez.^[16][17]
• Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamı ile MATE masaüstü ortamını içeren sürümleri yayınlamaktadır.^[4][18] Ayrıca, Xfce masaüstü ortamını içeren sürüm de seçenek olarak sunulmaktadır. Cinnamon, geleneksel bilgisayar masaüstü kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek,^[19] sade ve esnek bir masaüstü ortamı olarak tanımlanabilir. Cinnamon, GNOME-3'ten çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır. MATE ise GNOME-2'den çatallanarak geliştirilen bir masaüstü ortamıdır.
• Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Ana Menü, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, Giriş Ekranı (MDM) Yöneticisi, Yedekleyici gibi kendine özgü çeşitli araç ve yazılımlar içerir.^[20][21]
• Ubuntu yazılım depolarını kullanır. Ubuntu paket depoları ile uyumludur.^[17]
• Fazla güç harcamaz, hızlı ve güçlüdür.

Sistem Gereksinimleri

Minimum:

• İşlemci: 1 GHz işlemci
• RAM: 2 GB
• Depolama: 20 GB
• Ekran Çözünürlüğü: 1024 x 768 piksel çözünürlük
• Ekran Kartı: Intel HD Graphics (256 MB)
• İnternet: Sabit internet bağlantısı

Önerilen:

• İşlemci: 2 GHz, 64 bit CPU (tek çekirdek)
• RAM: 4 GB
• Depolama: 100 GB
• Çözünürlük: 1440 x 900 piksel çözünürlük
• İnternet: Yüksek hızlı internet bağlantısı
• Ek Olarak: Yüksek çözünürlük bir grafik kartı ve monitör^[22]

Topluluk

Linux Mint uluslararası alanda geniş bir katkıcı topluluğa sahiptir. Tamamen gönüllülerden oluşan geliştirici ağı ve yine gönüllülerin kurduğu yerel destek siteleri ile yerel dillerde destek verilmekte ve çeviri çalışmalarına katılım sağlanmaktadır.

Türkiye Topluluğu

Linux Mint Türkiye Topluluğunca yapılan çeviri çalışmaları sonucunda %100 Türkçe Linux Mint araçları desteği sağlanmıştır.^[23] Linux Mint Türkiye bünyesinde kullanıcılara ve kullanıcı adaylarına forum sayfası üzerinden Türkçe destek verilmiş, 2010 - 2013 yılları arasında "ROOT" isimli bir e-dergi projesi yürütülerek yayınlanmıştır. İlk sayısı 5 Haziran 2010 tarihinde yayınlanan ROOT, son olarak 11. sayısını yayımlamış ve bu sayı ile yayın hayatına son vermiş, forum sayfası da kapanmıştır.

Sürümler

Ana madde: Linux Mint sürümleri listesi

Linux Mint başlangıçta herhangi bir sürüm döngüsünü takip etmemiştir. Linux Mint'in 5. sürümünden 16. sürümüne kadar Ubuntu'nun 6 aylık sürüm döngüsü takip edilerek ve güncel sürüm taban alınarak yeni sürümler yayınlanmıştır. Linux Mint 17.x serisi ile birlikte güncel sürümler yerine uzun destekli sürümler (LTS) taban alınarak, yine 6 aylık sürüm döngüsü içinde yeni sürümler yayınlanmaya başlanmıştır.^[24]

LMDE ise Debian Testing tabanlı yarı yuvarlanan bir sürümken, LMDE 2 ile Debian kararlı sürüm taban alınarak yuvarlanan sürüm özelliği bırakılmıştır.^[25]

Sürüm	Kod adı	Temeli	Sürüm Tarihi	Son Destek Tarihi	Masaüstü	Açıklamalar ve Bazı Değişiklikler
1.0	Ada	Kubuntu 6.06 LTS	2006.08.27	Nisan 2008	KDE	İlk sürüm
2.0	Barbara	Ubuntu 6.10	2006.11.13	Nisan 2008	GNOME
2.1	Bea		2006.12.20	Nisan 2008	GNOME
2.2	Bianca		2007.02.20	Nisan 2008	GNOME, KDE	Yeni menü ve yapılandırma aracı
3.0	Cassandra	Ubuntu 7.04	2007.05.30	Ekim 2008	GNOME, KDE, Xfce
3.1	Celena		2007.09.24	Ekim 2008	GNOME
4.0	Daryna	Ubuntu 7.10	2007.11.15[26]	Nisan 2009	GNOME, KDE	Ubuntu'nun yarı-otomatik güncelleme özelliği ile kullanılan güncelleme aracı çıkarıldı ve yerine "Mint Update" güncelleme aracı eklendi.
5	Elyssa	Ubuntu 8.04 LTS	2008.06.9[27]	Nisan 2011	GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox
6	Felicia	Ubuntu 8.10	2008.12.15[28]	Nisan 2010	GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox
7	Gloria	Ubuntu 9.04	2009.05.26[29]	Ekim 2010	GNOME, KDE, Xfce
8	Helena	Ubuntu 9.10	2009.11.28[30]	Nisan 2011	GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox, LXDE	Son destek tarihi: Nisan 2011[31]
9 LTS	Isadora	Ubuntu 10.04 LTS	2010.05.18[32]	Nisan 2013	GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox, LXDE	Temelini oluşturan Ubuntu LTS (Uzun Süreli Destek) sürümünün yardımıyla son destek tarihi: Nisan 2013[31]
10	Julia	Ubuntu 10.10	2010.11.12[33]	Nisan 2012	GNOME, KDE, LXDE	Son destek tarihi: Nisan 2012[31]
11	Katya	Ubuntu 11.04	2011.05.26[34]	Ekim 2012	GNOME, LXDE	Unity arayüzünü kullanan yeni Ubuntu 11.04 yayınlandı ancak Linux Mint'da Unity arayüzü yerine GNOME 2.32 kullanılmaya devam edildi.[35] İsteyen kullanıcıların kurabilmeleri için Unity ve GNOME3 arayüzleri depolara dahil edildi. Son destek tarihi: Ekim 2012[31]
12	Lisa	Ubuntu 11.10	2011.11.26	Nisan 2013	GNOME 3, MATE, KDE, LXDE	Gnome 2'den çatallanan MATE sürümü ve Gnome 3 sürümü yayınlanmaya başladı.[36] Firefox'da DuckDuckGo öntanımlı arama motoru olarak ayarlandı.
13 LTS	Maya	Ubuntu 12.04 LTS	2012.05.23	Nisan 2017	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce	Nisan 2017'ye kadar desteklenme süresi bulunan uzun süreli destek (LTS) sürümü[31] Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamını içeren sürümü yayınlanmaya başladı. Yahoo öntanımlı arama motoru olarak ayarlandı.[37]
14	Nadia	Ubuntu 12.10	2012.11.20[38]	Mayıs 2014	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
15	Olivia	Ubuntu 13.04	2013.05.29[39]	Ocak 2014	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
16	Petra	Ubuntu 13.10	2013.11.30[40]	Temmuz 2014	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce	Kullanıcı yönetimi geliştirmeleri, yeni USB biçimlendirme aracı, ses efektlerini ayarlama arayüzü, Görüntü Yöneticisi (MDM) geliştirmeleri.[41]
LMDE	Debian	Debian 8	2014-03-02[42]	Ocak 2016	Cinnamon, MATE	Linux Mint Debian Edition
17 LTS	Qiana	Ubuntu 14.04 LTS	2014.05.30[43]	Nisan 2019	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce	Uzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019
17.1 LTS	Rebecca	Ubuntu 14.04 LTS	2014.11.29[44]	Nisan 2019	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce	Uzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019. Nemo dosya yöneticisine klasör renklendirme özelliği eklendi. Güncelleme Yöneticisi (ve içinde yer alan çekirdek seçim ekranı), Dil Ayarları ve Giriş Ekranı Tercihleri geliştirilerek arayüzleri yenilendi.[45]
LMDE 2	Betsy	Debian 8	2015-04-10[46]	Ocak 2019	Cinnamon, MATE	Linux Mint Debian Edition 2
17.2 LTS	Rafaela	Ubuntu 14.04 LTS	2015.06.30[47]	Nisan 2019	Cinnamon 2.6, MATE 1.10, KDE 4.12.4, Xfce 4.12	Uzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019. Cinnamon masaüstü 2.6 sürüm ile daha iyi performans için çekirdek iyileştirmeleri yapıldı, çoklu monitör ve ekran koruyucu desteği ve ayar yöneticisi iyileştirildi, efekt yönetimi daha iyi kontrol edilebilir hale getirildi. Nemo dosya yöneticisi için eklenti yöneticisi eklendi, dosya kopyalama ile ilgili iyileştirmeler yapıldı.[48] Güncelleme Yöneticisine sistem çekmesi ile ilgili otomatik gizleme özelliği ve Yazılım Kaynakları aracında PPA depolarının yönetimleri ve paketlerin sürüm düşürülmesi ile ilgili yeni özellikler eklendi. Daha iyi Nvidia Optimus desteği için, MDM görüntü yöneticisi iyileştirilerek Nvidia Prime ile sistemi yeniden başlatmadan GPU değiştirilmesi özelliği eklendi.[49]
17.3 LTS	Rosa	Ubuntu 14.04 LTS	2015-12-04[50]	Nisan 2019	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18 LTS	Sarah	Ubuntu 16.04 LTS	2016-06-30[51]	Nisan 2021	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.1 LTS	Serena	Ubuntu 16.04 LTS	2016-12-16[52]	Nisan 2021	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.2 LTS	Sonya	Ubuntu 16.04 LTS	2017-07-02[53]	Nisan 2021	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.3 LTS	Sylvia	Ubuntu 16.04 LTS	2017-11-27[54]	Nisan 2021	Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
19 LTS	Tara	Ubuntu 18.04 LTS	2018-06-29[55]	Nisan 2023	Cinnamon, MATE, Xfce
LMDE 3	Cindy	Debian 9	2018-08-31[56]	Temmuz 2020	Cinnamon	Linux Mint Debian Edition 3
19.1 LTS	Tessa	Ubuntu 18.04 LTS	2018-12-19[57]	Nisan 2023	Cinnamon, MATE, Xfce
19.2 LTS	Tina	Ubuntu 18.04 LTS	2019-08-02[58]	Nisan 2023	Cinnamon, MATE, Xfce
19.3 LTS	Tricia	Ubuntu 18.04 LTS	2019-12-18[59]	Nisan 2023	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.0 LibreOffice 6.0 Mozilla Firefox 71 Thunderbird 60.9 Python 3.6
LMDE 4	Debbie	Debian 10	2020-03-20[60]	Ağustos 2022[61]	Cinnamon	Linux Mint Debian Edition 4
20 LTS	Ulyana	Ubuntu 20.04 LTS	2020-06-27[62]	2025	Cinnamon, MATE, Xfce
20.1 LTS	Ulyssa	Ubuntu 20.04 LTS	2021-01-08[63]	2025	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.8 LibreOffice 6.4 Mozilla Firefox 84 Thunderbird 68.10 Python 3.8
20.2 LTS	Uma	Ubuntu 20.04 LTS	2021-07-08[64]	2025	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.8 LibreOffice 6.4 Mozilla Firefox 89 Thunderbird 78 Python 3.8
20.3 LTS	Una	Ubuntu 20.04 LTS	2022-01-07[65]	2025	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.8 LibreOffice 6.4 Mozilla Firefox 95 Thunderbird 78 Python 3.8
LMDE 5	Elsie	Debian 11	2022-03-20[66]	TBA	Cinnamon	Linux Mint Debian Edition 5
21 LTS	Vanessa	Ubuntu 22.04 LTS	2022-07-31[67]	2027	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.15 LibreOffice 7.3 Mozilla Firefox 103 Thunderbird 91 Python 3.10
21.1 LTS	Vera	Ubuntu 22.04 LTS	2022-12-20[68]	2027	Cinnamon, MATE, Xfce	Linux 5.15 LibreOffice 7.3 Mozilla Firefox 108 Thunderbird 102 Python 3.10
21.2 LTS	Victoria	Ubuntu 22.04 LTS	2023-07-16[69]	2027	Cinnamon, MATE, Xfce
LMDE 6	Faye	Debian 12	2023-09-27[70]	2027	Cinnamon	Linux Mint Debian Edition 6 Linux 6.1
21.3 LTS	Virginia	Ubuntu 22.04 LTS	2024-01-12[71]	2027	Cinnamon, MATE, XFCE	Linux 5.15 LTS Cinnamon'a deneysel olarak Wayland desteği eklendi.
22 LTS	Wilma	Ubuntu 24.04 LTS	25.07.2024[72]	2029	Cinnamon	Linux 6.8 Varsayılan olarak Pipewire'a geçildi. Uygulama mağazasında onaylanmamış Flatpak paketleri varsayılan olarak gizlendi. Ayrıca bu yazılımların yorumları ve puanları da gizlendi.
Sürüm	Kod adı	Temeli	Sürüm Tarihi	Son Destek Tarihi	Masaüstü	Açıklamalar ve Bazı Değişiklikler

Renkler ve anlamları:

Eski sürüm; desteklenmiyor

Eski sürüm; hâlâ destekleniyor

Güncel sürüm

Gelecek sürüm