Mihrişah Sultan
III. Selim'in annesi ve III. Mustafa'nın eşi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Mihrişah Valide Sultan (ö. 16 Ekim 1805[1][2]), Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, Osmanlı Padişahı III. Selim'in annesi ve III. Mustafa'ın eşi.
Mihrişah Valide Sultan مہر شاہ والدہ سلطان | |
|---|---|
 Mihrişah Valide Sultan Türbesi, Eyüpsultan | |
| Doğum | Kafkasya |
| Ölüm | 16 Ekim 1805[1] İstanbul |
| Defin yeri | Eyüpsultan'daki Mihrişah Valide Sultan Türbesi, İstanbul |
| Din | Sünni İslam |
| Evlilik | III. Mustafa |
| Çocuk(lar) | Osmanlı Padişahı III. Selim, Hibetullah Sultan, Fâtıma Sultan[1] |
Hayatı
Özetle
Bakış açısı
Gürcü[3][4][5][6][7] asıllıydı fakat doğduğu zamanki ismi bilinmemektedir. Aslen Gürcü Ortodoks bir papazın kızı olan Mihrişah Sultan,[8][9] sarayda Gürcü Güzeli olarak anılmaktaydı.[10][11] 1789 yılında oğlu III. Selim'in tahta çıkması üzerine valide sultan oldu. 1795 yılında İstanbul'un Eyüpsultan semtindeki Mihrişah Valide Sultan Okulu ve Külliyesi'ni, 1796 yılında Bahçeköy'deki Arabacı Mandırası Deresi üzerindeki Valide Bendi'ni, 1801 yılında Levet Kışlası ve Hasköy Lâğımcılar Kışlası camileri ile Kasımpaşa Mevlevihanesi de Mihrişah Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır.[1] 1805 yılında Yeniköy'deki Mihrişah Valide Sultan Çeşmesi'ni yaptırmıştır. Haremin hazinedar ustalarından çaşnigir Zeyneb için Eminönü Balıkpazarı'nda yaptırdığı kitâbesinde Hazinedar usta çaşnigir Zeyneb yazmasına rağmen halk arasında Mihrişah Vâlide Sultan Çeşmesi olarak bilinen çeşme de bugün yerinde yoktur.[1] Halıcıoğlu Kışlası ile Haliç Köprüsü arasındaki iki minareli Mihrişah Valide Sultan (Kumbarhane) Camii'ni yaptıran da odur.[12] Eyüpsultan semtinde 1795 yılında inşa ettirdiği imaret ise 225 yıldan beri faaliyetlerini sürdürmektedir.[13]
Divan edebiyatındaki yeri
Şair Münib, Mihrişah Sultan hakkında aşağıdaki dizeleri yazmıştır:
Mihr-î-Şah Kadın o Hûrşid-ü Kamer kevkebe kim
Pertev-i şânı kadar gamkede-i âlem-i şen
Mehdi-i ulyâmi edüb refêti temdit-i sürûr
Kimsenin tıfl-ı derd ile olmaz şiven
Ölümü
Oğlunun saltanatı sırasında 1805 yılında öldü ve Eyüpsultan'da 1792 yılında yaptırılan Mihrişah Valide Sultan Türbesi'ne defnedildi. Türbe içinde Mihrişah Sultan'dan başka III. Mustafa ile Adilşah Sultan'ın kızlarından Beynan Sultan, Perestu Sultan (II. Abdülhamid'i büyütmüştür), Hatice Sultan da yatmaktadır.[14] Mihrişah Valide Sultan ve oğlu Padişah III. Selim'in her ikisi de Mevlevî (Muhammed Celaleddin-i Rumi) Tarîkatı mensubuydular.
Popüler kültürdeki yeri
2012 yılında yayınlanan Esir Sultan adlı Türk televizyon dizisinde Mihrişah Sultan'ı İpek Tenolcay canlandırdı.[15]
Wikimedia Commons'ta Mihrişah Sultan ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Resimler
Mihrişah Valide Sultan külliyenin bir parçası olan Türbesi ve Cülus Yolu, Eyüpsultan
Mihrişah Valide Sultan Türbesi, Eyüpsultan
Mihrişah Valide Sultan Haziresi'nin giriş kapısı, Eyüpsultan
Mihrişah Valide Sultan İmareti'nin giriş kapısı, Eyüpsultan
Mihrişah Valide Sultan Sebili, Eyüpsultan
Mihrişah Valide Sultan Sebili'nin kitabesi
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.