Seksen Günde Devriâlem

Başlığın diğer anlamları için 80 Günde Devri Alem sayfasına bakınız.

Seksen Günde Devriâlem ya da Seksen Günde Dünya Gezisi (Fransızca: Le tour du monde en quatre-vingts jours), Jules Verne'in yazdığı ve ilk kez 1872 yılında yayımlanan bir macera romanıdır. Verne'in en başarılı eserlerinden biri olarak bilinir. Türkçede farklı yayınevleri tarafından ''80 Günde Dünya Gezisi'', ''80 Günde Dünya Turu'' gibi farklı adlarla da yayımlandı.

Seksen Günde Devriâlem

Le tour du monde en quatre-vingts jours
1873 yılındaki ilk baskısının kapak resmi
Yazar	Jules Verne
Çevirmen	Ahmed İhsan
Ülke	Fransa
Dil	Fransızca
Tür	Macera romanı
Yayım	30 Ocak 1873 (özgün) 1895 (Türkçe)
Yayımcı	Pierre-Jules Hetzel
Sayfa	204 (Türkçe)
OCLC	65813505
'Les Voyages Extraordinaires #11 serisi
Kürkler Ülkesi Seksen Günde Devriâlem Esrarlı Ada

Konusu

Neuville ve Benett'in 80 Günde Devrialem illüstrasyonu

Phileas Fogg, kimsenin hakkında hiçbir şey bilmediği zengin ve kibar bir İngiliz beyefendisidir. Son derece düzenli bir hayat sürer. Titiz ve dakik yaşayan biridir. Bir gün, üyesi olduğu “Londra Bilim Kulübü”nde, gerçekleştirilmesi imkânsız gibi görünen bir konuda, servetini ortaya koyarak iddiaya girer: Dünyanın çevresini 80 günde dolaşacaktır. Hem de hava yolu kullanmadan, önceden hiçbir ayarlama ve planlama yapmadan dolaşacaktır.

Fogg, tek bir gecikme ya da tek bir aksilik sonucu her şeyini kaybetmesine neden olacak bu imkânsız yolculuğa yardımcısı eşliğinde koyulur. Türlü zorluklarla karşılaşırlar. Yolculukları sırasında değişik ülkelere uğrarlar: kimi zaman fil sırtında, kimi zaman tren ya da gemiyle yolculuk ederler. İddia sonucu giriştikleri bu yolculuk zaman zaman da heyecan dolu bir kaçışa dönüşür. Çünkü peşlerine bir kadını yakmak isteyen insanlar düşer. Phileas Fogg ve yardımcısı bu kadınla kaçar. Ayrıca bir polis hafiyesinden kaçmaktadır. Çünkü bu polis Phileas Fogg'un bir bankayı soyduğuna inanmaktadır. Ama sonra bunun yanlış olduğu ortaya çıkar. Böylelikle 80 günde bu yolculuğu bitirmiştir. Fakat bitiremediğini sanarak evde durmuştur. Ancak yardımcısı sayesinde saat farkını anlayıp zenginliğine zenginlik katmıştır. Hikâyenin sonunda birlikte kaçtığı kadınla evlenir ve mutlu bir hayat sürer.

Öngörülen gezi programı

Jules Verne'in kitabının ilk baskısında yer alan haritada gezinin güzergâhı.

Etap	Süre	Vasıta
Londra'dan Süveyş'e	7 günde	tren ve gemi
Süveyş'ten Bombay'a	13 günde	gemi
Bombay'dan Kalküta'ya	3 günde	tren ve fil sırtında
Kalküta'dan Hong Kong'a	13 günde	gemi
Hong Kong'dan Yokohama'ya	6 günde	gemi
Yokohama'dan San Fransisko'ya	22 günde	gemi
San Fransisko'dan New York'a	6 günde	tren
New York'tan Londra'ya	10 günde	gemi ve tren
Toplam süre	80 gün

Gerçek hayat taklitleri

1873'teki yayının ardından çeşitli kişiler, genellikle kendi koydukları kısıtlamalar dahilinde, Fogg'un kurgusal dünya turunu takip etmeye çalıştılar:

• 1889'da Nellie Bly, New York World gazetesi için 80 günde dünyanın çevresini dolaşmayı üstlendi. Verne ile Amiens'te buluşarak yolculuğu 72 gün içinde tamamlamayı başardı. Yetmiş İki Günde Devr-i Alem adlı kitabı en çok satanlar listesine girdi.
• 1889'da Cosmopolitan için çalışan Elizabeth Bisland, Bly'a rakip oldu ve dünyayı ilk geçen olmak için onunla yarıştı.^[1]
• 1894 yılında George Griffith, C. Arthur Pearson adına 12 Mart'tan 16 Mayıs'a kadar 65 günde dünyanın çevresini dolaşarak bir tanıtım gösterisi gerçekleştirdi. Yolculuğunun hikâyesi Pearson's Weekly'de 2 Haziran ve 1 Eylül 1894 tarihleri arasında 14 bölüm halinde “How I Broke the Record Round the World” başlığıyla anlatıldı.^[2] Daha sonra 2008 yılında Around the World in 65 Days başlığıyla kitap olarak yayınlandı.
• 1903 yılında Amerikalı tiyatro eleştirmeni ve sanat organizatörü James Willis Sayre, toplu taşıma araçlarını kullanarak dünyanın çevresini dolaşma konusunda bir dünya rekoru kırdı: 54 gün, 9 saat ve 42 dakika.^[3]
• 1908 yılında Harry Bensley, bir bahis üzerine, demir bir maske takarak dünyanın çevresini yürüyerek dolaşmak üzere yola çıktı. Yolculuk, 1914 yılında I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle yarım kaldı.
• 1928 yılında 15 yaşındaki Danimarkalı izci Palle Huld, kitaptakinin tam tersi yönde tren ve gemiyle dünyayı dolaştı. Seyahati bir Danimarka gazetesi tarafından desteklenmiş ve Jules Verne'in 100. doğum günü vesilesiyle gerçekleştirilmişti. Yolculuk A Boy Scout Around the World adlı kitapta anlatılmıştır. 44 gün sürmüştür. Trans-Sibirya Demiryolunu kullandı ve Hindistan üzerinden gitmedi.
• 1984 yılında Nicholas Coleridge, Fogg'un 78 gün süren gezisini taklit ederek 78 Günde Devr-i Alem başlıklı bir kitap yazdı.
• 1988 yılında Monty Python üyesi Michael Palin, Michael Palin ile 80 Günde Devr-i Alem adlı televizyon seyahat programının bir parçası olarak uçak kullanmadan benzer bir mücadeleye girişti. Bu yolculuğu 79 gün 7 saatte tamamlamıştır.
• 1993 yılından bu yana Jules Verne Ödülü, dünyanın çevresini durmadan ve dışarıdan yardım almadan en kısa sürede dolaşan tekneye verilmektedir.
• 2009 yılında on iki ünlü, BBC Children in Need yardım kampanyası için yolculuğun bir röle versiyonunu gerçekleştirmiştir.
• 2017 yılında, Verne'den ilham alan İngiliz bisikletçi Mark Beaumont, 80 günde dünyayı bisikletle dolaşmak üzere yola çıktı. Paris'ten 2 Temmuz 2017'de yola çıktıktan sonra yolculuğu 78 gün, 14 saat ve 40 dakikada tamamladı. Beaumont, Rusya, Moğolistan, Çin, Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada, ABD ve Avrupa'daki bazı ülkeleri ziyaret ederek dünya genelinde 29.000 km (18.000 mil) bisiklet sürerek Andrew Nicholson tarafından belirlenen 123 günlük önceki dünya rekorunu kırdı.^[4]

Kaynakça

1. "Bisland". web.archive.org. 12 Ocak 2010. 12 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.
2. Ashley, Mike (2022). "Pearson's Weekly". Clute, John; Langford, David; Sleight, Graham (Ed.). The Encyclopedia of Science Fiction (4th bas.). 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023.
3. Flom, Eric (22 Mayıs 2002). "Sayre, James Willis (1877-1963)". History Link. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
4. "İngiliz bisikletçiden rekor: 79 günde 'devr-i alem' yaptı". BBC News Türkçe. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.