Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Yeni Kronoloji Anatoli Fomenko ile Gleb Nosovski'nin öne sürdüğü sözdehistorik teorinin adı. Bu teoriye göre, günümüzde kabul gören kronoloji tamamıyle hatalı ve yanlış düzenlenmiştir. Fomenko'nun bu çalışmasının ilham kaynağı, şair, bilim insanı ve devrimci Nikolay Aleksandroviç Morozov'un astronomik eserleridir. Anatoli Fomenko'nun adı ile anılan yeni kronolojiye, Gleb Nosovski (d. 1958) ile Vladimir Kalaşnikov (1942-2001) gibi başka Rus matematikçilerde katkılarda bulunmuşlardır.
Fomenko grubunun temel tezi, günümüzde 'gerçek' diye bilinen tarihi olaylarla kişilerin aslında düş ürünü olduğu varsayımına dayanıyor. Bu tez, Firavunlardan'dan Büyük İskender'e tarihteki çok sayıda kahramanla onların döneminde geçtiği sanılan olayların başka kişilerle başka olayların 'yazınsal kopyaları' olduğunu ileri sürüyor. Fomenko, olaylar ve kişilerle ilgili ayrıntılı bilgiler edinilen tarihi belgelerin ait oldukları dönemin belirlenmesinde kullanılan 'karbon 14 yöntemini' de güvenilir bulmuyor. Grup üyeleri, binlerce tarihi belgeyi içeren araştırmaları sırasında, ayrı zaman dilimlerinde birbirine çok benzeyen olaylarla karşılaşıyor ve bunları 'tek bir doğrunun uzantıları' olarak yorumluyor.
Yeni kronoloji günümüzde bilinen kronolojiden daha kısadır. Fomenko'ya göre; en eski tarih 800'lü yıllara gitmektedir. 800 - 1000 yılları arasında yaşanan olaylar hakkında sağlıklı herhangi bir bilgi mevcut değildir. Klasik kronolojinin tarihlediği en eski olayların 1000 - 1500'lü yıllar arasında cereyan ettiğini öne süren Fomenko, İsa'nın doğumunun 1152 yılı olduğunu iddia etmektedir.
Klasik kronoloji hakkında benzer görüşler, Orta Çağ bilim adamlarından Jean Hardouin (1646-1729) tarafından da öne sürülmüştür. Hardouin de bilinen eski tarihlerin aslında o kadar eski olmadığını, inanılan tarihin aslında çok daha yakın bir zaman olduğunu öne sürmüştür.
1685 yılında Hardouin, klasik kronolojının önemli kaynakları arasında yer alan ve Romalı doğal filozof ve asker olan Gaius Plinius Secundus (d:79) tarafından yazılan Doğal Tarih isimli kitaptaki Roma ve Eski Yunan’a dair bölümlerin Benedikt papazları tarafından değiştirildiğini öne sürmüştür.
Fomenko, Nikolay Morozov’un ortaya koyduğu şüphe uyandıran iddialarla 1973 yılında ilgilenmeye başlamıştır. 1980 yılında diğer matematikçi arkadaşlarıyla birlikte Moskova Devlet Üniversitesi’nde araştırmalar yapan Fomenko, tarihle ilgili yeni matematiksel metotlar üzerine yazılar yayımlamaya başlamıştır.
Yeni Kronoloji'nin ortaya koyduğu iddialardan bazıları şu şekilde sıralanabilir.
Bir matematikçi olan Fomenko’nun görüşleri pek çok tarihçi tarafından kabul görmemekle birlikte geniş kitlelerin ilgisini çekmektedir. Rusya özel okulları dizisinde yeni kronoloji okutmaktadır. Fomenko'yla Nosovski'nin kitapları İngilizce,[4] Sırpça[5] ve Bulgarcaya[6] çevrilmiştir. Bulgaristan Bilimler Akademisinin üyesi olan Yordan Tabov matematiksel kronoloji kullanılarak Balkan tarihi seçenek versiyonunu öne sürmüştür.
1999-2001 yılları arasında ünlü satranç oyuncusu Garri Kasparov'da yeni kronolojinin önemli destekçilerinden biriydi.[7] Mesela Kasparov, Büyük Tartarya Devleti'nin 1616-1776 civarında Sibirya, Uzak Doğu ve Kuzey Amerika'nın topraklarında varolduğu iddiasını propaganda yaptı. Fakat sonradan Garri Kasparov, yeni kronolojinin varsayımsal bölümünü kabul etmemesi bahanesiyle Anatoli Fomenko ve Gleb Nosovski ile işbirliğini kesti.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.