Loading AI tools
Kemal Vehbi Gül (d. 27 Eylül 1937,[3] Samsun), Türk avukat, siyasetçi, araştırmacı yazar ve çevirmen.[4] Toplam 16 yıl 319 gün ile en uzun süre görev yapan Samsun belediye başkanı olan Gül, bu görevi iki farklı dönemde yürütmüştür. Arapça, Almanca ve İngilizce bilmektedir.
| Kemal Vehbi Gül | |
|---|---|
| 55. Samsun Belediye Başkanı | |
| Görev süresi 2 Haziran 1968 - 13 Eylül 1980 | |
| Yerine geldiği | Bünyad Arsan |
| Yerine gelen | Selahattin Ereren |
| 57. Samsun Belediye Başkanı | |
| Görev süresi 25 Mart 1984 - 27 Ekim 1988 | |
| Yerine geldiği | Selahattin Ereren |
| Yerine gelen | Ruhat Çetinkaya |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 27 Eylül 1937 Samsun, Türkiye |
| Partisi | Adalet Partisi Anavatan Partisi Refah Partisi Doğru Yol Partisi Demokrat Parti |
| Çocuk(lar) | Ali Fahrettin (1963) Ömer Faruk (1964) Yasemin (1967)[1] |
| Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Mesleği | Avukat, siyasetçi, yazar, çevirmen |
| Dini | İslam[2] |
27 Eylül 1937 tarihinde Samsun'da doğan Gül 1955 ve 1956 yıllarında Samsun Limanı'nı inşa eden Hochtief/Holzmann'da Almanca tercümanı olarak çalışmıştır.[3] 1960 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden birincilikle mezun olan Vehbi Gül, 1962 yılında ise dışarıdan ders vererek Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olmuştur.[5]
Siyasi hayatı
Vehbi Gül, 22 Ağustos 1960 tarihinde Samsun Valiliğinde maiyet memuru stajına başlamış, 1960 Türkiye nüfus sayımının Samsun ayağını yönetmiştir.[3] Ardından Kavak, Eynesil, Akkuş, Bafra ve Taşova kaymakamlıkları yapmıştır.[3]
1964 yılında Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsüne girerek birincilikle mezun olmuştur.[3] 1967 yılında ise Batı Almanya'ya inceleme ve öğrenim için gönderilen Vehbi Gül, ertesi yıl NATO'nun davetiyle İtalya, Almanya ve Belçika ziyaretlerinde bulunmuştur.[3] 1976'da Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi'ne üye olmuştur.[3]
1968 Türkiye yerel seçimlerinde şehrin su problemini çözmek için ilk kez Adalet Partisi'nden belediye başkanlığına adaylığını koyan[2] Vehbi Gül başkanlığa seçilerek 1980 yılındaki darbeye kadar bu görevde kalmıştır. 1984 Türkiye yerel seçimlerinde bu kez Anavatan Partisi'nden aday olan ve seçilen[5] Gül, 1988 yılında başörtüsü tartışmalarının revaçta olduğu bir dönemde basına verdiği "Devletin en başından en aşağısına kadar cahil cühela takımı bilmedikleri konuda tutup ahkâm kesiyorlar. Esas irtica onların kafasındadır." demeci ile Kenan Evren'e hakaret ettiği gerekçesiyle dönemin İçişleri Bakanı Mustafa Kalemli tarafından görevinden uzaklaştırılmış ve siyasi hakları da askıya alınmıştır.[6][7] Görevden alınmasını takiben cumhurbaşkanına basın yolu ile hakaret ettiği iddiasıyla 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan Gül beraat etmiş ve siyasi haklarını geri kazanmıştır.[8] Yasaklı olduğu dönemde ise Refah Partisi'ne katılarak Samsun il başkanlığı görevini üstlenmiştir.[9][10] Yasağının kalkmasının ardından da 1994 yerel seçimlerinde Refah Partisi'nden büyükşehir belediyesi başkanlığına adaylığını koyan[11][12] Gül, aldığı %16.93'lük oy oranı ile seçimi Muzaffer Önder karşısında kaybetmiştir.
Beş senelik aradan sonra, 1999 Türkiye genel seçimlerinde Doğru Yol Partisi'nden, 2002 Türkiye genel seçimlerinde ise bağımsız olarak milletvekili adayı olan Gül, iki seçimde de milletvekili olamamıştır.[13][14][15] 2009 Türkiye yerel seçimlerinde Demokrat Parti'den son kez büyükşehir belediyesi başkanlığına aday olan Gül, oyların %3'ünü almıştır.
Faaliyetleri
Kemal Vehbi Gül, belediye başkanlığı döneminde şehri imar faaliyetlerine ağırlık vererek başta Gülsan Sanayi Sitesi olmak üzere birçok organize sanayi sitesi kurmuş, 100. Yıl Bulvarı ve 19 Mayıs Bulvarı'nı açmış, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin kuruluşuna[16] öncülük etmiştir. Atakum sahilinde yaptığı Adnan Menderes Bulvarı'nın açılışına dönemin başbakanı Turgut Özal da katılmıştır ve bu sahil bugün Samsun'un kafe ve eğlence mekanlarının başında gelmektedir. Çakmak Barajı, Nuri Asan Tesisleri, Modern Pazar tesisleri, adliye ve polis lojmanları ile belediye binasını döneminde şehre kazandırmıştır.[17] Cumhuriyet Meydanı bitişiğindeki Samsun'un en merkezî noktalarından birinde olan genelevi kapatarak bu bölgeye Samsun'un ikinci büyük camii olan Samsun Merkez Camii'yi inşa ettirmiştir.[17][18] Ayrıca Doğu Park ve Batı Park olarak bilinen bölgeler de Vehbi Gül tarafından "Savaşmadan, Türkiye topraklarını genişletiyorum" diyerek sahilin doldurulması ile elde edilmiştir.[19]
| Seçim | Aday | Parti | Oy | Oy oranı |
|---|---|---|---|---|
| 1968 | Kemal Vehbi Gül | Adalet Partisi | 13.244 | %50,25 |
| Hasan Ataman | Cumhuriyet Halk Partisi | 9.067 | %34,40 | |
| 1973 | Kemal Vehbi Gül | Bağımsız | 18.907 | %54,08 |
| Muharrem Çavuşoğlu | Cumhuriyet Halk Partisi | 7.016 | %20,07 | |
| 1977 | Kemal Vehbi Gül | Adalet Partisi | 24.849 | %49,36 |
| Aydın Şimşekalp | Cumhuriyet Halk Partisi | 23.532 | %46,74 | |
| 1984 | Kemal Vehbi Gül | Anavatan Partisi | 35.135 | %43,29 |
| Muzaffer Önder | Sosyal Demokrasi Partisi | 28.019 | %34,52 | |
| 1994 | Muzaffer Önder | Cumhuriyet Halk Partisi | 52.147 | %31,95 |
| Kemal Vehbi Gül | Refah Partisi | 27.631 | %16,93 | |
| 2009 | Yusuf Ziya Yılmaz | Adalet ve Kalkınma Partisi | 153.860 | %48,47 |
| Kemal Vehbi Gül | Demokrat Parti | 10.795 | %3,45 |
- Araştırma
- Köy ve Mahalle İdaresi: En Son Değişiklikleriyle Köy ve Mahalle Mevzuatı. Ankara Kardeş Matbaası. 1968. OCLC 222890081.
- Anadolu'nun Türkleştirilmesi ve İslâmlaştırılması. Toker Yayınları. 1971. OCLC 254427890.
- Çeviri
- Kırımal, Mustafa Edige (1962). Kırım'da Türk Katliamı. çev. Kemal Vehbi Gül. Toprak Dergisi Yayınları.
- Schweitzer, Albert (1965). Uygarlık ve Barış. çev. Kemal Vehbi Gül, Ender Gürol. Varlık Yayınları.
- von Moltke, Helmuth Karl Bernhard (1967). Türkiye Mektupları. çev. Kemal Vehbi Gül. Varlık Yayınları. OCLC 61884581.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
