Loading AI tools
SSCB (CCCB) veya Sovyetler Bayrağı Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Sovyetler Birliği bayrağı (Rusça: Госуда́рственный флаг Сою́за Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик, Gosudárstvenny flag Soyúza Sovétskikh Sotsialistícheskikh Respúblik), Sovyetler Birliği'nin 1922'den 1991'e kadar kullandığı ulusal bayrağıdır. Bayrağın tasarımı çeşitli kaynaklardan türetilmişse de ilk şekli Rus Devrimi sırasında görünmüştür. Zamanla komünist harekete mal olmuş ve günümüzde de çeşitli ülkelerin komünist partilerince kullanılır olmuştur.[1]
Sovyetler Birliği bayrağı | |
---|---|
Ayrıntılar | |
Kullanan(lar) | Sovyetler Birliği |
Kabul tarihi | Aralık 1922 (İlk hali) 19 Ağustos 1955 (Son hali) |
Kaldırılma tarihi | 26 Aralık 1991 |
Lakabı | Kızıl bayrak |
Oran | 1:2 |
Tasarım | Altın bir orak ve çekiç ve üst kantonunda altın kenarlı bir kızıl yıldız ile düz bir kırmızı bayrak. Renkler |
Bayrağın sol üstünde altın renginde orak ve çekiç ile onun hemen üstünde kızıl yıldız yer almaktadır. Çekiç işçileri, orak da köylüleri temsil eder. İki sembolün birleşmesi de kalıcı devrimci ittifakı temsil eder.[2]
Bayrağın ilk hâli Aralık 1922'de kabul edildi. 1955'te ise, bayrağın resmi ölçüleri bir tüzük ile belirlendi. Ayrıca bu tüzükle beraber çekiç ve orak ufak değişikliklere uğradı. Bayrağın böylelikle belirlenmiş son hâli Sovyetler Birliği'nin dağılması'na kadar kullanıldı 26 Aralık 1991 gecesi bayrak indi.[3]
Sovyetler Birliği bayrağında kırmızı zemin renginin sol üstüne yerleştirilmiş altın kenarlı kırmızı bir yıldız ve bu yıldızın hemen altında altın renkli orak ve çekiç bulunur.
Bayrağın zemin rengi, 1871 Paris Komünü'nün kırmızı bayrağından gelmektedir.[4] Çekiç, kentsel sanayi işçilerini, orak tarım işçilerini, kızıl yıldız ise Komünist Partisi'ni temsil eder. Yıldızın çekiç ve orağın üzerinde olması, komünizmin inşasında işçi ve köylüleri birleştirmek ve aydınlatmak için sosyalist toplumdaki lider rolünü sembolize eder.
Bayrağın tasarımı 1955 yılında yasalaştırılmıştır. Buna göre;[5]
1980 sonrasında bayrağın arka tarafı resmen dümdüz kırmızı renk olarak belirlendi.[6] Pratikte bayrak üreticileri tarafından bu ayrıntı göz ardı edildi çünkü bayrağın ön tarafını, arkasına ters basmak çok daha kolay ve daha az maliyetliydi.[7]
Bayrağın dikey kullanımında orak ve çekiç 90 derece çevrilerek kullanıldı.[8]
Kırmızı | Altın | |
---|---|---|
RGB | 205/0/0 |
255/217/0 |
Hexadecimal | #CD0000 |
#FFD900 |
CMYK | 0/100/100/20 |
0/15/100/0 |
Pantone | 3546 C | Medium Yellow C |
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulması sırasında Vladimir Lenin ve yoldaşları, bayrağın dayandığı devlet mührünün bir parçası olarak çekiç ve orağın yanı sıra bir kılıç sembolü dâhil etmeyi düşünmüşlerdi. Ancak ortaya çıkan görüntünün çok agresif olması nedeniyle kabul edilmedi. Lenin bu konu hakkında, "Kılıç bizim sembollerimizden biri değildir." demiştir.[9]
İlk resmi bayrak Aralık 1922'de, Sovyetler Birliği'nin ilk Sovyetler Kongresi'nde kabul edildi. Kızıl bayrağın "Parti simgesinden çok bir devletin simgesine dönüştürüldüğü ve bu bayrağın etrafında Sovyet cumhuriyetleri halklarını tek bir devlet altında (Sovyetler Birliği) bir araya getirilmesi kararı verildi." 30 Aralık 1922'de Kongre, SSCB'nin kurulması hakkında bir deklarasyon ve anlaşma kabul etti. Anlaşmanın 22. maddesinde şöyle yazmaktadır: "Sovyetler Birliği'nin bayrağı, arması ve bir devlet mührü vardır.[10] Bayrağın detayları, 6 Temmuz 1923'te SSCB'nin İcra Komitesi'nin (CIK) ikinci oturumunda kabul edilen 1924 Sovyet Anayasası'nda verilmiştir." 71. maddenin metni: "Sovyetler Birliği'nin devlet bayrağı, devlet arması olan kırmızı veya kırmızıya yakın bir renk olan scarlet'ten oluşmaktadır."[11] İlk bayrak alışılmadık 4:1 oranında, merkezde devlet arması olan kırmızı bir bayraktan oluşuyordu. Fakat 4:1 oranındaki bu bayrak seri olarak üretilmedi. Bayrak yalnızca dört ay resmi olarak kullanıldı, 12 Kasım 1923'te SSCB'nin CIK'nin üçüncü oturumu sırasında, daha tanıdık çekiç ve orak tasarımının olduğu bayrakla değiştirildi.[12]
İcra Komitesi'nin üçüncü oturumunda, anayasa'da yer alan Sovyet bayrağının tanımı değiştirildi ve 71. madde: "Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin devlet bayrağı kırmızı veya scarlet bir zeminden oluşur ve kantonda altın bir orak, çekiç ve üstünde altınla çevrelenmiş beş köşeli kırmızı bir yıldız bulunur. Genişliğin uzunluğa oranı 1:2'dir."[13] şeklinde değiştirildi. 15 Ağustos 1980'de,[14] Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Bayrağı Tüzüğü yenilendi; bu tüzükte, bayrağın arka tarafındaki çekiç ve orak kaldırılmasının haricinde bayrağın detaylarında herhangi bir değişiklik yapılmadı.[15] Bayrağın bu hâli ise 26 Aralık 1991'de, Sovyetler Birliği'nin dağılması'na kadar eski Sovyet ülkeleri tarafından kullanıldı.
Günümüzde ise bayrak, muhalefet partisi tarafından ve çeşitli anma günlerinde kullanılmaktadır.[16]
Sovyetler Birliği dünyanın ilk anayasal Sosyalist devleti idi ve onu gelecekteki Angola Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyeti, Kuzey Kore, Vietnam gibi sosyalist devletlerin bayraklarının ilham kaynağı hâline getirdi.[kaynak belirtilmeli]
SSCB'yi oluşturan Sovyet cumhuriyetlerinin bayrakları, Sovyet bayrağının tahrif edilmiş veya değiştirilmiş versiyonlarıydı.
15 Nisan 1996'da Boris Yeltsin, bir başkanlık kararnamesi imzaladı. Bayrakta yalnızca yıldız bırakılarak çekiç ve orak kaldırıldı, ancak daha sonra eski hâline getirildi. Belirli bayramlarda Zafer Sancağı, Rusya bayrağı'yla birlikte kullanılır.
Bayrak | Kullanım | Kullanan |
---|---|---|
1946–1991 | Kızıl Ordu | |
–1991 | Sovyet Deniz Kuvvetleri | |
–1991 | Sovyet Hava Kuvvetleri | |
1932–1991 | Sovyet Donanması | |
–1991 | Sovyetler Yardım Gemileri | |
–1991 | Sovyet Sınır Birlikleri |
1950'lerin başında birlik cumhuriyetleri, Sovyetler Birliği'nin bayrağının baz alındığı, ancak kendi renkleri ve sembolleri ile tasarlanan yeni bayraklarını tanıttı.
Bayrak | Kullanım | Ülke |
---|---|---|
1952–1991 | Azerbaycan SSC | |
1951–1991 | Belarus SSC | |
1952–1991 | Ermenistan SSC | |
1953–1991 | Estonya SSC | |
1951–1991 | Gürcistan SSC | |
1952–1956 | Karelo-Fin SSC | |
1953–1991 | Kazakistan SSC | |
1952–1991 | Kırgızistan SSC | |
1953–1990 | Letonya SSC | |
1953–1990 | Litvanya SSC | |
1952–1991 | Moldova SSC | |
1952–1991 | Özbekistan SSC | |
1954–1991 | Rusya SFSC | |
1953–1991 | Tacikistan SSC | |
1953–1991 | Türkmenistan SSC | |
1949–1991 | Ukrayna SSC |
Bayrak | Kullanım | Özerk cumhuriyet | Bağlılık |
---|---|---|---|
1957–1978 | Çeçen-İnguşya ÖSSC | Rusya SFSC | |
1956–1991 | Karelya ÖSSC | ||
1978–1992 | Tuva ÖSSC | ||
1924–1941 | Volga Alman ÖSSC |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.