Montevideo

Ang Montevideo (pagbigkas sa wikang Kastila: [monteβiˈðeo]) ay kabisera at ang pinakamalaking lungsod sa Uruguay. Sang-ayon sa senso ng 2011, ang bayanan ng lungsod ay may isang populasyon na 1,319,108 (mga isang-katlo ng kabuuang populasyon ng bansa)^[1] sa isang sukat na 201 kilometro kuwadrado (78 mi kuw). Ito ang pinakatimog na kabisera sa mga Amerika. Matatagpuan ang Montevideo sa katimugang baybayin ng bansa, sa hilagang-silangang pampang ng Río de la Plata.

Montevideo San Felipe y Santiago de Montevideo
administrative territorial entity, lungsod
Eskudo de armas
Mga koordinado: 34°52′00″S 56°10′00″W
Bansa	Uruguay
Lokasyon	Montevideo Department, Uruguay
Itinatag	24 Disyembre 1726
Lawak
• Kabuuan	730 km2 (280 milya kuwadrado)
Populasyon  (2011, Senso)
• Kabuuan	1,319,108
• Kapal	1,800/km2 (4,700/milya kuwadrado)
Kodigo ng ISO 3166	UY-MO
Wika	Kastila
Plaka ng sasakyan	S
Websayt	http://www.montevideo.gub.uy

Naitatag ang lungsod noong 1724 ng isang Kastilang sundalo, si Bruno Mauricio de Zabala, bilang isang estratehikong kilos sa gitna hidwaang Kastila-Portuges hinggil sa rehiyong platina. Sandaling sumailalim ang lugar na ito sa pamumuno ng mga Briton noong in 1807. Sa Montevideo matatagpuan ang punong tanggapan pamamahala Mercosur at ALADI, ang nangungunang kaisahan sa kalakalan sa Latino Amerika, isang posisyon na nagdidikit sa paghambing sa ginagampanan ng Brussels sa Europa.^[2]

Minamarka ng ulat ng Mercer noong 2019 ang kalidad ng buhay sa Montevideo bilang nangunguna sa Latino Amerika,^[3] isang ranggo na natamo ng lungsod ng walang mintis simula pa noong 2005.^{[4][5][6][7][8]} Noong 2010, ang Montevideo ang ika-19 na pinakamalaking ekonomiyang lungsod sa lupalop ng Latino Amerika at ika-9 sa pinakamataas na kumikita sa mga pangunahing mga lungsod.^[9]

Mga sanggunian

1. "Censos 2011 Montevideo" (sa wikang Kastila). INE. 2012. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Nobyembre 2012. Nakuha noong 3 Setyembre 2012.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2012-11-11 sa Wayback Machine.
2. "Google Earth Montevideo Map" (sa wikang Ingles). One World – Nations Online Project. Nakuha noong 5 Marso 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. "2019 Quality of Living Survey" (sa wikang Ingles). Mercer. Nakuha noong 18 Abril 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
4. "Quality of Living Worldwide City Rankings Survey" (PDF) (sa wikang Ingles). Mercer. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 3 Disyembre 2013. Nakuha noong 24 Pebrero 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 3 December 2013^{[Date mismatch]} sa Wayback Machine.
5. Gainza, Patricia P. "CIUDADES LATINOAMERICANAS EN EL ÍNDICE DE CALIDAD DE VIDA" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 29 Nobyembre 2009. Nakuha noong 17 Nobyembre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2009-11-29 sa Wayback Machine.
6. "Diario EL PAIS – Montevideo – Uruguay" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2014-02-28. Nakuha noong 2020-09-15.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
7. "The 8 Smartest Cities in Latin America" (sa wikang Ingles). 3 Disyembre 2013.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
8. http://www.mercer.com/press-releases/quality-of-living-report-2014
9. "Archived copy" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 23 Disyembre 2019. Nakuha noong 19 Hunyo 2020.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link)