Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Ameridelphia, keseliler (Metatheria) alt sınıfının bir üst takımıdır. Australidelphia taksonuna mensup olan Chiloé keseli sıçanı (Dromiciops gliroides) dışında bütün Güney, Orta ve Kuzey Amerika'da yaşayan keseliler bu taksona aittir. Eskiden soyu tükenmiş olan Sparassodonta kladı (keseli sırtlanlar) da bu grubun içine konulurdu. Günümüzde ameridelphia kladının parafiletik olduğu kabul ediliyor.[3]
Ameridelphia türleri sadece Amerika kıtasında, neredeyse hepsi Güney ve Orta Amerika'da bulunur. Grubun Kuzey Amerika'daki tek temsilcisi Kuzey keseli sıçanı'dır (Didelphis virginiana). Çok farklı habitatlarda yaşarlar. Tropik ormanlardan ve nemli kırlardan, kurak alanlara kadar Ameridelphia türlerine rastlanabilir. Hatta bazı türlerin parmakları arasında yüzgeçler gelişerek suda yaşamaya ayak uydurmuşlardır. Bazıları 3000 metre yükseklikte yaşarken diğerleri deniz seviyesinde yaşar.
Bilim adamından bilim adamına, Ameridelphia ile Australidelphia grublarının birbirlerinden ayrı kaldığı süreç 128 Milyon veya 61,7 milyon yıl olarak kabul edilir. En yaygın görüşlere göre 75 milyon yıl kabul edilir.[kim?]
Güney Amerika kıtası 35 milyon yıl evvel Güney Kutbundan ayrılmıştır. Güney Kutubunda yaşayan tüm keseliler kıtanın buz tutmasından sonra ölmüştür. Güney Amerika'da yaşayan keseliler ise, Panama köprüsünün ortaya çıkmasına kadar Güney Amerika'da birçok habitatları ele geçirip çok başarılı bir grup oluşturmuştur. Ancak Panama köprüsünün Güney- ve Kuzey Amerika'yı birleştirmesi ile çok daha iyi gelişmiş olan etenelilerle rekabet durumuna düşüp çoğu yaşam alanlarını tekrar ellerinden kaybetmişlerdir. Günümüzde Amerika'nın keselileri bu kıtanın faunasında fazla büyük bir rol oynamamaktadır. Eteneliler ile rekabete rağmen kuzeye doğru ilerlemeyi başaran tek tür kuzey keseli sıçanı'dır.
Modern bilimde Ameridelphia grubuna 22 cinse ayrılan 90 tür sayılmaktadır:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.