Guo Kan

Guo Kan (Çince: 郭侃; pinyin: Guō Kǎn, 1217–1277), Çin'i ve Batı'yı fethetmek için Moğol İmparatorluğu'na hizmet eden Çinli bir generaldir. Kendisi Çinli generallerin soyundan geliyordu. Hem babası hem de büyükbabası Cengiz Han'ın emrinde hizmet ederken, atası Guo Ziyi Çin Tang Hanedanı'nın ünlü bir generaliydi.^[1]

Guo Kan
Bağdat valisi
Görev süresi 1258-1259
Yerine gelen	Alâeddin Atâ Melik Cüveynî
Kişisel bilgiler
Doğum	1217
Ölüm	1277
Askerî hizmeti
Çatışma/savaşları	Moğol-Kin Savaşı, Bağdat Kuşatması (1258), Xiangyang Muharebesi

Guo Kan, Moğol yönetimi sırasında Bağdat'ın ilk valisi olmuş ve Bağdat kuşatması için stratejinin geliştirilmesinde etkili olmuştur. Moğol komutanı olarak görev yapmış ve Yuan Hanedanı döneminde Çin topçu birliklerinden sorumluydu. Kendisi, Moğol İmparatorluğu'na hizmet eden Han Çin lejyonlarından biriydi ve Moğolların daha sonraki fetihlerinden bazıları, onun komutası altındaki ordular tarafından gerçekleştirildi. Yuan Tarihi'ndeki bu Han komutanının biyografisi, Guo Kan'ın varlığının düşmanlarında o kadar korku yarattığını ve ona "İlahi Adam" adını verdiklerini söylüyordu.

Doğum ve soy

Guo Kan, Başbakan Shi Tianzhe'nin (kendisi de bir Han'dı ve babası ve iki erkek kardeşi Yuan hanedanına hizmet etmişti) evinde büyümüştür.

Askeri mirası

Kaifeng'in ele geçirilmesi de dahil olmak üzere Kin hanedanının fethindeki son yolculukta yer almıştır. Daha sonra Subutay'ın Batı Avrasya, Avrupa ve Orta Doğu'yu fethetmesine yardım etmiş ve Hülâgû tarafından Bağdat valisi olarak atanmıştır. Kubilay Han'ın Han olarak tahta çıkışından bir noktada Guo Kan, Kubilay Han'a Güney Şarkısı'nın fethinde ve nihayetinde Çin'in Yuan Hanedanı altında yeniden birleşmesinde yardım etmiştir.^[2]

Orta Doğu ve Avrupa

Kin hanedanlığının çöküşünden birkaç yıl sonra Avrupa'nın fethinde Subutay'a hizmet etmiştir. Daha sonra Hülâgû'nün Orta Doğu'yu fethinde görev yaptı, Bağdat'ın ele geçirilmesinde ve savaşında önemli bir rol oynadı, setlerin Hilâfet ordusunu boğmak için kullanılması stratejisini tasarladı ve Bağdat'ın surlarının yıkılmasını denetledi.^[3] Daha sonra Hülâgû tarafından Bağdat'ın ilk İlhanlı Valisi olarak atandı.^[4]

Yuan Tarihi'ne göre Hülâgû'nun Nizarilere karşı seferi sırasında Maymun-Diz kuşatmasında yer almıştır. Guo Kan, erişilemeyen kaleye "bineklerdeki mancınıklarla" (jiapao) saldırmıştır.^[5]

Çin

Guo Kan, Kaifeng'in ele geçirilmesi de dahil olmak üzere Jin hanedanının fethindeki son yolculukta yer aldı. Daha sonra Subutay'ın Batı Avrasya, Avrupa ve Orta Doğu'yu fethetmesine yardım etti ve Hülâgû tarafından Bağdat valisi olarak atandı. Kubilay Han'ın Han olarak tahta geçmesinden bir noktada Guo Kan, Güney Song'un fethinde ve nihayetinde Çin'in Yuan Hanedanı altında birleştirilmesinde Kubilay Han'a yardım etmiştir.^[2] Bu noktada Moğol Yuan imparatorluğu neredeyse tamamen tamamlanmıştı; toprakları Çin'den Orta Asya, Sibirya ve Orta Doğu'ya ve Avrupa'ya kadar uzanıyordu.

Möngke'nin ölümünün ardından Guo Kan, Hülâgû Han'la birlikte Çin'e döndükten sonra Guo Kan, Güney Çin'deki Güney Song hanedanının zorlu fethinde Kubilay Han'a yardım etti. Kubilay'ın Han olarak tahta çıkışı, kendisine hizmet edecek en iyi Yuan Generallerini seçmesine olanak sağladı. Subutay ve Jebe yaşlılıktan öldüler ve Guo Kan 'Savaş Tanrıları'nın sonuncusuydu, bu nedenle yeni Büyük Han Kubilay, Guo Kan'ı son Yuan seferini ve Çin'in yeniden birleşmesini yönetmesi için görevlendirmiştir.^[6]

Guo Kan'ın, Kubilay Han'ı Çin tarzı bir hanedan unvanı benimsemeye, bir başkent ve merkezi hükûmet kurmaya ve okullar inşa etmeye çağırdığı bildirildi. Bildirildiğine göre Güney Song'u işgal etme stratejisi olarak Xiangyang'ı ele geçirmeyi öneren general oydu. 1262'de Xuzhou'daki muharebede Song güçlerini yendi ve 1266'da Kubilay'ı Güney Song'un işgali için malzeme sağlamak üzere Huaibei'de askeri çiftlikler kurmaya teşvik etmiştir.^[1] 1268 ve 1270'de yerel isyanları bastırmış ve ardından Xiangyang kuşatmasına katılmak üzere gönderilmiştir. 1276'da Song hanedanı düştü (1279'a kadar süren sadık hareket hariç) ve Guo, ölmeden önce bir yıl daha vali olarak görev yaptı.

Guo Kan, devasa Yuan Moğol imparatorluğunun birleşmesine yardım eden bir generaldi. Doğudan batıya imparatorluğun her köşesinin fethinde önemli rol oynamıştır.

Kaynakça

1. Prawdin, Michael. "The Mongol Empire".
2. Hildinger, Erik. "Warriors of the Steppe: A Military History of Central Asia, 500 B.C. to A.D. 1700"
3. Amitai-Preiss, Reuven. The Mamluk-Ilkhanid War
4. Lillian Craig Harris (1993). China considers the Middle East. illustrated. Tauris. s. 26. ISBN 1-85043-598-7. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. The first governor of Baghdad under the new regime was Guo Kan, a Chinese general who had commanded the Mongols' right flank in the siege of Baghdad. Irrigation works in the Tigris-Euphrates basin were improved by Chinese engineers(Original from the University of Michigan)
5. Biran, Michal; Brack, Jonathan; Fiaschetti, Francesca. Along the Silk Roads in Mongol Eurasia: Generals, Merchants, and Intellectuals (İngilizce). Univ of California Press. ss. 30-31. ISBN 978-0-520-29875-0.
6. Saunders, J.J.. "The History of the Mongol Conquests"

Konuyla ilgili yayınlar

• Amitai-Preiss, Reuven. The Mamluk-Ilkhanid War, 1998
• Chambers, James, The Devil's Horsemen: The Mongol Invasion of Europe. Atheneum. New York. 1979. 0-689-10942-3
• Hildinger, Erik, Warriors of the Steppe: A Military History of Central Asia, 500 B.C. to A.D. 1700
• Morgan, David, The Mongols, 0-631-17563-6
• Nicolle, David, The Mongol Warlords Brockhampton Press, 1998
• Prawdin, Michael. The Mongol Empire
• Reagan, Geoffry, The Guinness Book of Decisive Battles , Canopy Books, New York (1992)
• Saunders, J.J., The History of the Mongol Conquests, Routledge & Kegan Paul Ltd, 1971, 0-8122-1766-7
• Sicker, Martin, The Islamic World in Ascendancy: From the Arab Conquests to the Siege of Vienna, Praeger Publishers, 2000
• Soucek, Svatopluk, A History of Inner Asia, Cambridge, 2000