Leonhard Euler
Matematikçi ve Fizikçi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Leonhard Euler (/ˈɔɪlər/ OY-lər;[2] Almanca telaffuz: [ˈɔʏlɐ];[lower-alpha 1] 15 Nisan 1707 – 18 Eylül 1783), çizge teorisi çalışmasını kuran bir İsviçreli matematikçi, fizikçi, astronom, coğrafyacı, mantıkçı ve mühendisti. Topoloji ve analitik sayı teorisi, karmaşık analiz ve sonsuz küçük hesap gibi matematiğin diğer birçok dalında öncü ve etkili keşifler yaptı. Bir matematiksel fonksiyon kavramı da dahil olmak üzere, modern matematiksel terminolojinin ve gösterim'in çoğunu tanıttı.[3] Ayrıca mekanik, akışkan dinamiği, optik, astronomi ve müzik teorisi alanındaki çalışmalarıyla da tanınır.
Leonhard Euler | |
---|---|
Doğum | 15 Nisan 1707(1707-04-15) Basel, İsviçre |
Ölüm | 18 Eylül 1783 (76 yaşında) (OS: 7 Eylül 1783) Sankt-Peterburg, Rusya İmparatorluğu |
Ölüm sebebi | İntraserebral kanama |
Defin yeri | Smolensky Lutheran Mezarlığı (1957'ye kadar) Lazarev Mezarlığı 59°55′12″K 30°23′24″D |
Vatandaşlık | Eski İsviçre Konfederasyonu Rusya İmparatorluğu Prusya Krallığı |
Eğitim | Basel Üniversitesi (1720) |
Mezun olduğu okul(lar) | Basel Üniversitesi (Felsefe doktoru) |
Tanınma nedeni | Katkılar Adını taşıyanlar |
Evlilik | Katharina Gsell (1734-1773) Salome Abigail Gsell (1776-1783) |
Çocuk(lar) | Johann Euler, Christoph Euler, Carl Euler, |
Ödüller | AAAS Fellow (1782), Fellow of the Royal Society |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik ve fizik |
Çalıştığı kurum | İmparatorluk Rusya Bilimler Akademisi Berlin Akademisi Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi |
Tez | Dissertatio physica de sono (Physical dissertation on sound, Ses üzerine fiziksel tez) (1726) |
Doktora danışmanı | Johann Bernoulli |
Doktora öğrencileri | Johann Hennert |
Diğer önemli öğrencileri |
|
Etkilendikleri | Pierre de Fermat Christiaan Huygens Pierre Louis Moreau de Maupertuis |
İmza | |
Matematikçi Johann Euler'in babasıdır. Akademik bir şecere tarafından Joseph Louis Lagrange'ın doktora danışmanına eşdeğer olarak listelenir.[1] |
Pierre-Simon Laplace'a atfedilen bir ifade, Euler'in matematik üzerindeki etkisini ifade eder: "Euler'ı okuyun, Euler'i okuyun, o hepimizin efendisidir."[4][5] Carl Friedrich Gauss şunu belirtti: "Euler'in çalışmalarının incelenmesi, matematiğin farklı alanları için en iyi okul olmaya devam edecek ve başka hiçbir şey onun yerini tutamaz."[6] Euler ayrıca yaygın olarak en üretken matematikçi olarak kabul edilir, 850'den fazla yayını 92 "quarto" ciltte[7] (Opera Omnia dahil) alandaki herkesten daha fazla toplanmıştır.[8] Yetişkin yaşamının çoğunu Sankt-Peterburg, Rusya ve Berlin'de, ardından Prusya'nın başkentinde geçirdi.
Euler, Arşimet sabitini (bir dairenin çevresinin çapına oranı) belirtmek için Yunanca π (küçük pi) harfini popüler hale getirmek, ayrıca ilk defa bir fonksiyonun y-ekseni'ni tanımlamak için f(x) terimini kullanmak, √-1'e eşdeğer sanal kısmı ifade etmek için i harfini kullanmak ve toplamları ifade etmek için Yunanca Σ (büyük harf sigma) harfini kullanmakla tanınmaktadır. Halen Euler sayısı olarak bilinen doğal logaritma'nın temeli olan e sabitinin mevcut tanımını vermiştir.[9] Euler, trigonometrik fonksiyonlar için neredeyse modern kısaltmalar olan sin, cos, tang, cot, sec ve cosec kısaltmalarını kullandı.[10] Euler ayrıca, bu tür soyut enstrümanların incelenmesiyle ilgili temel bir matematik disiplini olan çizge teorisi (kısmen Königsberg'in yedi köprüsü problemine bir çözüm olarak) yaratılmasından da sorumluydu. Paralel olarak, diğerlerinin yanı sıra, sonsuz bir kareler dizisinin toplamının tam olarak π 2/6'ya eşit olduğunu kanıtladıktan sonra Basel Problemini çözmesiyle ve çokyüzlülerin kenarlarının sayısı ile yüzlerinin sayısı toplamı eksi tepe noktalarının sayısının 2'ye eşit olduğunu keşfettiği için, bu genellikle Euler özelliği olarak bilinir. Fizik alanında, Euler iki ciltlik Mechanica adlı çalışmasında Newton'un fizik yasalarını katı cisimlerin hareketini daha kolay açıklamak için yeni yasalar olarak yeniden formüle etti. Ayrıca katı cisimlerin elastik deformasyonlar çalışmasına önemli katkılarda bulunmuştur.