Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Şablon:Infobox aircraft type
| Mi-26 | |
|---|---|
 | |
| Russian Air Force Mi-26 |
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (September 2010) |
Mil Mi-26 (Rusça: Миль Ми-26, NATO rapor adı: Halo), izdeliye 90 üretim koduyla üretilen ve Sovyetler Birliği döneminde üretimine başlanan bir Rus ağır nakliye helikopteridir. Hem askeri hem de sivil helikopterler arasında günümüze kadar üretilen en büyük ve en güçlü helikopterdir.
Mi-26'dan daha ağır olan Mil Mi-12 (prototip adı: Mil V-12) helikopterinin geliştirme aşamasının tamamlanamaması üzerine 1970'lerin başında yeni bir ağır nakliye helikopteri geliştirme projesi başlatılmıştır. İlk etapta Izdeliye 90 ("Project 90")[1] olarak adlandırılan proje, daha sonradan Mi-26 adını almıştır. Bu yeni helikopterde olması beklenen temel özellik, boş ağırlığının, azami kalkış ağırlığının yarısından daha az olmasıdır.[2] Mi-26 helikopteri, OKB-329 Tasarım Bürosu'nun (daha sonradan Mil Moskova Helikopter Fabrikası adını almıştır) kurucusu Marat Tishchenko'nun desteğiyle Mikhail Mil tarafından tasarlanmıştır.[3]
Askeri ve sivil ihtiyaçlara cevap verebilecek bir ağır nakliye helikopteri olarak geliştirilen Mi-26, görevi devraldığı Mi-6 helikopterinden iki kat daha fazla kabin hacmine ve taşıma kapasitesine sahiptir. Mi-26'nın geliştirilmesinde temel amaç, 13 tonluk amfibi zırhlı personel taşıyıcı ve taşınabilir balistik füze bataryaları gibi askeri ekipmanların, Antonov An-22 ya da İlyuşin İl-76 gibi askeri nakliye uçakları tarafından ana noktalara taşındıktan sonra daha uzak ve ulaşılması zor bölgelere aktarılabilmesidir.
Mi-26, ilk uçuşunu 14 Aralık 1977'de yaptı.[4] Geliştirme aşaması 1983'te tamamlanan helikopter, 1985 yılından itibaren Sovyet Hava Kuvvetleri'nin ve Sovyetler Birliği'ndeki sivil kuruluşların envanterine girmeye başladı.[2]
8 palli ana rotora sahip ilk seri üretim helikopter olan Mi-26, helikopterin ihtiyacı olan gücü tüm motorlara paylaştıran bir sistem sayesinde motorlarından birisi devre dışı kalsa dahi (helikopterin o anki görev ağırlığına da bağlı olarak) görevine devam edebilir. Mi-26 Halo, ağırlığı Mi-6'dan az miktarda fazla olmasına rağmen yaklaşık 20 tonluk bir yükü taşıyabilir. Seri üretim aşamasına geçemeyen V-12'den sonra şu ana kadar üretilen en büyük ve en ağır helikopter olan Mi-26'nın kuyruk rotoru, MD 500'ün 4 palli ana rotoruyla yakın çapta olup yaklaşık olarak aynı miktarda itki kuvveti üretebilir.[5]
Mi-26'nın vites kutusu helikopterin boyutuna oranla çok ağır olmasa da 19,725 beygir gücünü rotorlara aktarabilmektedir. Mil firmasının halihazırdaki vites kutusu tedarikçisi, istenen özelliklerdeki vites kutusunun tasarlanamayacağını bildirmiş ve bunun üzerine Mil Design Bureau, Mi-26'nın şanzımanını kendisi tasarlamış ve V-26 ismini vermiştir.[6]
Mi-26, 1982 yılında 2000 metre irtifaya toplam 56,768.8 kg ağırlıkla çıkarak önemli bir rekor kırmıştır.[7]
2010 Temmuz'unda yapılan bir açıklamaya göre de Rusya-Çin ortak yapımı 33 tonluk bir ağır nakliye helikopterinin geliştirileceği duyurulmuştur.[8]
Rus helikopter üreticisi Rostvertol, Rus Hava Kuvvetleri'nin yaklaşık 20 helikopterden oluşan Mi-26 filosundaki helikopteri yenilemekte/tamir etmekte ve günümüz ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde modernize etmektedir. Yenilenen ve modernize edilen helikopter, Mi-26T olarak adlandırılmaktadır. 2015 yılında tamamlanması beklenen proje, mevcut filonun yenilenmesine ek olarak 22 adet yeni Mi-26T'nin üretimini de kapsamaktadır. Yeni üretilecek 22 adet Mi-26T'den 8 adedi, 2012 yılının Ocak'ında Rus Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmiştir.[9]
1986 yılındaki Çernobil reaktör kazasından sonra başlatılan temizleme çalışmalarında kullanılmak üzere acil olarak geliştirilen 30 adet Mi-26S afet müdahale modeli helikopter, radyasyon ölçümlerinin yanı sıra radyoaktif ışımaları önlemek amacıyla büyük miktarda yalıtım maddesinin patlamanın olduğu 4 numaralı reaktörün içerisine hassas bir şekilde bırakılması çalışmalarında da kullanıldı.[10] Bu model, pilotları ve helikopterde bulunan diğer personeli radyasyondan korumak amacıyla yüksek korumalı kokpit camları ve filtre sistemiyle donatıldı. Alt kısmına sıvı tankı ve püskürtme sistemi de monte edilen helikopter, içerisindeki yalıtıcı malzemeyi 4 numaralı reaktörün içerisine püskürterek çalışmalara büyük katkı sağladı.[11]
2002 baharında sivil bir Mi-26, iki Amerikan MH-47E Chinook helikopterini Afganistan'daki bir dağdan kurtarmak için kiralandı. 2500 metrenin üzerindeki irtifalarda ve bölgedeki terör tehdidi altında yapılan kurtarma operasyonunda helikopterler, azami taşıma ağırlığının üzerinde yüklere maruz kaldılar.[3]
Tam yüklü bir Mi-26, Çeçen ayrılıkçılar tarafından 19 Ağustos 2002'de karadan havaya füzeyle vuruldu. Helikopterin bölgedeki bir mayın tarlasına düştüğü olayda, 127 kişi öldü.[12]
Moldovalı Pecotos Air şirketine ait bir Mi-26, 2009'un Temmuz ayında Afganistan'ın Helmand vilayetinde uğradığı saldırı sonucu düşürüldü. Daha sonradan NATO adına insani yardım amaçlı görev yaptığı açıklanan Moldova Mi-26'sı, Ukraynalı 6 mürettebata mezar oldu.[13]
14 Aralık 2010'da, Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait bir Mi-26, Jammu Havaalanı'ndan kalktıktan saniyeler sonra 15 metre irtifadan yere çakıldı ve 9 yolcusu kazada yara aldı.[14] Hindistan Uçuş Güvenliği Enstitüsü tarafından hazırlanan araştırma raporuna göre kaza, Mi-26 tarafından taşınan bir tren vagonunun helikopterin dengesini bozması nedeniyle yaşandı.[15][16]
Kraliyet Norveç Hava Kuvvetleri'ne ait bir Westland Sea King, 11 Aralık 2012'de havada yaşadığı teknik problemler nedeniyle Divgagáisá Dağı'na acil iniş yapmak zorunda kaldı. Helikopterin iniş takımları, acil iniş sırasında büyük hasar gördü. Bunun üzerine ara rotor palleri sökülerek ve ardından da yakıt deposundaki yakıt tahliye edilerek taşımaya uygun hale getirilen Sea King, olaydan bir gün sonra bir Mil Mi-26 tarafından Banak Hava Üssü'ne taşındı.[17]
_RP10149.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
