Belgrad
Sırbistan'ın başkenti / From Wikipedia, the free encyclopedia
Belgrad (Sırpça: Београд / Beograd dinle (yardım·bilgi), Osmanlıca: بلغراد / Bélighrad (Bélergad)[3]), Sırbistan'ın başkenti ve en büyük şehridir. Tuna ve Sava nehirlerinin birleştiği platoda yer almakta olup 1,2 milyonluk merkez nüfusu ve 1,65 milyondan fazla metropolitan nüfusuyla Güneydoğu Avrupa'nın en büyük şehirlerinden biri olan kentin adı Beyaz Şehir anlamına gelmektedir. İdari olarak yüzölçümü 3.222,68 km² olan ve ülkenin %3,6'sını kaplayan kent, ülke nüfusun yaklaşık %22,5'ini barındırır.[4]
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. |
Belgrad Београд Beograd | |
---|---|
Belgrad Şehri Град Београд Grad Beograd | |
Belgrad'ın Avrupa'daki ve Sırbistan'daki konumu | |
Ülke | Sırbistan |
Bölge | Belgrad Şehri |
Belediye | Belgrad'ın belediyeleri |
Alt idari birimler | |
İdare | |
• Belediye başkanı | Aleksandar Šapić (SPS-SNS) |
Yüzölçümü | |
• Başkent | 3222.68 km² |
• Kent | 359,96 km² (13.898 mil²) |
Rakım | 132 m |
Nüfus (2011[1]) | |
• Başkent | 1,166,763 |
• Yoğunluk | 3424/km² |
• Kent | 1,233,796[2] |
• Metropol | 1,659,440 |
• Metropol yoğunluğu | 514/km² (1.330/mil²) |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Alan kodu | (+381) 11 |
Plaka kodu | BG |
Resmî site www.beograd.rs |
Belgrad'ın kurulduğu alan, Prehistorik Avrupa'nın en büyük kültürlerinden olan Vinča kültürünün MÖ 6. yüzyıl dolaylarında doğduğu yerdir.[5][6] Antik dönemde kentin bulunduğu alanda bir Trak-Dak[7] kabilesi olan Singiler yerleşmişken MÖ 279'dan sonra bölgeye gelen Keltler buranın adını Singidūn olarak değiştirdi.[5] Roma İmparatoru Augustus tarafından fethedilerek 2. yüzyılın ortalarında şehir hakları ile ödüllendirilen Belgrad[8] 520'li yılların başlarında sürekli olarak Slav akınına uğradı. Stratejik konumu nedeniyle kent antik çağda sayısız Doğu ve Batı ordusunun 115 savaşına sahne oldu ve tarih boyunca 44 kez yerle bir edildi.[9] Orta Çağ süresince Bizans İmparatorluğu, Franklar, Birinci Bulgar Devleti, Macaristan Krallığı ve Sırp Despotluğu hâkimiyetine giren kent 1521'de Osmanlı İmparatorluğu hâkimiyetine girerek bir sancak hâline getirildi[10] ve devletin Avrupa'daki toprakları ile tüm Avrupa'nın en büyük şehirlerinden biri oldu.[11] Kentin büyük bölümü Avusturya-Osmanlı savaşlarında zarar gördü ve bir müddet sonra hâkimiyeti Habsburg Monarşisi'ne geçti. Kentin Sırbistan'ın başkenti unvanını tekrar kazanması Sırp İsyanları sonucunda 1841'de gerçekleşse de şehrin kuzeyi Habsburg Monarşisi'nde kaldı ve 1918'de Avusturya-Macaristan İmparatorluğu dağılana kadar kent 2 parça hâlinde varlığını sürdürdü. Birleşik kent 1918'de Yugoslavya'nın başkenti ilan edildi ve 2006'da ülke tamamen dağılana kadar da bu durumunu sürdürdü.
Günümüzde özerk bir yönetime sahip olan Belgrad'ın Sırbistan'ın idari yapılanmasında özel bir konumu vardır.[12] Metropolitan kent alanı 17 belediyeye ayrılır ve her biri kendine özgü bir yerel konseye sahiptir.[13]