Edgar Rice Burroughs

Edgar Rice Burroughs (1 Eylül 1875 – 19 Mart 1950), orman kahramanı Tarzan ve Mars maceracısı John Carter karakterlerinin yaratıcısı olan Amerikalı yazardır. Hayatı boyunca kaleme aldığı bilimkurgu, fantezi, macera, Western ve tarihsel romanların sayısı 70'i bulmuştur.

Edgar Rice Burroughs
Doğum	1 Eylül 1875 Chicago, Illinois, ABD
Ölüm	19 Mart 1950 (74 yaşında) Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Takma ad	Norman Bean
Meslek	Romancı
Milliyet	Amerikan
Dönem	20. yüzyıl
Tür	Macera romanı, Fantezi, Kayıp Dünya, Kılıç ve gezegen, Gezegensel romantizm, Yumuşak bilimkurgu, Westernler
Etkiledikleri Ray Bradbury, Leigh Brackett, Lin Carter, Arthur C. Clarke, Robert A. Heinlein, Robert E. Howard, Philip José Farmer, Otis Adelbert Kline, A. Merritt, John Norman, Michael Moorcock, Carl Sagan, James Cameron
Etkilendikleri Edwin Lester Linden Arnold, Arthur Conan Doyle, Camille Flammarion, H. Rider Haggard, Rudyard Kipling, Jules Verne, H. G. Wells
İmza

Yaşamı

Burroughs, iş adamı ve İç Savaş gazisi Binbaşı George Tyler Burroughs (1833-1913) ve eşi Mary Evaline (Zieger) Burroughs'un (1840-1920) dördüncü oğlu olarak 1 Eylül 1875 tarihinde Chicago'da doğdu. İkinci adı, babaannesi Mary Rice Burroughs'dan gelmektedir.^[1]

Burroughs, çeşitli yerel okullarda eğitim gördü ve 1891'de Chicago grip salgını sırasında kardeşinin Idaho'daki Raft Nehri kıyısındaki çiftliğinde bir buçuk yıl geçirdi. Daha sonra Andover'da Phillips Akademisi'nde ve Michigan Askeri Akademisi'nde eğitim aldı. 1895'te mezun olan Burroughs, Amerika Birleşik Devletleri Askeri Akademisi'nin (West Point) giriş sınavında başarısız olunca Fort Grant, Arizona Bölgesi'ndeki 7. ABD süvari birliğine asker olarak alındı. Bir kalp sorunu teşhisi konduktan sonra askeri hizmete uygun olmadığı ortaya çıktı ve 1897'de terhis etti.

Bir süre kısa soluklu işler ve Idaho'da çiftlik işleri ile uğraştı. 1899'da babasının şirketinde işe başladı. Ocak 1900'da çocukluk aşkı Emma Hulbert ile evlendi. 1904'te işini bıraktı ve önce Idaho'da, ardından Chicago'da düzenli olmayan bazı işlerde çalıştı.^[2]

Düşük ücretle yedi yıl çalıştıktan sonra, 1911'de bir kalemtıraş toptancısı olarak çalışırken kurgu yazmaya başladı. Burroughs ve Emma, bu zamana kadar iki çocuk sahibi oldu; Tarzan filminin aktörü James Pierce ile evlenecek olan kızları Joan (1908-1972) ve oğulları Hulbert (1909-1991) doğdu.

Bu dönemde boş vakti bol olan Burroughs, çok sayıda ucuz ("pulp") kurgu dergileri okumaya başladı. 1912'de "Under the Moons of Mars" ("Mars'ın Uyduları Altında") adlı ilk öyküsü All-Story dergisinde seri olarak yayınlandı. Serinin yayınlanması için Burroughs, böyle fantastik bir hikâye yazdığı için alay konusu olacağından korktuğu için aklı başında olduğunu vurgulamak amacıyla kelime oyunu olarak seçtiği "Normal Bean" takma adını kullandı. Ancak bu isim, "Normal" ifadesini bir yazım hatası olarak yorumlayan ve "Norman" olarak değiştiren bir dizici tarafından bozuldu ve isim "Norman Bean" olarak çıktı.^[3] Burroughs, tüm vaktini yazmaya ayırmaya başladı ve "Under the Moons of Mars" yayınlanıncaya kadar iki roman tamamladı. Ekim 1912'de Tarzan of the Apes adlı romanı yayınlandı ve zamanla en başarılı serilerinden biri haline geldi. 1913'te Burroughs ve Emma'nın üçüncü ve son çocuğu John Coleman Burroughs (1913-1979) doğdu.

Burroughs, çeşitli gezegenlere taşınan dünyevi maceracıları, kayıp adaları ve yeryüzünün derinliklerine doğru yolculukları konu alan popüler bilimkurgu ve fantastik hikâyeler yazdı. Öykülerinin çoğu All-Story ile birlikte Argosy dergisinde yayınlandı. 1923'te kendi şirketi Edgar Rice Burroughs, Inc.'i kurdu ve 1930'lar boyunca kendi kitaplarını yayınlamaya başladı.

1934 yılında Emma ile boşandı. 1935'te arkadaşı Ashton Dearholt'un eski eşi aktris Florence Gilbert Dearholt ile evlendi ve Dearholt'un iki çocuğunu evlat edindi. Çift 1942 yılında boşandı.

Pearl Harbor saldırısı sırasında Hawaii'de ikamet eden Burroughs, yaşı altmışlı yılların sonlarında olmasına rağmen savaş muhabiri olmak için başvurdu. Buna izin verildi ve böylelikle II. Dünya Savaşı sırasında ABD'nin en yaşlı savaş muhabirlerinden biri oldu. Savaş bittikten sonra Encino, Kaliforniya'ya taşındı. Çeşitli sağlık sorunları ile mücadele ettikten sonra, 19 Mart 1950'de kalp krizinden öldü.^[4]

Seçme eserleri

Barsoom serisi

• A Princess of Mars (1912)
• The Gods of Mars (1914)
• The Warlord of Mars (1918)
• Thuvia, Maid of Mars (1920)
• The Chessmen of Mars (1922)
• The Master Mind of Mars (1928)
• A Fighting Man of Mars (1931)
• Swords of Mars (1936)
• Synthetic Men of Mars (1940)
• Llana of Gathol (1948)
• John Carter of Mars (1964)

Tarzan serisi

• Tarzan of the Apes (1912)
• The Return of Tarzan (1913)
• The Beasts of Tarzan (1914)
• The Son of Tarzan (1914)
• Tarzan and the Jewels of Opar (1916)
• Jungle Tales of Tarzan (1916, 1917)
• Tarzan the Untamed (1919, 1921)
• Tarzan the Terrible (1921)
• Tarzan and the Golden Lion (1922, 1923)
• Tarzan and the Ant Men (1924)
• Tarzan, Lord of the Jungle (1927, 1928)
• Tarzan and the Lost Empire (1928)
• Tarzan at the Earth's Core (1929)
• Tarzan the Invincible (1930–1931)
• Tarzan Triumphant (1931)
• Tarzan and the City of Gold (1932)
• Tarzan and the Lion Man (1933, 1934)
• Tarzan and the Leopard Men (1935)
• Tarzan's Quest (1935, 1936)
• Tarzan the Magnificent (1936, 1937)
• Tarzan and the Forbidden City (1938)
• Tarzan and the Foreign Legion (1947)
• Tarzan and the Tarzan Twins (1963)
• Tarzan and the Madman (1964)
• Tarzan and the Castaways (1965)
• Tarzan: the Lost Adventure (Joe R. Lansdale ile birlikte) (1995)

Pellucidar serisi

• At the Earth's Core (1914)
• Pellucidar (1923)
• Tanar of Pellucidar (1928)
• Tarzan at the Earth's Core (1929)
• Back to the Stone Age (1937)
• Land of Terror (1944)
• Savage Pellucidar (1963)

Venus serisi

• Pirates of Venus (1934)
• Lost on Venus (1935)
• Carson of Venus (1939)
• Escape on Venus (1946)
• The Wizard of Venus (1970)

Caspak serisi

• The Land That Time Forgot (1918)
• The People That Time Forgot (1918)
• Out of Time’s Abyss (1918)

Moon serisi

• The Moon Maid veya The Moon Men (1926)

• Part I: The Moon Maid
• Part II: The Moon Men
• Part III: The Red Hawk

Mucker serisi

• The Mucker (1914)
• The Return of the Mucker (1916)
• The Oakdale Affair (1917)

Diğer bilimkurgu romanları

• Beyond the Farthest Star (1941)
• The Lost Continent (1916)
• The Monster Men (1929)
• The Resurrection of Jimber-Jaw (1937)

Orman maceraları

• The Man-Eater (1915)
• The Cave Girl (1925)
• The Eternal Lover veya The Eternal Savage (1925)
• Jungle Girl veya Land of the Hidden Men (1932)
• The Lad and the Lion (1938)

Western romanlar

• Apache Devil (1933)
• The Bandit of Hell's Bend (1926)
• The Deputy Sheriff of Comanche County (1940)
• The War Chief (1927)

Tarihi romanlar

• I am a Barbarian (1967)
• The Outlaw of Torn (1927)

Diğer eserleri

• The Efficiency Expert (1921)
• Forgotten Tales of Love and Murder (2001)
• The Girl from Farris's (1916)
• The Girl from Hollywood (1923)
• The Mad King (1926)
• Marcia of the Doorstep (1924)
• Minidoka: 937th Earl of One Mile Series M (1998)
• Pirate Blood (1970)
• The Rider (1937)
• You Lucky Girl! (1927)

Kaynakça

1. "Edmund Rice Six-Generation Database Online 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Edmund Rice (1638) Association, Inc. 27 Ocak 2011 tarihinde erişildi.
2. Holtsmark, Erling B. (1986). Edgar Rice Burroughs. Boston: Twain Publishers. Sayfa 3–4.
3. "Zoetrope: All-Story: Back Issue". web.archive.org. 16 Mart 2013. 16 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024.
4. Holtsmark, Erling B. (1986), Edgar Rice Burroughs, Boston: Twain, ISBN 0-8057-7459-9