Ketoz

Ketoz, molekül başına bir keton grubu içeren bir monosakkarittir.^[1][2] En basit ketoz, sadece üç karbon atomuna sahip olan ve optik aktivitesi olmayan tek dihidroksiasetondur. Tüm monosakkarit ketozlar indirgeyici şekerlerdir, çünkü bir enol ara ürünü aracılığıyla aldozlara tautomerleşebilirler ve elde edilen aldehit grubu, Tollens testi veya Benedict testinde oksitlenebilir.^[3] Glikozitlere bağlanan ketozlar, örneğin sakkarozun fruktoz kısmı durumunda, indirgeyici olmayan şekerlerdir.^[3]

Fruktoz bir ketoz örneğidir. Keton grubu çift bağlı oksijendir.

Ketozlar listesi

Aşağıdaki tüm ketozlar, 2-ketozlardır. Yani karbonil grubu sondan ikinci C atomundadır:

• Trioz: dihidroksi aseton
• Tetroz: eritruloz
• Pentoz: ribuloz, ksiluloz
• Heksoz: fruktoz, piskoz, sorboz, tagatoz
• Heptoz: sedoheptuloz
• Oktoz: 3-manno-oktuloz

Kimyada

Ketozlar ve aldozlar, asit ve resorsinol ile ısıtıldığında Seliwanoff testi ile kimyasal olarak ayırt edilebilir.^[4] Test, ketozlarda daha hızlı meydana gelen dehidrasyon reaksiyonuna dayanır, böylece aldozlar yavaş reaksiyona girerek açık pembe bir renk oluştururken, ketozlar koyu kırmızı bir renk üretmek için daha hızlı ve güçlü reaksiyona girer. Ketozlar, Lobry -de Bruyn-van Ekenstein dönüşümü yoluyla aldozlara izomerleşebilir.

Ayrıca bakınız

• Monosakkarit

Kaynakça

1. Lindhorst, Thisbe K. (2007). Essentials of Carbohydrate Chemistry and Biochemistry (1. bas.). Wiley-VCH. ISBN 978-3-527-31528-4.
2. Robyt, John F. (1997). Essentials of Carbohydrate Chemistry (1. bas.). Springer. ISBN 0-387-94951-8.
3. McMurry, John E. (1 Ocak 2010). Organic Chemistry: With Biological Applications (İngilizce). Cengage Learning. s. 880. ISBN 978-0495391449. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
4. "Seliwanoff's Test". Harper College. 10 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011.