![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Arolsen_Klebeband_01_463_1_%2528cropped%2529.jpg/640px-Arolsen_Klebeband_01_463_1_%2528cropped%2529.jpg&w=640&q=50)
Pargalı İbrahim Paşa
29. Osmanlı sadrazamı / From Wikipedia, the free encyclopedia
Pargalı İbrahim Paşa, Makbul İbrahim Paşa, Frenk İbrahim Paşa, Damat İbrahim Paşa ya da öldürüldükten sonraki ünvanıyla Maktul İbrahim Paşa (1495, Parga - 15 Mart 1536, Kostantîniyye[lower-alpha 2]), I. Süleyman saltanatı döneminde 27 Haziran 1523 - 15 Mart 1536 tarihleri arasında sadrazamlık yapan, önemli siyasal ve askerî olaylarda rol oynayan Osmanlı devlet adamı. Sahip olduğu yetkiler sebebiyle Osmanlı İmparatorluğu dış siyasetinin beyni olarak kabul edilmektedir.
Pargalı İbrahim Paşa | |
---|---|
![]() | |
Pargalı İbrahim Paşa'yı gösteren bir gravür (1648) | |
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 27 Haziran 1523 - 15 Mart 1536 | |
Hükümdar | I. Süleyman |
Yerine geldiği | Pîrî Mehmed Paşa |
Yerine gelen | Ayas Mehmed Paşa |
Mısır Beylerbeyi | |
Görev süresi 1525-1525 | |
Hükümdar | I. Süleyman |
Yerine geldiği | Güzelce Kasım Paşa |
Yerine gelen | Güzelce Kasım Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | y. 1495 Parga |
Ölüm | 15 Mart 1536 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Evlilik(ler) | Hatice Sultan (?) |
Çocuk(lar) | Mehmed Şah[lower-alpha 1] |
Kesin memleketi bilinmemekle birlikte, çeşitli kaynaklarda Rum, İtalyan ya da Hırvat asıllı olduğu söylenmektedir. Evliya Çelebi ise ailesinin Razgrad kökenli olduğunu ve bu nedenle orada görkemli İbrahim Paşa Cami'sini ve Kurşunlu Han'ı inşa ettirdiğini iddia etmiştir. Babasının Parga'da bir denizci veya balıkçı olduğu tahmin edilmektedir. Küçük yaşta devşirme yolu ile Manisa'ya getirilen İbrahim, burada Süleyman tarafından maiyetine alındı ve ölümüne kadar onun yanından ayrılmadı. Belgrad ve Rodos seferlerinde yer aldı. Süleyman'ın saltanatının başlamasıyla birlikte, hızla yükselerek önce has odabaşı oldu, daha sonra ise sadrazamlığa yükseldi. Bunların yanında Rumeli ile Anadolu Beylerbeyi ve Seraskerlik makamlarının da sahibi oldu.
Görkemli bir düğünle evlendikten kısa bir süre sonra, Hain Ahmed Paşa'nın isyanı sonrası iç karışıklıklarla uğraşan Mısır'a düzeni sağlaması için gönderildi. Mısır'a kara yolu üzerinden giderken, birçok noktada halkın şikâyetlerini dinleyerek çözüme kavuşturdu. Mısır'da birçok yenilik yaptı. Macaristan'da gerçekleşen Mohaç Muharebesi'nin kazanılmasında büyük rol oynadı. I. Viyana Kuşatması'na katıldı, 1533 yılında Avusturya ile imzalanan ve Avusturya arşidükünü Osmanlı sadrazamına eşit sayan, İstanbul Antlaşması'nın görüşmelerini yürüttü.
14-15 Mart gecesi iftar için saraya davet edilen İbrahim Paşa, padişahın emriyle gece saraydaki odasında dört dilsiz cellat tarafından boğularak idam edildi.
Farsça, Rumca, Sırpça ve İtalyanca dillerini bilen İbrahim Paşa, sanata oldukça meraklıydı. Müzik alanında çocukluğundan itibaren yoğun bir eğitim gördü. Bunun yanında 13 yıllık sadrazamlık görevi süresince birçok cami, medrese, hamam ve çeşme gibi eserler yaptırdı.