Loading AI tools
bir astronomik cismin yörüngesine oturtulmuş insan yapımı nesne Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Yapay uydular, insanoğlunun geliştirip Dünya'nın veya başka gezegenlerin yörüngesine yerleştirdiği uydulardır. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir.
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ağustos 2010) |
1957'de SSCB tarafından fırlatılan ilk yapay uydu olan Sputnik 1'den beri, binlerce yapay uydu Dünya'dan fırlatılmıştır. Bu uyduların her birinin belli bir amacı vardır. Yapay uyduların amaçlarından bazıları şunlardır:
Dünya gözlem uyduları, uzaktan algılama olarak adlandırılan Dünya'yı izlemek ve araştırmak için tasarlanmıştır. Çoğu Dünya gözlem uydusu, yüksek veri çözünürlüğü için alçak Dünya yörüngesine yerleştirilir ancak bazıları kesintisiz kapsama alanı için Jeostatik yörünge yerleştirilir. Bazı uydular, tutarlı bir aydınlatmaya sahip olmak ve Dünya'nın tam bir görüntüsünü elde etmek için bir Güneşle eşzamanlı yörüngeye yerleştirilir.
Uyduların işlevlerine bağlı olarak, normal kamera, radar, lidar, fotometre veya atmosferik aletler olabilir. Yer gözlem uydusunun verileri en çok arkeoloji, haritacılık, çevresel izleme, meteoroloji ve keşif uygulamalarında kullanılır. 2021 itibarıyla, 950'den fazla Dünya gözlem uydusu var ve en fazla sayıda uydu Planet Labs tarafından işletilir.[1]
Meteoroloji uyduları, bulutları, şehir ışıklarını, yangınları, çevre kirlilik etkilerini, kutup ışıkları, kum ve toz fırtınaları, kar örtüsü, buz haritalaması, okyanus akıntısılarının sınırları, enerji akışlarını vb. İzler.
Çevresel izleme uyduları Dünya'nın bitki örtüsünü, atmosferik iz gaz içeriğini, deniz durumunu, okyanus rengini ve buz alanlarındaki değişiklikleri tespit edebilir. Zaman içindeki bitki örtüsü değişimlerini izleyerek, mevcut bitki örtüsü durumunu uzun vadeli ortalamasıyla karşılaştırarak kuraklıklar izlenebilir.[2] Antropojenik emisyonlar, troposferdeki NO2 ve SO2 verileri değerlendirilerek izlenebilir.
Bulutsuz bir gecede büyükçe yapay uyduları çıplak gözle görmek mümkündür. Bunları uçaklardan ayırmak çok kolaydır. Uçaklar geceleri yanıp sönen sarı-kırmızı, yeşil anti-çarpışma ve sis lambalarını yakarlar. Yapay uyduların parlaklığı ise yıldız gibidir. Akanyıldızlar gibi kayıp geçmezler, çok yavaş hareket ederler ve gök ufkunda kayboluncaya kadar görünürler. Ufukta dünyanın gölgesine geçtikleri için artık görünmez olurlar. En iyi göründükleri zaman, güneşin batışından az sonraki zamandır.
| Order | Bölge | İlk fırlatılma tarihi | Roket | Uydu |
|---|---|---|---|---|
| 1 |  | 1957 | Sputnik-PS | Sputnik 1 |
| 2 |  | 1958 | Juno I | Explorer 1 |
| 3 |  | 1965 | Diamant | Astérix |
| 4 |  | 1970 | Lambda-4S | Ōsumi |
| 5 |  | 1970 | Long March 1 | Dong Fang Hong I |
| 6 |  | 1971 | Black Arrow | Prospero X-3 |
| 7 |  | 1980 | SLV | Rohini |
| 8 |  | 1988 | Shavit | Ofeq 1 |
| — |  [1] | 1992 | Soyuz-U | Şablon:Kosmos |
| — |  [1] | 1992 | Tsyklon-3 | Strela (x3, Russian) |
| 9 |  | 2009 | Safir-2 | Omid |
| 10 |  | 2011 | Dnepr | RASAT |
| Bölge | İlk fırlatılma tarihi | İlk uydu | 2008 yılında yörüngedeki yükleri[4] |
|---|---|---|---|
| ( ) | 1957 (1992) | Sputnik 1 (Cosmos-2175) | 1398 |
| 1958 | Explorer 1 | 1042 |
 | 1962 | Alouette 1 | 25 |
 | 1964 | San Marco 1 | 14 |
| 1965 | Astérix | 44 |
 | 1967 | WRESAT | 11 |
 | 1969 | Azur | 27 |
| 1970 | Ōsumi | 111 |
| 1970 | Dong Fang Hong I | 64 |
| 1971 | Prospero X-3 | 25 |
 | 1973 | Intercosmos Kopernikus 500 | ? |
 | 1974 | ANS | 5 |
 | 1974 | Intasat | 9 |
| 1975 | Aryabhata | 34 |
 | 1976 | Palapa A1 | 10 |
 | 1978 | Magion 1 | 5 |
 | 1981 | Intercosmos Bulgaria 1300 | 1 |
 | 1985 | Brasilsat A1 | 11 |
 | 1985 | Morelos 1 | 7 |
 | 1986 | Viking | 11 |
| 1988 | Ofeq 1 | 7 |
 | 1988 | Astra 1A | 15 |
 | 1990 | Lusat | 10 |
 | 1990 | Badr-1 | 5 |
 | 1992 | Kitsat A | 10 |
 | 1993 | PoSAT-1 | 1 |
 | 1993 | Thaicom 1 | 6 |
| 1994 | Turksat 1A | 5 |
| 1995 | Sich-1 | 6 |
 | 1995 | FASat-Alfa | 1 |
 | 1996 | MEASAT | 4 |
 | 1997 | Thor 2 | 3 |
 | 1997 | Mabuhay 1 | 2 |
 | 1998 | Nilesat 101 | 3 |
 | 1998 | ST-1 | 1 |
 | 1999 | ROCSAT-1 | |
 | 1999 | Ørsted | 3 |
 | 1999 | SUNSAT | 1 |
 | 2000 | Saudisat 1A | 12 |
 | 2000 | Thuraya 1 | 3 |
 | 2001 | Maroc-Tubsat | 1 |
 | 2002 | Alsat 1 | 1 |
 | 2003 | Hellas Sat 2 | 2 |
 | 2003 | Nigeriasat 1 | 2 |
| 2005 | Sina-1 | 4 |
 | 2006 | KazSat 1 | 1 |
 | 2006 | BelKA | 1 |
 | 2007 | Libertad 1 | 1 |
 | 2008 | VINASAT-1 | 1 |
 | 2008 | Venesat-1 | 1 |
 | 2013 | Azersat-1 | 1 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
