Loading AI tools
Artvin köyü Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Bağcılar, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Bağcılar | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Bağcılar Bağcılar'ın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 616 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 102 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08100 |
Bağcılar köyünün eski adı Opiza’dır. Opiza (ოპიზა) adı, Lazca Opica'dan (ოპიჯა) değişime uğramıştır. Opica, kıyı anlamındaki "pici" (პიჯი) kelimesinden türemiş olup "kıyı köy" gibi bir anlama gelir.[1][2] Bu yer adı Türkçede Opiza, Obiza, Obize gibi değişik biçimlerde yazılmıştır. Nitekim Çıldır Eyaleti cebe defterinde (1694-1732) Opiza (اوپیزە) olarak geçer.[3] Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli Osmanlıca kitapta ise Obiza (اوبیزە) şeklinde yazmıştır.[4]
.jpg)
Opiza köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki Gürcü dinsel yapısı Opiza Manastırı da buranın eski Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir. Söz konusu manastır 5. yüzyılda Gürcü kralı Vahtang Gorgasali zamanında kurulmuş, Arap istilacıların talanının ardından Gürcü kralı Aşot döneminde yenilenmiştir.[5]
Opiza köyü, Osmanlı idaresinin başında Ardanuç livasının Ardanuç nahiyesine bağlı bir köydü. Nitekim Çıldır Eyaleti'nin 1694-1932 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterine göre, 1723/1724 (Hicri 1136) yılında aynı idari konuma sahipti.[3]
Opiza köyü, Giorgi Kazbegi'nin 1874 yılında verdiği bilgiye göre, 12 haneden oluşuyordu. Evler, dağın dik yamaçlarda, kayalık kesimlerde ve vadi tabanında dağılmıştı. Köydeki en son evlerin olduğu yerde uzunluğu 150 adım, genişliği 80 adım olan küçük bir meydan vardı. Bu meydanda, yapılardan birinin ve bütünüyle yıkılmaktan kurtulmuş üç büyük evin duvarları kalmıştı. Özenle düzenlenmiş bu meydanın tam ortasında büyük bir kilise duruyordu. Etrafı taş duvarlarla çevrilmiş ve içine birkaç yüz insanı rahatlıkla sığdırabilecek kapasitedeki bu yapılar topluğu Vaftizci Yahya adına inşa edilmiş eski Opiza Manastırı idi.[6]
Opiza köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca savaş tazminatı kapsamında Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımında Opiza (Опиза) olarak kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Artvin kazasına bağlı Berta nahiyesinin beş köyünden biri olan Berta köyünün mahallesiydi. Bu tarihte Opiza'da 12 hane bulunuyordu. Berta köyünde ise, 204 hanede 1.559 kişi yaşıyordu. Berta köyünde hane başına düşen ortalama kişi sayısı üzerinden Opiza mahallesinin nüfusunun yaklaşık 90 kişiden oluştuğu söylenebilir. Bu tarihte nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[7]
Opiza köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Nitekim bu durum 7 Mayıs 1920 tarihinde Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Yaklaşık bir yıl sonra Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından, 16 Mart 1921'de Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin bölgesi ve Opiza köyü Türkiye'ye bırakıldı.[8][9]
Opiza köyü, 1922 tarihli nüfus cetveline göre Artvin linasına bağlı Berta nahiyesinin köylerinden biriydi. Köydeki 10 hanede 65 kişi yaşıyordu. Bu nüfus tespitinde köyün halkı Türk olarak kaydedilmiştir.[10] Opiza Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Bağcılar olarak değiştirildi. Ertesi yıl yapılan nüfus tespitinde köyde 11 hanede 75 kişi yaşıyordu.[4] Bağcılar köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetine bağlı Artvin kazasının Berta nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 104 kişiye çıkmıştı.[11] 1965 genel nüfus sayımından 209 kişiden oluşan nüfusu içinde 59 kişi okuma yazma biliyordu.[12]
Opiza’da 5. yüzyılda kurulmuş ve 9. yüzyılda onarılmış olan Opiza Manastırı, sadece Klarceti bölgesinin değil bütün Gürcistan’ın da en eski dinsel yapılardan biriydi. Büyük ölçüde ayakta duran manastırın yapıları 1960’larda köyün yolu yapılırken yıkılmış, manastırın ortasından yol geçirilmiştir.[13] Yıkılmış olan manastır yapılarından ana kilisenin bazı kısımları ve giriş kapısı, yemekhane, mezarlık binası ve diğer binalara ait yıkıntılar kalmıştır.[14] Orta Çağ Gürcü el sanatları ustaları Beka ve Beşken Opiza'da yaşadıkları ya da Opizalı oldukları için Beka Opizari ve Beşken Opizari olarak anılır.[15]
Opiza köyünde Gürcülerden kalma başka tarihi yapılar da bulunmaktadır. Orta mahalledeki Opiza Daranı bunlardan biridir. Orta mahallede ayrıca, muhtemelen Opiza Manastırı'na ait üç adet tek nefli kilise bulunmaktadır. Köyün merkezinin yaklaşık 1,5 kilometre kuzeydoğusunda bulunan ve Gürcüce bir isim taşıyan Koltihevi (კოლტიხევი) mahallesinde ise, iki kilise ve bir daran tespit edilmiştir. Köyün merkezinin yaklaşık 1,5 kilometre kuzeyinde bulunan ve Gürcüce Mineturi (მინეთურის) adını taşıyan mahallede iki kilise, bir manastır ve bir kule kalıntısı vardır. Köy merkezinin 1 kilometre güneydoğusunda yer alan Şaşvalti mahallesinde üç adet kilise kalıntısı tespit edilmiştir.[16]
Bağcılar köyü, Artvin il merkezine 37 km uzaklıktadır.[17]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
