Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Azur Penceresi (Maltaca: it-Tieqa Żerqa) ayrıca bilinen adlarıyla Dwejra Penceresi (Maltaca: it-Tieqa tad-Dwejra) veya Mavi Pencere, Malta'nın Gozo adasında bulunan 28 metre (92 ft) yüksekliğinde kireç taşından oluşmuş doğal kemer.
| Azur Penceresi | |
|---|---|
| it-Tieqa Żerqa | |
.jpg) Azur Penceresi'nin 2013 yılına ait bir görünümü | |
| Alan türü | Doğa Koruma Alanı |
| Devlet |  Malta |
| Bölge | Gozo |
| İlçe | San Lawrenz |
| Koordinatları | 36°3′12.8″K 14°11′18.3″D |
| Dünya Mirası | Hayır |
2000'li yılların başından 2016 yılının sonlarına kadar, kemerin birkaç kısmı doğal erozyon ve düzensiz faaliyetlerle parçalanıp denize düştü. 8 Mart 2017'de meydana gelen şiddetli bir fırtınanın etkisiyle tamamen çöktü.[1][2]
Azur Penceresi, yaklaşık 500 yıllık bir periyot boyunca bir uçurumun dalga ve yağmur erozyonuna maruz kalması yoluyla gelişti.[3] Kemer, Malta'nın başlıca turistik mekanlarında birisi oldu ve profesyonel fotoğrafçılıkta popüler yerler arasında yer aldı.[3] Mavi Pencere hükûmet tarafından özel koruma alanı ilan edildi ve 1998 yılında Dwejra Koyu'nun geri kalanı ile birlikte UNESCO Dünya Mirası geçici listesine dahil edildi.[4]
1980'lerden 2000'li yıllara kadar, kemerin üst tabakalarının bazı kısımları çökerek büyük ölçüde genişledi.[5] Boşluğun dış kenarında bulunan geniş bir kayaç parçası Nisan 2012'de çöktü ve pencere boyutunun daha da artmasına neden oldu.[6] 2013'ün Mart ayında kemerin başka bir kısmı denize çöktü. Dört ay sonra jeolojik ve jeoteknik bir rapor hazırlandı. Raporda; her ne kadar kaya düşmelerinin devam edeceği ve insanların kemere yaklaşmaları tehlikeli olabileceği belirtilse de, kemerin "nispeten istikrarlı olduğu ve birkaç yıl daha bu şekilde kalmaya devam edeceği" açıklandı.[7]
Sonraki yıllarda daha fazla kaya düşmesi ve çatlak bildirildi.[8] Erozyonun devam etmesi üzerine, insanların tepeden tırmanmasına engel olmak için uyarı işaretleri konuldu ve balıkçıkların tekneleri ile kemere yaklaşmasına izin verilmedi.[7][9] Fakat, birçok kişi düzenli olarak kemerin üzerinden geçmeye devam etti ve kayalar düşmeye devam ederken bile kemerin üzerinden denize serbest atlama gerçekleştiren insanların videoları YouTube'a yüklendi.[10] Aralık 2016'da, insanların kemere çıkmasını ve geçiş yapmasını yasaklayan acil durum emri ilan edilerek, izinsiz kemere çıkanlara 1500 € para cezası verileceği açıklandı.[11] Ancak bu yasak uygulanamadı ve Mart 2017'de yıkılmasına kadar kemer üzerinde geçişler devam etti.[12][13]
8 Mart 2017'de yerel saatte 09: 40'ta (08: 40 UTC) şiddetli bir fırtına sonucunda sütun da dahil olmak üzere kemerin tamamı çöktü ve deniz seviyesi üzerinde, pencereden hiçbir kalıntı kalmadı.[1][14] Başbakan Joseph Muscat ve muhalefet lideri Simon Busuttil, Azur Penceresinin çökmesine Twitter'dan tepki gösterdi. Muscat tweet'te "Yıllardır hazırlanan raporlar bu doğa harikasının doğal erozyona kurban olmasının kaçınılmaz olduğuna işaret ediyordu, o acı gün geldi" ifadelerini kullandı.[14] Ayrıca kemerin çökmesi, Malta medyasında internet fenomeni konusu oldu.[15] Çevre ve Kaynaklar Kurumu, çöküşü Malta'nın kültürel mirası için büyük bir kayıp olduğunu açıkladı.[16]
Azur Penceresi yaklaşık 28 m (92 ft) yüksekliğinde ve yaklaşık 25 m (82 ft) açıklığında doğal bir kemerdi. Dwejra noktası olarak bilinen bir burnun ucunda yer alıyordu. Kemer, üye A ve üye B olarak bilinen iki alt Coralline kireç taşı'ndan oluşmaktadır. Üye A, kemerli sütun ve tabanını oluştururken, üye B, desteksiz kemerin çoğunu da içeren üst katmanı oluşturmuştur.[5]
Mavi Pencere, derz boyunca gelişen ve küçük bir kemerle ulaşılan büyük bir dairesel obruk olan Qawra yakınlarında yer alır. Doğal bir kemer köprüsünün çökmesi sonucu geriye kalan yığından oluşan Fungus Rock adacığı da yakınlarda bulunmaktadır. Bir başka doğal kemer olan, Wied il-Mielaħ Penceresi, Dwejra'nın yaklaşık 3.7 km (2.3 mil) kuzeydoğusunda bulunmaktadır.[5][7]
Mavi Pencere, Titanların Savaşı ve Monte Kristo Kontu gibi birçok filmde mekan olarak kullanıldı.[17] Kemer; 1997 yılı yapımı, çekimleri Malta ve Türkiye'de gerçekleştirilen Odysseia adlı mini dizide görüldü.[18] HBO'nun televizyon dizisi Game of Thrones'in birinci sezonundaki Dothraki düğün sahnesi için çekim yeri olarak kullanıldı.[19] 2017'de Amerikalı profesyonel serbest atlama şampiyonu David Colturi, çekimleri Azur Penceresi ve Wied il-Mielaħ Penceresinde gerçekleştirilen Hugo Boss'ın takım elbise reklam videosunda yer aldı.[20]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
