Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Kıbrıs Türk milliyetçiliği, Kıbrıs'ta Rumlar'ın domine ettiği Kıbrıs Cumhuriyeti'nden ayrı bir ülke kurmayı hedefleyen bir tür etnik milliyetçiliktir. Adanın iki entite arasında bölüşülmesi fikrine taksim denmektedir. Kıbrıs Türk milliyetçilerinin bir özelliği de Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlı olmayan bir ülkede yaşamayı istemeleridir.[1][2]
1911'de Kıbrıs Türkleri'nce Kıbrıs'ın Yunanistan'a dahil olma projesi olan enosise karşı üç miting tertip edilmiştir. Bu mitingler, Kıbrıs Türk milliyetçiliği için son derece önemli ve kurucu olaylardır.[3] 1920'lerde Kıbrıs Türkleri arasında Türkiye'de yaşanan Atatürk Devrimleri sahiplenilmiş ve Türk milliyetçiliği taraftar kazanmıştır.[4]
1950'li ve 1960'lı yıllardaki 2. dalga Kıbrıs Türk milliyetçiliği, Yunan ve Kıbrıs Rum milliyetçiliğine karşı tepki olarak gelişmiştir.[5][6] Aslında, Kıbrıs Türkleri Britanya'nın adadan çekilmesini istemiyordu[7] ancak Kıbrıslı Rumlar'ın Enosis için harekete geçmesinden sonra ve Girit Türkleri'nin başına gelenlerden ders çıkararak, düşüncelerini adayı paylaşmadan yana değiştirdiler.[8][9] Bunun yanında, Rum tedhiş örgütü EOKA'nın faaliyetlerine karşılık vermeye çalıştılar.[10] "Ya Taksim Ya Ölüm" bu yıllarda sıkça kullanılan bir slogan oldu. Zürih ve Londra'da yapılan konferansların ardından Türkiye rotasını her iki entitenin bir arada yaşayacağı tek bir ülkeye çevirse de Kıbrıs Türklerinin ayrı bir ülkesi olması ülküsünü de destekliyordu.[11]
6 Ağustos 1964'te Erenköy yakınlarında Rum Millî Muhafız Ordusu ile silahlanan Kıbrıslı Türkler arasında çatışmalar başladı. 8 Ağustos 1964 günü Kıbrıslı Türklerin erzağı bitene kadar ordunun çekilmeyeceği açıklanınca Türkiye, olaya müdahale etti. Bu olay, Kıbrıslı Türkler arasında bir dönüm noktası olmuştur. Aynı zamanda, Türkiye'nin Kıbrıs meselesine bakışını değiştirmiştir. Bu olaydan sonra, Türkiye'nin Kıbrıs'ı ilhak etmesi fikrinin taraftarları çoğalmıştır.[12][13]
15 Temmuz 1974'teki darbe girişiminin ardından Türkiye 20 Temmuz 1974 günü adaya bir harekat gerçekleştirmiştir. 14 ve 18 Ağustos 1974'te ise "Attila 2" kod adıyla harekâtın ikinci ayağı gerçekleştirilmiştir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.