Loading AI tools
Türkiye ve KKTC'nin ülke üst seviye alan adı Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
.tr, Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin internet ülke üst seviye alan adıdır. 17 Eylül 1987'de ortaya çıkmıştır.[4]
 | |
| Tanımlama tarihi | 17 Eylül 1987) |
|---|---|
| Üst seviye alan adı tipi | İnternet ülke üst seviye alan adı |
| Durumu | Aktif |
| Kayıt | Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu |
| Kullanım amacı | Türkiye ile bağlantılı kuruluşlar ve kişilerin kullanımı |
| Gerçek kullanım | Türkiye'de yaygın olarak kulanılmaktadır. |
| Kayıtlı alan adı sayısı | 1.250.077 (Eylül 2024)[1] |
| Kayıt sınırlamaları | Alan adını kaydedecek kişi veya bir temsilcisi Türkiye'de bulunmalıdır. |
| Yapı | İkinci seviye (örnek.tr) veya üçüncü seviye (örnek.com.tr) şeklinde kayıt yapılabilir. |
| DNSSEC desteği |  Var[2] |
| IDN desteği | Var[3] |
| Website | trabis.gov.tr |
Yönetimi eskiden Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından yapılmaktaydı ve 20 yıldan fazla süredir yürüttüğü kayıt operatörü işlevini 14 Eylül 2022 tarihinde TRABİS faaliyete geçene kadar sürdürdü.[5][6]
2010 yılında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından "İnternet Alan Adları Yönetmeliği" yayımlanmıştır. Bu yasa ve yönetmelikle birlikte 21 Aralık 2018 tarihinde ".tr" uzantılı alan adlarının tahsis yetkisi (Kayıt otoritesi işlevi) Nic.TR'den BTK'ye devredilmiştir. Sözleşme gereği 12 Eylül 2022 tarihinde nic.tr kapanmış, 14 Eylül 2022 tarihinde TR Ağ Bilgi Sistemi (TRABİS) faaliyete geçmiş ve alan adını yönetmeye başlamıştır.[7][8]
Sınıflandırma yapılabilmesi amacıyla .com.tr, .gov.tr gibi ikinci seviye alan adları ortaya çıkmıştır.
KKTC'nin resmî kurumları için ise gov.ct.tr alan adı kullanılmaktadır.
Eylül 2023'e kadar yalın .tr alan adına sahip olan siteler yalnızca Türk Silahlı Kuvvetlerine ait olan www.tsk.tr adresi ve Nic.TR'ye ait olan nic.tr adresiydi. Ancak 14 Eylül 2023 tarihinden itibaren, başta kamu kurumları olmak üzere a.tr olarak (SLD biçiminde) alan adı kaydedilebileceği duyuruldu.[9]
TRABİS'in aldığı kararla beraber a.tr biçiminde alan adlarının dağıtımı için adaylar üç kategoriye ayrıldı:[10]
Dağıtım, buradaki kategorilerin sıralamasına göre yapıldı. Aynı kategori içinde bulunan kuruluşların anlaşmazlıkları ise alan adı önceliğine veya kuruluşların kendi aralarındaki anlaşmalarına bırakıldı.
1. Kategorideki işlemler tamamlandıktan sonra, 14 Kasım 2023'ten 14 Şubat 2024'e kadar 2. Kategorideki işlemler tamamlandı. Ardından 14 Şubat 2024'ten 7 Ağustos 2024'e kadar 3. Kategori kuruluşlarının başvuruları alındı.
Günümüzde a.tr biçimindeki alan adları herkesin kaydına açıktır ve pek çok ülkede olduğu gibi "ilk gelen alır" kuralı ile dağıtılmaktadır.
Bazı alan adlarının tahsisi için çeşitli belgeler gerekmektedir.[11]
.TR alan adı için başvuru yapıldıktan sonra gerekli belgeler 15 gün içerisinde gönderilmelidir. Belgeler iletildiğinde alan adı tahsisi iki gün içinde gerçekleştirilmektedir.
Bu alan adlarının tahsisi için belge gerekmez. İlk gelen alır, alan adı kurum-kişi ilişkisi aranmaz.
Aşağıdaki alan adları için, Alan adı tahsisinin hızla yapılabilmesi için, ".tr" Alan Adı Yönetimi veya onun yetkilendirdiği makamca başvuru ve tahsis sırasında belge istenmeyecektir. Ancak; tahsisi yapılan alan adı ile ilgili olarak çelişki (tutarsızlık), kötü niyet veya alan adı ticaretinin yapıldığına dair kanıt bulunması halinde, alan adı tahsisi yapılan kişiden dayanak belgelerini ibraz etmesi istenebilir. Herhangi bir uyuşmazlık durumunda telefon numarasının sahipliğine dayanak olarak, ilgili kurumla yapılan sözleşme, son ödenen fatura gibi belgeler kabul edilecektir.
.tr uzantılı alan adlarının pazarlamasını yapabilen kuruluşlar şunlardır:[12]
| Tanımlama tarihi | |
|---|---|
| Üst seviye alan adı tipi | İkinci Seviye Alan Adı |
| Durumu | Etkin |
| Kullanım amacı | Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile bağlantılı siteler |
| Yapı | Üçüncü seviyede kayıt yapılabilir. |
| Website | trabis.gov.tr |
ct.tr, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne ait ikinci seviye alan adıdır. Yönetimi Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun yetkisiyle TRABİS tarafından yapılmaktadır.[5][6] Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet olarak tanınmadığı için kendisine ait bir üst seviye alan adı alamamaktadır. Bu sebeple Türkiye Cumhuriyeti'nin üst seviye alan adı olan .tr uzantısı ile ikinci seviye alan adı oluşturulmuştur. Şimdilik sadece bazı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet kurumlarının web sitelerini barındıran alan adının ileride yaygınlaşması için altyapı oluşturulmuştur.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
