Hollanda ekonomisi
Hollanda'nın ekonomisi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Hollanda ekonomisi, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'na göre, 2012'de dünyanın en büyük 18. ekonomisiydi ve ülke sadece 17 milyon nüfusa sahipti. (bakınız: GSYİH'ya (nominal) göre ülkeler listesi) Kişi başına düşen GSYİH, yaklaşık 48.860 dolardır ve bu da onu dünyanın en zengin uluslarından biri yapmaktadır. (bakınız: Kişi başına GSYİH'ya (SAGP) göre ülkeler listesi) 1996 ve 2000 yılları arasında yıllık ekonomik büyüme (GSYİH), Avrupa ortalamasının oldukça üzerindeydi ve %4'ün üzerinde seyretmiştir. Küresel ekonomik yavaşlamanın bir parçası olarak büyüme 2001-2005 döneminde önemli ölçüde yavaşladı. 2006 ve 2007'de ise ekonomi sırasıyla %3,4 ve %3,9'luk bir büyüme göstermiştir. Hollanda ekonomisi, devam etmekte olan küresel finansal krizden ve ardından ortaya çıkan Avrupa borç krizinden büyük ölçüde etkilenmiştir.
Hollanda ekonomisi | |
---|---|
Derece | 18. (nominal) / 28. (SAGP) |
Para birimi | Euro (EUR) = €1 |
Mali yıl | takvim yılı |
Ticaret organizasyonları | AB, DTÖ ve OECD |
İstatistikler | |
GSYİH | $1.0 trilyon (SAGP, 2019)[1] |
GSYİH büyüme | %2.7 (2018)[2] |
Kişi başı GSYİH | $49,760 (nominal, 2018 tahm.)[3] $50,338 (SAGP, 2016 tahm.)[4] |
Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: %1.6; sanayi: %18.8; hizmetler: %79.6 (2015 tahm.) |
Enflasyon (TÜFE) | %2.1 (Ekim 2018)[5] |
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | %5 (2017 tahm.)[6] |
Gini katsayısı | ▲30.3 (2015 tahm.) |
İşgücü | 9.2 milyon (2018 3.Ç)[7] |
Sektörel işgücü dağılımı | tarım: %1.2 sanayi: %17.2 hizmetler: %81.6 (2015 tahm.) |
İşsizlik | ▼%3.3 (Nisan 2019)[8] |
Ortalama gayrisafi maaş | 3,073 €/ay (2016)[9] |
Ortalama net maaş | 2,263 €/ay (2016)[10] |
İş yapılma kolaylığı sıralaması | 36. (2019)[11] |
Dış ticaret | |
İhracat | $ 528.2 milyar (2016 tahm.) |
İhraç malları | doğal gaz, makinalar ve teçhizatlar, kimyasallar, yakıtlar; gıda maddeleri |
Ana ihracat ortakları | Almanya %24.5 Belçika %11.1 Fransa %8.4 Birleşik Krallık %9.3 İtalya %4.2 (2015 tahm.)[12] |
İthalat | $ 429.5 milyar (2016 tahm.) |
İthalat malları | makine ve ulaşım ekipmanları, kimyasallar, yakıtlar, gıda maddeleri, giysi |
Ana ithalat ortakları | Almanya %14.7 Çin %14.5 Belçika %8.2 Birleşik Krallık %5.1 Rusya %5.7 Norveç %4.1 (2015 tahm.)[13] |
DYY sermayesi | $ 608.9 milyar (31 Aralık 2012, tahm.) |
Gayrisafi dış borç | $4.154 trilyon (31 Aralık 2014, tahm.) |
Kamu maliyesi | |
Kamu borçları | ▼GSYİH'nın %52,6'sı (2018)[14] |
Gelirler | €331.8 milyar (2018)[15] |
Giderler | €317.7 milyar (2018)[15] |
Ekonomik yardım | RKY €4 milyar (2005) |
Kredi derecelendirme | |
Dış rezervler | $ 42.92 milyar ABD doları (31 Aralık 2014 tahm.) |
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. |
Hollanda, 1959'dan beri büyük doğal gaz kaynakları keşfetti. Bugün Hollanda doğalgaz rezervleri, AB'deki tüm doğal gaz rezervlerinin %25'inden fazlasını oluşturmaktadır. Doğal gaz satışı, Hollanda için onlarca yıldır muazzam gelirler sağlayarak, hükûmetin bütçesine yüzlerce milyar Euro eklemiştir.[19] Bununla birlikte, ülkenin büyük enerji zenginliğinin öngörülemeyen sonuçları, ekonominin diğer sektörlerinin rekabet gücünü etkilemiş ve Hollanda hastalığı teorisine yol açmıştır.[19]
Hollanda, ağırlıklı olarak dış ticarete bağlı olan müreffeh ve açık bir ekonomiye sahiptir. Ekonomisinde istikrârlı sanayi ilişkileri, oldukça düşük işsizlik ve enflasyon ve oldukça büyük bir cari hesap fazlası (ülkenin büyüklüğüne kıyasla Almanya'dan bile fazla) not edilir; Avrupa ulaşım merkezi olarak önemli bir rol oynayan Rotterdam, Avrupa’daki en büyük liman olduğu gibi Amsterdam, Avrupa'nın en büyük havalimanlarından birine sahiptir. Endüstriyel etkinlikler ağırlıklı olarak gıda işleme, kimyasallar, petrol arıtımı, yüksek teknoloji, finansal hizmetler, yaratıcı iş kesimleri ve elektrikli makinelerdir. Son derece makineleşmiş bir tarım işkolu, işgücünün %2'sinden fazlasını kullanmaz, ancak gıda işleme endüstrisi ve ihracat için büyük fazlalıklar sağlamaktadır. Hollanda, AB ortaklarından 11 ile birlikte 1 Ocak 2002'de Euro para birimini dolaşıma sundu.
2009 yılındaki finansal kriz nedeniyle katı mali politika terk edilmiştir. Nispeten büyük bankacılık kesimi kısmen kamulaştırıldı ve hükûmet müdahaleleri yoluyla kurtarıldı. İşsizlik oranı 2011 yazında %5.0'e düşmüş, ancak o zamandan beri keskin bir oranla 2013 Mayıs ayında %7.3'e çıkmış, 2015'te %6.8 civarında seyretmiş, ancak 2018 Mart ayında %3.9'a düşmüştür.[20][21] Devlet bütçe açığı, 2015 yılında Avrupa Birliği'ndeki %3,0 kuralının oldukça altında bir oran olan %2,2'dir.[22] 2016 yılında devlet bütçesi %0,4'lük bir artış göstermiş ve bunun 2017'de %1,0'dan fazla olması beklenmektedir.[23] Tarihsel olarak Hollanda, Hollanda Doğu Hindistan Şirketi aracılığıyla yapılan mal ticareti ile borsayı icat etti[24] ve dünyaya tanıttı. Hollanda, Avrupa Birliği, OECD ve Dünya Ticaret Örgütü'nün kurucu üyesidir.
Hizmetler işkolu, öncelikle ulaşım, lojistik ve dağıtım, finansal alanlar, yazılım geliştirme ve yaratıcı endüstrilerde ulusal gelirin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Finansal hizmetlerde hizmet sağlayıcıların genişliği ve Protestan bir çalışma etiği, Hollanda'da 2012'de 5 DAW Endeksi (DAW, Division for the Advancement of Women) puanı elde edilmesine katkıda bulunmuştur. Hollanda, doğrudan yabancı yatırım çekmek için önde gelen Avrupa ülkelerinden biri olmaya devam etmektedir ve ABD'deki en büyük beş yatırımcı ulustan biridir. Endüstriyel etkinliklere, makine, elektronik/yüksek teknoloji endüstrisi, metal işleme, petrol arıtma, kimya ve gıda işleme endüstrileri hakimdir. İnşaat GSYİH'nın yaklaşık %6'sı. Tarım ve balıkçılık, geleneksel ve görünür Hollanda uğraşıları olmasına rağmen, pay olarak sadece %2'lik kısmı oluşturmaktadır. Ekonomi 2005 yılında yavaşlama yaşamış, ancak 2006 yılında artan ihracat ve güçlü yatırımlar nedeniyle altı yıl içinde en yüksek büyüme hızına ulaşmıştır. İşlerin büyüme hızı 2007 yılında 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Dünya Ekonomik Forumu Küresel Rekabet Edebilirlik Raporuna göre, Hollanda ekonomisi, dünyanın beşinci en rekabetçi ekonomisidir.