Pangulo ng Brasil

Ang presidente ng Brazil (Portuges: presidente do Brasil), opisyal na president of the Federative Republic of Brazil (Portuges: presidente da República Federativa do Brasil) o simpleng Presidente ng Republika, ay ang pinuno ng estado at pinuno ng pamahalaan ng Brazil. Ang pangulo ay namumuno sa ehekutibong sangay ng pederal na pamahalaan at siya ang commander-in-chief ng Brazilian Armed Forces.

President ng the Federative Republic of Brazil Presidente da República Federativa do Brasil
Coat of arms of Brazil
Presidential standard of Brazil
Incumbent Luiz Inácio Lula da Silva mula 1 January 2023
Federal government of Brazil
Istilo	Mr. President[1] (Informal) His/Her Excellency (formal)
Katayuan	Head of state Head of government
Kasapi ng	Cabinet National Defense Council Council of the Republic
Tirahan	Palácio da Alvorada Granja do Torto
Luklukan	Palácio do Planalto
Nagtalaga	Direct popular vote (two rounds if necessary)
Haba ng termino	Four years, renewable once consecutively
Instrumentong nagtatag	Constitution of Brazil
Hinalinhan	Emperor of Brazil (as Head of State) President of the Council of Ministers of Brazil (as Head of Government)
Nagpasimula	Deodoro da Fonseca
Nabuo	Proclamation of the Republic 15 November 1889
Humalili	Line of succession
Diputado	Vice President of Brazil
Sahod	R$ 402,151/US$ 76,309 annually[2]
Websayt	gov.br/planalto

Ang sistema ng pampanguluhan ay itinatag noong 1889, sa proklamasyon ng republika sa isang kudeta ng militar laban kay Emperor Pedro II. Simula noon, ang Brazil ay nagkaroon ng anim na konstitusyon, tatlong diktadura, at tatlong demokratikong panahon. Sa panahon ng mga demokratikong panahon, ang pagboto ay palaging sapilitan. Ang Konstitusyon ng Brazil, kasama ang ilang mga pagbabago sa konstitusyon, ay nagtatatag ng mga kinakailangan, kapangyarihan, at pananagutan ng pangulo, ang kanilang termino sa panunungkulan at ang paraan ng halalan.^[3]

Luiz Inacio Lula da Silva ay ang ika-39 at kasalukuyang pangulo. Siya ay nanumpa noong 1 Enero 2023.

Mga kapangyarihan sa Konstitusyon

Bilang isang republika na may presidential executive, binibigyan ng Brazil ng makabuluhang kapangyarihan ang pangulo, na epektibong kumokontrol sa executive branch, kumakatawan sa bansa sa ibang bansa, at nagtatalaga ng cabinet at, sa pag-apruba ng [[Brazilian] Senado|Senado]], ang mga hukom para sa Supreme Federal Court. Ang pangulo rin ang commander-in-chief ng armed forces.

Ang mga pangulo sa Brazil ay may makabuluhang kapangyarihan sa paggawa ng batas, na ginagamit sa pamamagitan ng pagmumungkahi ng mga batas sa National Congress o sa pamamagitan ng paggamit ng Medidas Provisórias (provisional measures), isang instrumento na may puwersa ng batas na maaaring ipatupad ng pangulo sa mga kaso ng pagkaapurahan at pangangailangan maliban sa gumawa ng mga pagbabago sa ilang larangan ng batas (hindi maaaring gamitin ang mga pansamantalang hakbang upang baguhin ang batas kriminal o batas sa halalan). Ang isang pansamantalang panukala ay agad na magkakabisa, bago bumoto dito ang Kongreso, at mananatiling may bisa hanggang 60 araw maliban kung bumoto ang Kongreso na ipawalang-bisa ito. Ang 60-araw na panahon ay maaaring palawigin nang isang beses, hanggang 120 araw. Kung ang Kongreso, sa kabilang banda, ay bumoto upang aprubahan ang pansamantalang panukala, ito ay magiging isang aktwal na batas, na may mga pagbabagong napagpasyahan ng sangay na tagapagbatas. Ang pansamantalang panukala ay mag-e-expire sa katapusan ng 60-araw na panahon (o sa 120-araw, sa kaso ng pagpapalawig), o mas maaga, kung tatanggihan ng isa sa mga Kapulungan ng Kongreso.^[4]

Ang Artikulo 84 ng kasalukuyang Konstitusyon ng Pederal, ay tumutukoy na ang pangulo ay may kapangyarihang# humirang at magtanggal ng mga ministro ng estado;

1. ehersisyo, sa tulong ng mga ministro ng estado, ang mas mataas na pamamahala ng pederal na administrasyon;
2. simulan ang pambatasan na pamamaraan, sa paraan at sa mga kasong itinakda sa Konstitusyon;
3. parusahan, ipahayag, at iutos ang paglalathala ng mga batas, gayundin ang pagpapalabas ng mga kautusan at regulasyon para sa tunay na pagpapatupad nito;
4. veto bill, buo o bahagi;
5. magbigay, sa pamamagitan ng dekreto, sa organisasyon at istruktura ng pederal na administrasyon kung walang pagtaas ng mga gastos o paglikha o pagkalipol ng mga pampublikong ahensya; at pagkalipol ng mga opisina o posisyon, kapag bakante;
6. mapanatili ang mga relasyon sa mga dayuhang Estado at upang akreditahin ang kanilang mga diplomatikong kinatawan;
7. tapusin ang mga internasyonal na kasunduan, kumbensyon at batas, na napapailalim sa pagpapatibay ng Pambansang Kongreso ng Brazil;
8. mag-atas sa estado ng depensa at sa estado ng pagkubkob, alinsunod sa mga pamamaraan ng konstitusyon na nauuna at nagbibigay-awtorisa sa mga kautusang pang-emerhensiya;
9. mag-atas at magpatupad ng interbensyon ng pederal, alinsunod sa mga pamamaraan ng konstitusyon na nauuna at nagpapahintulot sa gayong pambihirang aksyon;
10. sa pagbubukas ng sesyon ng pambatasan, magpadala ng mensahe at plano ng pamahalaan sa Pambansang Kongreso, na naglalarawan sa estado ng bansa at humihiling ng mga aksyon na sa tingin niya ay kinakailangan;
11. magbigay ng mga pardon at bawasan ang mga sentensiya, pagkatapos marinig ang mga entity na itinatag ng batas, kung kinakailangan;
12. gamitin ang pinakamataas na utos ng sandatahang lakas, italaga ang mga kumander ng hukbong-dagat, hukbong-dagat at hukbong panghimpapawid, isulong ang mga pangkalahatang opisyal at italaga sila sa mga katungkulan na tanging hawak nila;
13. humirang, pagkatapos ng pag-apruba ng Federal Senate, ang mga Justices ng Supreme Federal Court at ng mga superior court, ang mga Gobernador ng mga teritoryo, ang Prosecutor General ng Republic, ang presidente at ang mga direktor ng Central Bank at iba pang mga civil servants , kapag itinatag ng batas;
14. humirang, na may angkop na pagsasaalang-alang sa mga probisyon ng Artikulo 73, ang mga Mahistrado ng Court of Accounts ng Unyon;
15. humirang ng mga hukom sa mga kaganapang itinatag ng konstitusyong ito at ng Attorney General ng Unyon;
16. humirang ng mga miyembro ng Konseho ng Republika, alinsunod sa artikulo 89, VII;
17. ipatawag at pamunuan ang Council of the Republic at ang National Defense Council;
18. magdeklara ng digmaan, kung sakaling magkaroon ng pananalakay ng dayuhan, pinahintulutan ng Pambansang Kongreso o kinumpirma nito, sa tuwing ito ay nagaganap sa pagitan ng mga sesyon ng lehislatibo at, sa ilalim ng parehong mga kundisyon, upang mag-atas ng buo o bahagyang pambansang mobilisasyon;
19. gumawa ng kapayapaan, pinahintulutan o kinumpirma ng Pambansang Kongreso;
20. award na mga dekorasyon at honorary distinctions;
21. pinahihintulutan, sa mga kasong itinakda ng karagdagang batas, ang mga dayuhang pwersa na dumaan sa pambansang teritoryo, o pansamantalang manatili doon;
22. isumite sa Pambansang Kongreso ang pluriannual na plano, ang panukalang batas ng mga direktiba sa badyet at ang mga panukala sa badyet na itinakda sa konstitusyong ito;
23. ibigay, bawat taon, ang mga account sa Pambansang Kongreso tungkol sa nakaraang taon ng pananalapi, sa loob ng animnapung araw ng pagbubukas ng sesyon ng pambatasan;
24. punan at tanggalin ang mga posisyon ng pederal na pamahalaan, ayon sa itinakda ng batas;
25. maglabas ng mga pansamantalang hakbang, na may bisa ng batas, ayon sa Artikulo 62;
26. gumanap ng iba pang mga tungkuling itinakda sa konstitusyon.

Eleksiyon

Kumaway si Presidente Hermes da Fonseca sa mga tao sa panahon ng Inauguration Day parade, 1910

Mga Kinakailangan

Ang Konstitusyon ng Brazil ay nag-aatas na ang isang pangulo ay isang katutubong-ipinanganak na mamamayan ng Brazil, hindi bababa sa 35 taong gulang, isang residente ng Brazil, sa buong paggamit ng kanilang mga karapatan sa elektoral, isang rehistradong botante, at isang miyembro ng isang political party (write-in o independent candidates are prohibited).^[5]

Mga limitasyon sa termino

Ang pangulo ng Brazil ay naglilingkod sa loob ng apat na taon,^[6] at maaaring muling mahalal para sa isang magkakasunod na termino. ^[7] Ang dalawang-term na limitasyon, gayunpaman, ay hindi habangbuhay—isang dating ang pangulo na nagsilbi nang dalawang magkasunod na termino ay maaaring tumakbong muli sa pagkapangulo pagkatapos ng kahit isang termino ay lumipas.^[8]

Ang isang vice president o ibang opisyal na humalili sa pagkapangulo o na naglilingkod, kahit sa madaling sabi, bilang acting president sa isang partikular na termino ng pagkapangulo ay maaaring ihalal o muling mahalal sa pagkapangulo nang isang beses lamang , dahil nalalapat na ang magkasunod na limitasyon sa panunungkulan.^[7] Sa pagsasagawa, halos palaging nagsisilbing acting president ang mga bise-presidente ng Brazil sa isang punto sa panahon ng termino ng pagkapangulo, dahil, ayon sa Constitution, ang bise-presidente ay nagiging acting president sa panahon ng paglalakbay ng pangulo sa ibang bansa.^{[kailangan ng sanggunian]}

Tumatakbo para sa ibang mga opisina

Ang nakaupong pangulo (o gobernador o alkalde) na gustong tumakbo para sa ibang katungkulan, anuman ang nilalayong hurisdiksyon o sangay ng pamahalaan, ay dapat magbitiw sa tungkulin nang hindi bababa sa anim na buwan bago ang araw ng halalan.^[9]

Mga sanggunian

1. Padron:Cite periodical
2. Naka-arkibo 2021-05-15 sa Wayback Machine., Ministry of Transparency, Supervision and Control. Retrieved on 15 May 2021. (sa Portuges)
3. Konstitusyon ng Federative Republic of Brazil, sining. 15 at Kabanata II
4. Konstitusyon ng Federative Republic of Brazil , sining. 62 na sinususugan ng pag-amyenda ng konstitusyon n. 32
5. Constitution of the Federative Republic of Brazil, artikulo 14, talata 3.
6. Constitution of the Federative Republic of Brazil, article 82.
7. Constitution of the Federative Republic of Brazil, article 14, paragraph 5.
8. "G1 > Política - NOTÍCIAS - Terceiro mandato é 'legal e constitucional', diz Dirceu". g1.globo.com. Nakuha noong 3 Abril 2020.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
9. Constitution of the Federative Republic of Brazil, artikulo 14, talata 6.