Homo rhodesiensis, Arthur Smith Woodward (1921) tarafından Zambiya Broken Hill'deki bir mağaradan çıkarılan bir Orta Taş Devri fosili olan Kabwe 1'i ("Kabwe kafatası" veya "Kırık Tepe (Broken Hill) kafatası", ayrıca "Rodezya insanı" ismiyle de anılır) sınıflandırmak için önerilen tür adıdır.[1] 2020'de kafatası 324.000 ila 274.000 yıl öncesine tarihlendirildi. Türe ait diğer benzer yaşlı örnekler de mevcuttur.[2]
Pratik Bilgiler Biyolojik sınıflandırma, İkili adlandırma ...
Homo rhodesiensis, günümüzde çoğunlukla Homo heidelbergensis veya muhtemelen Homo heidelbergensis sensu lato'nun bir Afrika alt türü ile eşanlamlı olarak kabul edilir,Orta Pleistosen (c. 0.8-0.12 mya) aralığında Afrika ve Avrasya'ya yayılmış polimorfik bir tür olarak tanımlandır.[3]Homo sapiens arcaicus[4] ve Homo sapiens rhodesiensis[5] gibi başka tanımlamalar da önerilmiştir. White vd. (2003), Rodezya insanını Homo sapiens idaltu'nun (Herto Adamı) atası olarak önerdi.[6]
Homo sapiens'in Homo rhodesiensis'ten türediği sıklıkla öne sürülmüştür, ancak 400-260 bin yıl öncesi arasında bir fosil boşluğu bulunmaktadır.[7]
20. yüzyılda Doğu Afrika'da (Bodo, Ndutu, Eyasi, Ileret) ve Kuzey Afrika'da (Salé, Rabat, Dar-es-Soltane, Djbel Irhoud, Sidi Aberrahaman, Tighenif) morfolojik olarak karşılaştırılabilir çok sayıda fosil kalıntısı gün ışığına çıktı.[8]
Broken Hill kafatası veya "Rodoslu Adam" olarak da adlandırılan Kabwe 1, 1921'de Arthur Smith Woodward tarafından Homo rhodesiensis için tip örneği olarak atandı; çoğu çağdaş bilim adamı "rhodesiensis" taksonunu tamamen terk eder ve onu Homo heidelbergensis'e atar.[9]Kafatası, Mutwe Wa Nsofu Bölgesinde, 17 Haziran 1921'de[10] İsviçreli bir madenci olan Tom Zwiglaar tarafından Kuzey Rodezya Broken Hill'deki (şimdi Kabwe, Zambiya) bir kurşun ve çinko madeninde keşfedildi. Kafatasına ek olarak, başka bir bireye ait bir üst çene, bir sakrum, bir kaval kemiği ve iki uyluk kemiği parçası da bulundu.
Bodo kafatası: 600.000 yıllık[11] fosil, 1976'da, Etiyopya'nınAwash Nehri vadisindeki Bodo D'ar'da Jon Kalb liderliğindeki bir keşif gezisinin üyeleri tarafından bulundu.[12] Kafatası Kabwe'ninkilere çok benzer olmasına rağmen, Woodward'ın isimlendirmesi kullanılmadı ve onu keşfedenler onu H. heidelbergensis'e atadılar.[13] Kafatası, Homo ergaster / erectus ile Homo sapiens arasında bir geçişi temsil eden özelliklere sahiptir.[14]
Ndutu kafatası,[15] Kuzey Tanzanya'daki "Ndutu Gölü'nden gelen insansı", yaklaşık 600-500.000[16] ya da 400.000 yaşındadır. 1976'da RJClarke onu Homo erectus olarak sınıflandırdı ve H. sapiens'e benzerlik noktalarının da tanınmasına rağmen, genel olarak bu şekilde değer gördü. Afrika'daki benzer buluntularla yapılan karşılaştırmalı çalışmalardan sonra, H. sapiens'in bir Afrika alt türüne tahsis edilmesi, Phillip Rightmire tarafından en uygun olarak kabul edildi.[17] Dolaylı bir kranyal kapasite tahmini 1100cm3'ü gösteriyor. Rightmire tarafından önerildiği gibi, supratoral sulkus morfolojisi ve çıkıntının varlığı "Nudutu occiput'a Homo erectus'unkinden farklı bir görünüm verir". Ve 1989 tarihli bir yayında Clarke şu sonuca varmıştır: "Beynin genişletilmiş parietal ve oksipital bölgeleri temelinde arkaik Homo sapiens'e atanmıştır".[18] Ancak Stinger (1986),kalınlaşmış bir iliak sütununun Homo erectus için tipik olduğuna işaret etti.[19] 2016 yılında Chris Stringer, kafatasını erken dönem H. sapiens yerine Homo heidelbergensis / Homo rhodesiensis'e (Homo erectus ve Homo sapiens arasında bir ara tür olarak kabul edilen bir tür) ait olarak sınıflandırdı, ancak " diğer bazı H. rhodesiensis örneklerine göre daha sapiens benzeri bir zigomaksiller" gösterdiğini düşünüyordu.[20]
1953 yılında Güney Afrika'da bulunan ve yaklaşık 500.000 yaşında olduğu tahmin edilen Saldanha kafatası, 1955'ten 1996'ya kadar en az üç taksonomik revizyona tabi tutulmuştur.[21]
Mounier (20 Nisan 2011). "The Stem Species of Our Species: A Place for the Archaic Human Cranium from Ceprano, Italy". PLOS ONE. 6 (4): e18821. doi:10.1371/journal.pone.0018821. PMC3080388$2. PMID21533096.
"Ceprano clusters in our analysis with other European, African and Asian Mid-Pleistocene specimens – such as Petralona, Dali, Kabwe, Jinniu Shan, Steinheim, and SH5 – furnishing a rather plesiomorphic phenetic link among them.
On the basis of this morphological affinity, it seems appropriate to group Ceprano with these fossils, and consider them as a single taxon. The available nomen for this putative species is H. heidelbergensis, whose distinctiveness stands on the retention of a number of archaic traits combined with features that are more derived and independent from any Neandertal ancestry. [...]
This result would suggest that H. ergaster survived as a distinct species until 1 Ma, and would discard the validity of the species H. cepranensis [...] Thus we can include the so-called “Ante-Neandertals” from Europe in the same taxonomical unit with other Mid-Pleistocene samples from Africa and continental Asia. Combining the results of the two approaches of our phenetic analysis, Ceprano should be reasonably accommodated as part of a Mid-Pleistocene human taxon H. heidelbergensis, which would include European, African, and Asian specimens. Moreover, the combination of archaic and derived features exhibited by the Italian specimen represents a “node” connecting the different poles of such a polymorphic humanity."
Hublin, J.-J. (2013), "The Middle Pleistocene Record. On the Origin of Neandertals, Modern Humans and Others" in: David R. Begun (ed.), A Companion to Paleoanthropology, John Wiley, pp. 517-537 (summary 529–531).
"Most, if not all, of the African specimens assigned to H. rhodesiensis (cf heidelbergensis) seem to predate the divergence between H. neanderthalensis and H. sapiens [viz., assumed at 0.5 Mya prior to the revision by Meyer et al. 2016]. However, a gap in the fossil record, possibly between 400 and 260 ka, blurs the transition or punctuation event that separated H. rhodesiensis and H. sapiens." (p. 532).
Hublin, J.-J. (2013), "The Middle Pleistocene Record. On the Origin of Neandertals, Modern Humans and Others" in: R. David Begun (ed.), A Companion to Paleoanthropology, John Wiley, pp. 517-537 (p. 52316 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
Rightmire, G. Philip (2005). "The Lake Ndutu cranium and early Homo sapiens in Africa". American Journal of Physical Anthropology. 61 (2): 245-254. doi:10.1002/ajpa.1330610214. PMID6410925.
Rightmire GP (3 Haziran 1983). "The Lake Ndutu cranium and early Homo sapiens in Africa". Am. J. Phys. Anthropol. 61 (2): 245-54. doi:10.1002/ajpa.1330610214. PMID6410925.
The Evolution of Homo erectus: Comparative Anatomical Studies of an Extinct Human Species By G. Philip Rightmire Published by Cambridge University Press, 1993 0-521-44998-7, 978-0-521-44998-4
Woodward, Arthur Smith (1921). "A New Cave Man from Rhodesia, South Africa". Nature. 108 (2716): 371-372. doi:10.1038/108371a0.
Singer Robert R. and J. Wymer (1968). "Archaeological Investigation at the Saldanha Skull Site in South Africa". The South African Archaeological Bulletin. The South African Archaeological Bulletin, Vol. 23, No. 91. 23 (3): 63-73. doi:10.2307/3888485.
Murrill, Rupert I. (1975). "A comparison of the Rhodesian and Petralona upper jaws in relation to other Pleistocene hominids". Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie. 66 (2): 176-187. doi:10.1127/zma/66/1975/176. PMID806185..
Petralona Man. A Descriptive and Comparative Study, with New Information on Rhodesian Man. Springfield, Illinois: Thomas. 1981. ISBN0-398-04550-X.
Rightmire, G. Philip (2005). "The Lake Ndutu cranium and early Homo sapiens in Africa". American Journal of Physical Anthropology. 61 (2): 245-254. doi:10.1002/ajpa.1330610214. PMID6410925..
Asfaw, Berhane (2005). "A new hominid parietal from Bodo, middle Awash Valley, Ethiopia". American Journal of Physical Anthropology. 61 (3): 367-371. doi:10.1002/ajpa.1330610311. PMID6412559..