Yom Kippur Savaşı
Ekim 1973'te İsrail ile Arap devletleri Mısır ve Suriye arasındaki savaş / From Wikipedia, the free encyclopedia
Yom Kippur Savaşı[lower-alpha 1] olarak isimlendirilen 1973 Arap–İsrail Savaşı, 6 ila 25 Ekim 1973 tarihleri arasında Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin İsrail'e karşı başlattığı bir savaştı.
1973 Arap-İsrail Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Arap-İsrail savaşları ve Soğuk Savaş | |||||||
Sol üstten saat yönünde:
| |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
İsrail Destekleyenler: ABD |
Mısır Suriye Destekleyenler: Sovyetler Birliği Doğu Almanya Ürdün Irak Suudi Arabistan Libya Fas Kuveyt Cezayir Pakistan Sudan Küba Kuzey Kore | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Ariel Şaron Moşe Dayan David Elazar İsrael Tal Şmuel Gonen Yitzhak Hofi Binyamin Peled Haim Bar-Lev |
Ahmed İsmail Ali Hafız Esad Mustafa Talas Saad el-Şazli Yusuf Şakkur Abdül Gani el-Gammasi Ali Aslan | ||||||
Güçler | |||||||
İsrail: 415.000 |
Mısır: 800.000 Suriye: 150.000 Irak: 30.000 Toplam: 980.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
İsrail: 800[1] tank, 115[1] uçak, 2.523[1] asker | Mısır-Suriye: 2.000[1] tank, 450[1] uçak, 16.000[1] asker |
Savaş, Yahudi dinî bayramı Yom Kippur'un kutlandığı tarihlerde ilk defa Mısır'ın sürpriz saldırı hamlesiyle başladı. Savaşın büyük bir bölümü, 1967'de İsrail tarafından işgal edilmiş Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri'nde gerçekleşti. Mısır'ın savaştaki ilk amacı, Süveyş Kanalı'nın doğu yakasında bir dayanak elde etmek ve ardından bu kazanımları İsrail işgali altındaki Sina Yarımadası'nın geri kalanının geri dönüşünü müzakere etmek için kullanmaktı. Düşmanlıkların patlak vermesinin ardından, hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Sovyetler Birliği, savaş sırasında kendi müttefiklerine büyük ikmal çabaları başlattı ve bu, iki nükleer silahlı süper-güç arasında yakın bir çatışmaya yol açtı.
Savaş, Arap koalisyonunun Süveyş Kanalı'nı başarılı bir şekilde geçmesiyle devam etti; Mısır kuvvetleri İsrail'le olan ateşkes hatlarını aştı ve neredeyse çatışmasız bir şekilde Sina Yarımadası'na ilerledi. Ancak İsrail üç gün sonra silahlı kuvvetlerinin çoğunu seferber etti ve Mısır saldırısını durdurarak askerî bir çıkmaza yol açtı. Suriyeliler, Golan Tepeleri'ne yönelik saldırılarını Mısır saldırısıyla aynı zamana denk gelecek şekilde koordine etti ve başlangıçta İsrail'in elindeki topraklarda tehdit edici kazanımlar elde etti. Üç gün süren yoğun çatışmalardan sonra İsrail güçleri Suriyelileri savaş öncesi ateşkes hatlarına geri iteledi. İsrail ordusu daha sonra Suriye'nin ana sınırları içerisine dört günlük bir karşı saldırı başlattı. Bir hafta içinde, İsrail topçuları Suriye'nin başkenti Şam'ın kenar mahallelerini bombalamaya başladı.
Mısır cumhurbaşkanı Enver Sedat, Arap koalisyonunun bozulan bütünlüğü konusunda endişeler yaşadı. Sedat, Sina Yarımadası'nın derinliklerindeki iki stratejik dağ geçidini ele geçirmenin, İsrail ile savaş sonrası müzakereler sırasında Arap pozisyonunu daha da güçlendireceğine inanıyordu ve ardından Mısır kuvvetlerine İsrail'e karşı yeni bir saldırı başlatmasını emretti, ancak bu da İsrail tarafından çok geçmeden geri püskürtüldü. İsrail kuvvetleri daha sonra Mısır'a karşı saldırıya geçti, Süveyş Kanalı'nı geçerek Mısır'a girdi ve her iki tarafta da büyük kayıplara neden olan ve bir haftadan fazla süren şiddetli çatışmalarda yavaş yavaş Süveyş Kanalı'na doğru ilerlemeye başladı.