![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Raynaud%2527s_Syndrome.jpg/640px-Raynaud%2527s_Syndrome.jpg&w=640&q=50)
Raynaud fenomeni
From Wikipedia, the free encyclopedia
Raynaud fenomeni ya da Raynaud olgusu, uzuvlarda oluşan bir kan dolaşım rahatsızlığıdır. Özellikle soğuğa karşı uzuvların hipotermi direnci düşüktür.
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2021) |
Raynaud fenomeni | |
---|---|
Diğer adlar | Raynaud, Raynaud hastalığı, Raynaud fenomeni, Raynaud sendromu[1] |
![]() | |
ellerde Raynaud fenomeni | |
Olağan başlangıcı | 15-30 yaşında, tipik olarak dişiler[2][3] |
Uzmanlık | Romatoloji |
Komplikasyon | cilt yaraları, kangren[4] |
Risk faktörü | Eğer ikincil reynaud ise; ateroskleroz, kriyoglobulinemi,
incinme, beta blokerler, klonidin ve antimigren ilaçları, ergotamin ve metisergit gibi bazı ilaçlara karşı reaksiyonlar, romatizmal eklem iltihabı, sistemik skleroz (skleroderma), az çalışan tiroid bezi. Eğer birincil reynaud ise duygusal stres ve soğuk ( hipotiroidizm ) [4] |
Tanı | Belirtilere dayanarak[2] |
Sıklık | insanların %4'ü[2] |
Raynaud fenomeni (telaffuzu / reɪnoʊz /, bizdict: ra · noz ') Vazospastik bir bozukluk olup, el ve ayak parmaklarının renginin değişmesine neden olur. Fransız doktor Maurice Raynaud (1834-1881), fenomenin nedeni olarak vazospazmların sonucu olduğuna inanıyordu. Duygusal stres ve soğuk hava klasik olan fenomeni tetikler.
İki tür Raynaud (Reyno) vardır:
birincil (primer) reynaud – durum kendi kendine geliştiğinde oluşur, nedeni soğuk ve benzeri olaylardır. (bu en yaygın tiptir)
ikincil (sekonder) reynaud – başka bir sağlık durumundan kaynaklandığından (Nadirdir ve skleroderma gibi hastalıklar, incinmeler, tepkimeler tarzı sonuçlar yüzünden oluşur.)
Raynaud fenomeni olarak da bilinen ve adını ilk olarak 1862'de doktora tezinde tanımlayan doktor Auguste Gabriel Maurice Raynaud'dan alan Raynaud sendromu, küçük arterlerin spazmının arteriyolleri sonlandırmak için kan akışının azalmasına neden olduğu tıbbi bir durumdur.[1] Tipik olarak, parmaklar ve daha az yaygın olarak ayak parmakları tutulur.[1] Nadiren burun, kulaklar veya dudaklar etkilenir.[1] Epizodlar klasik olarak etkilenen parçanın önce 'beyaz' ve sonra maviye dönmesiyle sonuçlanır.[4] Genellikle "uyuşma" veya ağrı oluşur.[4] Kan akışı geri döndüğünde, alan kırmızıya döner ve yanar.[4] Bölümler genellikle birkaç dakika sürer ancak birkaç saat sürebilir.[4]
Bölümler tipik olarak soğuk veya duygusal stres tarafından tetiklenir.[4] "İdiyopatik" olarak da bilinen birincil Raynaud hastalığı, spontan, nedeni bilinmeyen ve başka bir hastalıkla ilgisi olmadığı anlamına gelir. İkincil Raynaud başka bir durumun sonucu olarak ortaya çıkar ve başlangıç yaşı daha fazladır; epizodlar yoğun ağrılıdır ve asimetrik olabilir ve cilt lezyonları ile ilişkili olabilir.[2] İkincil Raynaud'lar, skleroderma veya lupus gibi bir bağ dokusu bozukluğu, el yaralanmaları, uzun süreli titreşim, sigara içme, tiroid sorunları ve doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar nedeniyle ortaya çıkabilir.[5] Tanı tipik olarak semptomlara dayanır.[2]
Birincil tedavi soğuktan kaçınmaktır.[2] Diğer önlemler arasında nikotin veya "uyarıcı" kullanımının kesilmesi yer alır.[2] İyileşmeyen vakaların tedavisine yönelik ilaçlar arasında “kalsiyum kanal blokerleri” ve iloprost bulunur.[2] Çok az kanıt alternatif tıbbı destekliyor.[2] Şiddetli hastalık, nadir durumlarda komplikasyonlara, özellikle cilt yaralarına veya kangrene yol açabilir.[4]
İnsanların yaklaşık% 4'ü bu duruma sahiptir.[2] Birincil formun başlangıcı tipik olarak 15 ila 30 yaş arasındadır ve kadınlarda daha sık görülür.[2][3] İkincil form genellikle yaşlı insanları etkiler.[3] Her iki form da soğuk iklimlerde daha yaygındır.[3]