Hasan Eren

Hasan Eren (d. 15 Mart 1919 Vidin, Bulgaristan - ö. 26 Mayıs 2007 Ankara, Türkiye). Türk sözlükçü ve etimoloji konusuna yoğunlaşmış Türkolog.^[1]

İlkokulu ve rüştiyeyi Vidin'de tamamladı. Daha sonra Bulgar Lisesine girerek buradan 1937 yılında birincilikle mezun oldu. Lise yıllarında özellikle Bulgarca, Rusça, Fransızca dersleri ve Türk dili ile ilgili konulara büyük ilgi duydu. Bu ilgisi ile ünlü Macar Türkoloğu Gyula Németh'in dikkatini çekti ve böylece 1938 yılında Budapeşte Üniversitesi Türkoloji bölümünün tek öğrencisi olarak üniversite hayatına başladı.^[2] Burada Türkolojinin yanı sıra Moğolca ve Macarca derslerine devam etti. Türk dilinin söz varlığı ile ilgili çalışmalarına da üniversite öğrencisi olduğu yıllarda başladı. 1942 yılında doktor, 1946 yılında ise "Türk Söz Bilimi" alanında doçent unvanını aldı. 1948 yılında Türkiye'ye gelerek Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde doçent olarak göreve başladı. Bu arada Türk Dil Kurumunda da çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Hasan Eren, sözlük çalışmalarına çok değerli katkılarda bulundu. Hasan Eren, 1988 yılında yayımlanan Türkçe Sözlük'ün yayınında başkanlık da yaptı. Türk Dil Kurumunda 1957 yılında ikinci başkanlık görevini yürüttü. Daha sonra bu görevden ayrılarak terim kolu başkanı oldu. Kol başkanı iken üniversite öğretim üyeleri ile iş birliği yaparak çeşitli alanlara ait terimleri bir araya getirerek yayımladı. 1960 yılında Türk Dil Kurumundaki görevinden ayrıldı. 1985 yılından itibaren Türk Ansiklopedisi baş redaktörlüğüne getirildi ve bu ansiklopedinin tamamlanmasını sağladı. Prof. Dr. hasan Eren, 17 Ekim 1983'te Türk Dil Kurumu başkanlığına getirildi. Bu görevi 20 Eylül 1993 tarihine kadar sürdürdü. 1984'te TRT Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu üyeliğine atandı ve 6 yıl görev yaptı.

Prof. Dr. Hasan Eren, ulusal ve uluslararası bilim çevrelerinde pek çok ödüle ve şeref üyeliğine değer görülmüştür. 1966'da Macar Dil Bilimi derneği şeref üyesi, 1972'de Macar Doğu Bilimleri Derneği şeref üyesi, 1988'de Macar Bilimler Akademisi şeref üyesi, 1996'da Uluslararası Hungaroloji Derneği şeref üyesi olmuş, kendisine 24 Haziran 2000'de Macaristan cumhurbaşkanı tarafından en yüksek sivil Macar liyakat nişanı verilmiştir. Prof. Dr. Hasan Eren'e Türk Dil Kurumu da 26 Eylül 1996'da şükran beratı ve onurluğu vermiştir. 1999 yılında yayımladığı Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Türkçe etimoloji konusunda akademik bilgi veren değerli bir çalışmadır.

Eserleri

1. Saz Şairleri Hakkında Araştırmalar I (1952)
2. Türkçede Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü (1956)
3. Anayasa Sözlüğü (1985)
4. Türklük Bilimi Sözlüğü I: Yabancı Türkologlar (1998)
5. Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü (1999)

Kaynakça

1. Johanson, Lars (2021). Turkic: Cambridge Language Surveys. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521865357.
2. Robbeets, Martine (2020). The Oxford guide to the Transeurasian languages (1. bas.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198804628.